Skip to content
Địa lí lớp 10

Hướng dẫn Giải bài 1 2 3 trang 24 sgk Địa Lí 10

Hướng dẫn soạn Bài 6. Hệ quả chuyển động xung quanh Mặt Trời của Trái Đất sgk Địa Lí 10. Nội dung bài Hướng dẫn Giải bài 1 2 3 trang 24 sgk Địa Lí 10 bao gồm đầy đủ phần lý thuyết, câu hỏi và bài tập có trong SGK để giúp các em học tốt môn địa lí 10, ôn thi tốt nghiệp THPT quốc gia.

LÍ THUYẾT

I – Chuyển động biểu kiến hằng năm của Mặt Trời

– Khái niệm: Là chuyển động nhìn thấy nhưng không có thật của Mặt Trời hàng năm diễn ra giữa hai chí tuyến.

– Nguyên nhân: Do trục Trái Đất nghiêng và không đổi phương khi chuyển động làm cho ta ảo giác Mặt Trời chuyển động.

– Hiện tượng Mặt Trời lên thiên đỉnh:

+ Khu vực nội chí tuyến có hai lần.

+ Khu vực ở hai chí tuyến Bắc và chí tuyến Nam có một lần.

+ Khu vực ngoại chí tuyến không có hiện tượng Mặt Trời lên thiên đỉnh.

II – Các mùa trong năm

– Khái niệm: Mùa là một phần thời gian của năm có những đặc điểm riêng về thời tiết và khí hậu.

– Thời gian các mùa trong năm (ở Bắc bán cầu mùa ngược lại Nam bán cầu):

+ Mùa xuân: từ 21/3 (xuân phân) đến 22/6 (hạ chí).

+ Mùa hạ: từ 22/6 (hạ chí) đến 23/9 (thu phân).

+ Mùa thu: từ 23/9 (thu phân) đến 22/12 (đông chí).

+ Mùa đông: từ 22/12 (đông chí) đến 21/3 (xuân phân).

– Nguyên nhân sinh ra các mùa: Do trục Trái Đất nghiêng không đổi phương khi chuyển động, nên Bắc bán cầu và Nam bán cầu lần lượt ngả về phía Mặt Trời, nhận được lượng nhiệt khác nhau sinh ra mùa, nóng lạnh khác nhau.

III – Ngày, đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độ

– Nguyên nhân: Khi chuyển động, do trục Trái đất nghiêng, nên tùy vị trí của Trái đất trên quỹ đạo mà ngày đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độ.

♦ Theo mùa:

– Ở Bắc bán cầu:

Mùa xuân, mùa hạ:

+ Từ 21/3 đến 23/9 ngày dài hơn đêm.
+ Ngày 21/3: mọi nơi ngày bằng đêm = 12 giờ.
+ Ngày 22/6: thời gian ngày dài nhất.

Mùa thu và mùa đông:

+ Từ 23/9 đến 21/3 năm sau: ngày ngắn hơn đêm.
+ Ngày 23/9: mọi nơi ngày bằng đêm = 12 giờ.
+ Ngày 22/12: thời gian ngày ngắn nhất.

– Ở Nam bán cầu thì ngược lại.

♦ Theo vĩ độ:

– Ở xích đạo quanh năm ngày bằng đêm.

– Càng xa Xích đạo thời gian ngày và đêm càng chênh lệch.

– Tại vòng cực đến cực ngày hoặc đêm bằng 24 giờ.

– Ở cực: Có 6 tháng ngày và 6 tháng đêm.

CÂU HỎI GIỮA BÀI

Sau đây là phần Hướng dẫn trả lời các câu hỏi (màu xanh) giữa bài các học sinh cần suy nghĩ, liên hệ thực tế để nắm rõ kiến thức.

Trả lời câu hỏi trang 22 địa lí 10

Dựa vào hình 6.1 và kiến thức đã học, hãy xác định khu vực nào trên Trái Đất cho hiện tượng Mặt Trời lên thiên đỉnh mỗi năm 2 lần? Nơi nào chỉ một lần? Khu vực nào không có hiện tượng Mặt Trời lên thiên đỉnh? Tại sao?

Trả lời:

– Khu vực có hiện tượng Mặt Trời lên thiên đỉnh mỗi năm hai lần : giữa hai chí tuyến Bắc và Nam (nội chí tuyến).

– Các địa điểm nằm trên hai chí tuyến chỉ có một lần Mặt Trời lên thiên đỉnh: đường chí tuyến Bắc và đường chí tuyến Nam.

