Hướng dẫn Giải bài 1 2 3 4 5 6 7 trang 148 149 sgk Hóa học 9

Nội Dung

Hướng dẫn giải Bài 48: Luyện tập: Rượu etylic, axit axetic và chất béo, sách giáo khoa Hóa học 9. Nội dung bài Giải bài 1 2 3 4 5 6 7 trang 148 149 sgk Hóa học 9 bao gồm đầy đủ lý thuyết, công thức, phương trình hóa học, chuyên đề hóa học, … có trong SGK để giúp các em học sinh học tốt môn hóa học lớp 9, ôn thi vào lớp 10 THPT.

I – Kiến thức cần nhớ

	Công thức cấu tạo	Tính chất vật lí	Tính chất hóa học
Rượu etylic	CH₃-CH₂-OH	– Là chất lỏng, không màu, sôi ở 78,3⁰, nhẹ hơn nước. – Tan vô hạn trong nước, hòa tan được nhiều chất như iốt, benzen,…	1. Phản ứng cháy C₂H₆O + 3O₂ \(\overset{t^{0}}{\rightarrow}\) 2CO₂ + 3H₂O 2. Phản ứng với Natri 2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂ 3. Phản ứng với axit axetic (phản ứng este hóa) C₂H₅OH + CH₃COOH \(\overset{H_2SO_4 đặc, t^{o}}{\rightleftharpoons}\) CH₃COO C₂H₅ + H₂O
Axit axetic	\(\begin{array}{l} C{H_3} – \mathop C\limits_\parallel – OH\\ {\rm{ \,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,O}} \end{array}\)	– Là chất lỏng, không màu, vị chua, tan vô hạn trong nước.	1. Tính axit Axit axetic mang tính chất của một axit yếu. 2. Phản ứng với Rượu etylic C2H5OH + CH3COOH \(\overset{H_2SO_4 đặc, t^{o}}{\rightleftharpoons}\) CH3COO C2H5 + H2O
Chất béo	(R-COO)₃C₃H₅	– Nhẹ hơn nước, không tan trong nước, tan được trong benzen, xăng, dầu hỏa,…	1. Phản ứng thủy phân trong môi trường axit. (RCOO)3C3H5+3H2O \(\xrightarrow[axit]{t^{0}}\)C3H5(OH)3 + 3RCOOH 2. Thủy phân trong môi trường kiềm (phản ứng xà phòng hóa) (RCOO)3C3H5+3NaOH \(\overset{t^{0}}{\rightarrow}\) C3H5(OH)3 + 3RCOONa

Dưới đây là phần Hướng dẫn Giải bài 1 2 3 4 5 6 7 trang 148 149 sgk Hóa học 9. Các bạn hãy đọc kỹ đầu bài trước khi giải nhé!

II – Bài tập

Giaibaisgk.com giới thiệu với các bạn đầy đủ phương pháp trả lời các câu hỏi, giải các bài tập hóa học 9 kèm bài giải, câu trả lời chi tiết bài 1 2 3 4 5 6 7 trang 148 149 sgk Hóa học 9 cho các bạn tham khảo. Nội dung chi tiết câu trả lời, bài giải từng bài tập các bạn xem dưới đây:

1. Giải bài 1 trang 148 sgk Hóa học 9

Cho các chất sau: rượu etylic, axit axetic, chất béo. Hỏi:

a) Phân tử chất nào có nhóm – OH? Nhóm – COOH?

b) Chất nào tác dụng với K; Zn; NaOH; K₂CO₃?

Viết các phương trình hóa học

Bài giải:

a) Chất có nhóm – OH: rượu etylic (C₂H₅OH).

Chất có nhóm – COOH: axit axetic (CH₃COOH).

b) – Chất tác dụng được với K: rượu etylic và axit axetic:

2C₂H₅OH + 2K → 2C₂H₅OK + H₂↑

2CH₃COOH + 2K → 2CH₃COOK + H₂↑

– Chất tác dụng được với Zn: CH₃COOH

2CH₃COOH + Zn → (CH₃COO)₂Zn + H₂↑

– Chất tác dụng được với NaOH: axit axetic và chất béo:

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

(RCOO)₃C₃H₅ + 3NaOH → C₃H₅(OH)₃ + 3RCOONa

– Chất tác dụng với K₂CO₃: CH₃COOH

2CH₃COOH + K₂CO₃ → 2CH₃COOK + CO₂↑ + H₂O.