Vì: Trái Đất đang chuyển động xung quanh Mặt Trời với trục nghiêng (66o33′ với pháp tuyến của mặt phẳng quỹ đạo Trái Đất) và không đổi phương. Do đó, tia nắng vuông góc với tiếp tuyến ở một bề mặt Trái Đất sẽ lần lượt di chuvển từ 23̊o27’ N lên 23̊o27′ B. Trong vòng 1 năm, các địa điểm nội chí tuyến đều có hai lần Mặt Trời lên thiên đỉnh.

– Khu vực không có hiện tượng Mặt Trời lên thiên đỉnh : từ chí tuyến về hai cực.

Vì: trục Trái Đất nghiêng với mặt phẳng quỹ đạo một góc bằng 66o33′. Để tạo góc 90 độ thì góc phụ phải là 23o27′, trong khi đó các địa điểm ở ngoại chí tuyến đều có vĩ độ lớn hơn 23o27’.

CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP

Dưới đây là phần Hướng dẫn Giải bài 1 2 3 trang 24 sgk Địa Lí 10 đầy đủ và ngắn gọn nhất. Nội dung chi tiết câu trả lời các câu hỏi và bài tập các bạn xem sau đây:

1. Giải bài 1 trang 24 địa lí 10

Hãy giải thích câu tục ngữ Việt Nam:

Đêm tháng năm, chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười, chưa cười đã tối.

Trả lời:

Câu tục ngữ liên quan đến hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa.

– Tháng 5 là thời kì mùa hè ở Việt Nam ( bán cầu Bắc), lúc này bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời, Mặt Trời di chuyển từ chí tuyến Bắc xuống Xích đạo nên ngày dài hơn đêm.

– Tháng 10 là thời kì mùa đông ở Việt Nam (bán cầu Bắc), lúc này bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời, Mặt Trời di chuyển từ chí tuyến Nam xuống Xích đạo nên có ngày ngắn hơn đêm.

– Câu tục ngữ này chỉ đúng với các quốc gia thuộc Bắc bán cầu vì mùa ở hai bán cầu trái ngược nhau.

2. Giải bài 2 trang 24 địa lí 10

Sự thay đổi của các mùa có tác động như thế nào đến cảnh quan thiên nhiên, hoạt động sản xuất và đời sống con người?

Trả lời:

– Cảnh quan thiên nhiên thay đổi theo mùa:

+ Mùa xuân: cây cối đâm chồi nảy lộc, sự sống phát triển.

+ Mùa hạ: nắng nóng mưa nhiều, cây cối phát triển xanh tốt (điển hình có rừng nhiệt đới ẩm lá rộng thường xanh, rừng cận nhiệt, rừng hỗn hợp…).

+ Mùa thu: là thời kì rụng lá, cây cối ngả sắc vàng tạo nên những khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp (rừng lá phong).

+ Mùa đông: cây trụi lá, cảnh quan rừng thưa rụng lá.

– Sự thay đổi các mùa tạo nên tính đa dạng của khí hậu trong năm → thuận lợi để đa dạng hóa cơ cấu cây trồng vật nuôi, mùa nào thức nấy.

– Các hoạt động sống của con người:

+ Thời gian biểu của các hoạt động học tập, kinh tế – xã hội thay đổi theo mùa: mùa đông vào làm muộn; mùa hạ vào làm sớm.

+ Các hoạt động du lịch nghỉ dưỡng theo mùa: mùa hè phát triển du lịch biển.

3. Giải bài 3 trang 24 địa lí 10

Giả sử Trái Đất không tự quay quanh trục mà chỉ chuyển động quanh Mặt Trời thì ở Trái Đất có ngày, đêm không? Nếu có thì thời gian ban ngày và ban đêm là bao nhiêu? Khi đó, ở bề mặt Trái Đất có sự sống không? Tại sao?

Trả lời:

Nếu Trái Đất không tự quay quanh trục mà chỉ chuyển động quanh Mặt Trời thì ở Trái Đất vẫn có ngày và đêm.

– Độ dài một ngày – đêm ở bề mặt Trái Đất sẽ dài bằng 1 năm.

– Với thời gian ngày – đêm kéo dài như vậy, phần đang là ban ngày sẽ rất nóng, vì bị Mặt Trời đốt nóng liên tục trong nửa năm, còn phần đang là ban đêm sẽ rất lạnh, vì không được Mặt Trời chiếu đến.

⇒ Khi đó, trên Trái Đất sẽ không thể tồn tại sự sống.

Bài trước:

Bài tiếp theo:

Xem thêm:

Trên đây là phần Hướng dẫn Giải bài 1 2 3 trang 24 sgk Địa Lí 10 đầy đủ, ngắn gọn và dễ hiểu nhất. Chúc các bạn làm bài môn địa lí 10 tốt nhất!

“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com“