2. Giải bài 2 trang 148 sgk Hóa học 9

Tương tự chất béo, etyl axetat cũng có phản ứng thủy phân trong dung dịch axit và dung dịch kiềm. Hãy viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra khi đun etyl axetat với dung dịch HCl, dung dịch NaOH.

Bài giải:

Phương trình hóa học:

CH₃COOC₂H₅ + H₂O \(\xrightarrow{{HCl,{t^o}}}\) CH₃COOH + C₂H₅OH.

CH₃COOC₂H₅+ NaOH \(\overset{t^{o}}{\rightarrow}\) CH₃COONa + C₂H₅OH.

3. Giải bài 3 trang 149 sgk Hóa học 9

Hãy chọn các chất thích hợp điền vào các dấu hỏi rồi hoàn thành các phương trình hóa học sau:

a) C₂H₅OH + ? → ? + H₂

b) C₂H₅OH + ? \(\overset{t^{o}}{\rightarrow}\) CO₂ + ?

c) CH₃COOH + ? → CH₃COOK + ?

d) CH₃COOH + ? \(\overset{H_2SO_4 đặc, t^{o}}{\rightleftharpoons}\) CH₃COOC₂H₅ + ?

e) CH₃COOH + ? → ? + CO₂ + ?

g) CH₃COOH + ? → ? + H₂

h) Chất béo + ? → ? + muối của các axit béo.

Bài giải:

a) C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂

b) C₂H₅OH + 3O₂ \(\overset{t^{o}}{\rightarrow}\) 2CO₂ + 3H₂O.

c) 2CH₃COOH + 2K → 2CH₃COOK + H₂.

d) CH₃COOH + C₂H₅OH \(\overset{H_2SO_4 đặc, t^{o}}{\rightleftharpoons}\) CH₃COOC₂H₅ + H₂O

e) 2CH₃COOH + CaCO₃ → (CH₃COO)₂Ca + CO₂ + H₂O.

g) 2CH₃COOH + 2Mg → (CH₃COO)₂Mg + H₂

h) Chất béo + Natri hidroxit → Glixerol + Muối của các axit béo.

4. Giải bài 4 trang 149 sgk Hóa học 9

Có ba lọ không nhãn đựng ba chất lỏng là: rượu etylic, axit axetic và dầu ăn tan trong rượu etylic. Chỉ dùng nước và quỳ tím, hãy phân biệt các chất lỏng trên.

Trả lời:

Trích mẫu thử và đánh số thứ tự:

– Lần lượt nhúng quỳ tím vào 3 mẫu thử trên:

+ Mẫu làm quỳ tím hóa đỏ là axit axetic.

+ 2 mẫu còn lại không có hiện tượng gì.

– Cho hai chất lỏng còn lại cho vào nước, chất nào tan hoàn toàn đó là rượu etylic, còn lại là hỗn hợp dầu ăn tan trong rượu etylic.

5. Giải bài 5 trang 149 sgk Hóa học 9

Khi xác định công thức của các chất hữu cơ A và B, người ta thấy công thức phân tử của A là C₂H₆O, còn công thức phân tử của B là C₂H₄O₂. Để chứng minh A là rượu etylic, B là axit axetic cần phải làm thêm những thí nghiệm nào? Viết phương trình hóa học minh họa (nếu có).

Bài giải:

– PTHH:

2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂↑.

– Ứng với CTPT: C₂H₆O, ta sẽ có 2 công thức cấu tạo: CH₃ – O – CH₃ và CH₃CH₂ – OH.

Cho A tác dụng bới Na nếu có khí bay ra thì đó là rượu etylic.

– Ứng với CTPT: C₂H₄O₂ ta có các CTCT sau:

Giải bài tập Hóa học lớp 9 | Giải hóa lớp 9

Cho B tác dụng với Na₂CO₃ nếu có khí thoát ra, chứng tỏ B là axit axetic.

2CH₃COOH + Na₂CO₃ → 2CH₃COONa + H₂O + CO₂

6. Giải bài 6 trang 149 sgk Hóa học 9

Khi lên men dung dịch loãng của rượu etylic, người ta được giấm ăn.

a) Từ 10 lít rượu 8^o có thể tạo ra được bao nhiêu gam axit axetic ? Biết hiệu suất quá trình lên men là 92% và rượu etylic có D = 0,8g/cm³.

b) Nếu pha khối lượng axit axetic trên thành dung dịch giấm 4% thì khối lượng dung dịch giấm thu được là bao nhiêu ?

Bài giải:

a) Trong 10 lít rượu 8^ocó:

\(V_{C_{2}H_{5}OH}=V_{dd}.\frac{8}{100}\)

\(=10.\frac{8}{100}=0,8\) lít = 800 ml rượu etylic

Vậy:

\(m_{C_{2}H_{5}OH}=V. D = 800.0,8 = 640 gam\).

Phản ứng lên men rượu:

C₂H₅OH + O₂ → CH₃COOH + H₂O

46 → 60 (gam)

640 → m? (gam)

Khối lượng axit thu được theo lí thuyết:

\(m=\frac{640.60}{46} (gam) \).

Vì hiệu suất của phản ứng chỉ đạt 92% nên khối lượng CH₃COOH thực thế thu được là:

\(m_{CH_{3}COOH}=\frac{640.60}{46}.\frac{92}{100} = 768 (gam) \).

b) Khối lượng dung dịch giấm ăn CH₃COOH 4% thu được là:

\(m_{dd}=768.\frac{100}{4}=19200 (gam) \)

7. Giải bài 7 trang 149 sgk Hóa học 9

Cho 100 gam dung dịch CH₃COOH 12% tác dụng vừa đủ với dung dịch NaHCO₃ 8,4%.

a) Hãy tính khối lượng NaHCO₃ đã dùng.

b) Hãy tính nồng độ phần trăm của dung dịch muối thu được sau phản ứng.

Bài giải:

PTHH:

CH₃COOH + NaHCO₃ → CH₃COONa + CO₂ + H₂O

a) Ta có:

m_CH3COOH = m_{dung dịch}.C%

\(= 100.\frac{12}{100} = 12 gam\)

⇒ \(n_{CH_{3}COOH} =\frac{ 12 }{60 }= 0,2 \ mol\)

Theo pt phản ứng ta có:

n_NaHCO3 = 0,2mol.

m_{NaHCO3 cần dùng} = 0,2 x 84 = 16,8g.

Vậy khối lượng dung dịch NaHCO₃ cần dùng:

\(m_{dd_{NaHCO_{3}}}=16,8\frac{100}{8,4}=200 (gam) \).

b) Ta có:

\(m_{CH_{3}COONa} = 0,2.82 = 16,4 (gam) \).

Sau phản ứng:

\(m_{dd}=m_{dd_{CH_{3}COOH}}+m_{dd_{NaHCO_{3}}}-m_{CO_{2}}\)

\(= 100 + 200 – (0,2.44) = 291,2 (gam) \).

Vậy:

\(C \%_{CH_{3}COONa} = \frac{0,2 \times 82}{291,2 \times 100 \%} = 5,63 \ \%\)

Bài trước:

Hướng dẫn Giải bài 1 2 3 4 trang 147 sgk Hóa học 9

Bài tiếp theo:

Bài 49: Thực hành: Tính chất của rượu và axit sgk Hóa học 9

Xem thêm:

Trên đây là phần Hướng dẫn Giải bài 1 2 3 4 5 6 7 trang 148 149 sgk Hóa học 9 đầy đủ và ngắn gọn nhất. Chúc các bạn làm bài môn Hóa học lớp 9 thật tốt!

“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com“