Hướng dẫn Giải bài 1 2 3 trang 9 sgk Địa Lí 11

Hướng dẫn soạn Bài 1. Sự tương phản về trình độ phát triển kinh tế – xã hội của các nhóm nước. Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại sgk Địa Lí 11. Nội dung bài Hướng dẫn Giải bài 1 2 3 trang 9 sgk Địa Lí 11 bao gồm đầy đủ phần lý thuyết, câu hỏi và bài tập có trong SGK để giúp các em học tốt môn địa lí 11, ôn thi tốt nghiệp THPT quốc gia.


LÍ THUYẾT

I – Sự phân chia thành các nhóm nước

– Trên thế giới có hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau về đặc điểm tự nhiên, dân cư, xã hội, trình độ phát trienr và được chia làm 2 nhóm nước: phát triển và đang phát triển.

+ Các nước đang phát triển thường có GDP/ người thấp, nợ nước ngoài nhiều, HDI thấp.

+ Các nước phát triển thì ngược lại.

– Một số nước và vùng lãnh thổ đã trải qua quá trình công nghiệp hoá và đạt được trình độ nhất định về công nghiệp gọi chung là các nước công nghiệp mới (NICs) như: Hàn Quốc, Đài Loan, Xin-ga-po…

II – Sự tương phản về trình độ phát triển kinh tế – xã hội của các nhóm nước

– GDP bình quân đầu người chênh lệch lớn giữa các nước phát triển và đang phát triển.

– Trong cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế (2004):

+ Các nước phát triển khu vực dịch vụ chiếm tỉ trọng cao nhất, thấp nhất là nông nghiệp.

+ Các nước đang phát triển thì tỉ trọng của nông nghiệp cao nhất, thấp nhất là khu vực dịch vụ.

– Tuổi thọ trung bình của các nước phát triển (TB:76) cao hơn các nước đang phát triển (TB: 65).

– Chỉ số HDI các nước phát triển cao hơn các nước đang phát triển.

III – Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại

– Cuối thế kỷ XX – đầu thế kỉ XXI, cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại xuất hiện.

– Đặc trưng: bùng nổ công nghệ cao.

+ Dựa vào thành tựu KH mới với hàm lượng tri thức cao

+ Bốn công nghệ trụ cột:

• Công nghệ sinh học.

• Công nghệ vật liệu.

• Công nghệ năng lượng.

• Công nghệ thông tin.

⇒ Tác dụng: thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế mạnh mẽ, đông thời hình thành nền kinh tế tri thức – nền kinh tế dựa trên tri thức, kĩ thuật, công nghệ cao.


CÂU HỎI GIỮA BÀI

Sau đây là phần Hướng dẫn trả lời các câu hỏi (màu xanh) giữa bài các học sinh cần suy nghĩ, liên hệ thực tế để nắm rõ kiến thức.

1. Trả lời câu hỏi trang 7 địa lí 11

Dựa vào hình 1, nhận xét sự phân bố các nước và vùng lãnh thổ trên thế giới theo mức GDP bình quân đầu người (USD/người).

Trả lời:

Nhìn chung sự phân bố các nước và vùng lãnh thổ trên thế giới theo mức GDP/ người không đồng đều.

– Các nước và vùng lãnh thổ có mức GDP/người cao nhất (trên 8955) : tập trung ở khu vực có nền kinh tế phát triển: Bắc Mỹ (Canađa, Hoa Kì), Tây Âu (Anh, Pháp, Đức, Ailen, Thụy Điển…) và Ôx-trây-li-a, Niu-Di-lân, Nhật Bản.

– Mức GDP/người trung bình trên: tập trung ở khu vực Nam Mỹ (Braxin, Achentina, Paragoay, Urugoay, Chile,..), Bắc Á (Liên Bang Nga, Ca-dăc-xtan, Bê-la-rut), Tây Nam Á (Ả-rập-Xê-ut, Oman) và một số quốc gia Châu Phi (Libi, Nam Phi).

– Mức GDP/người trung bình dưới và mức thấp: tập trung ở các quốc gia có nền kinh tế chưa phát triển và đang phát triển thuộc Nam Á, Đông Nam Á (Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam, Iran…), các nước châu Phi (An-giê-ri, Ni-giê-ri-a…), phía Tây Nam Mỹ.

Dựa vào bảng 1.1, hãy nhận xét sự chênh lệch về GDP bình quân đầu người giữa các nước phát triển và các nước đang phát triển.

Trả lời:

Nhìn chung GDP/người giữa các nước phát triển và đang phát triển có sự chênh lệch nhau rất lớn.

– GDP/người của các nước phát triển đều ở mức cao (20 000 đến 45 000 USD/người), trong khi các nước đang phát triển chỉ đạt mức 1000 đến trên 2000 USD/người.

– GDP/người của các quốc gia phát triển gấp tới hàng trăm lần so với các quốc gia đang phát triển.

+ GDP/ngườicủa Đan Mạch gấp 405 lần USD/người của Ê-ti-ô-pi-a, gấp 70 lần Ấn Độ, 19 lần An-ba-ni.

+ GDP/người của Niu Di-lân gấp 217 lần Ê-ti-ô-pi-a.


2. Trả lời câu hỏi trang 8 địa lí 11

Dựa vào bảng 1.2, hãy nhận xét cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế của các nhóm nước – năm 2004.

Trả lời:

Nhìn chung cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế có sự khác nhau giữa các nhóm nước.

– Nhóm nước phát triển: cơ cấu GDP có sự phân hóa rất lớn

+ GDP tập trung cao nhất ở khu vực III (71%).

+ Tiếp đến là khu vực II (27%).

+ Khu vực I chỉ chiếm 2% GDP trong cơ cấu.

– Nhóm nước đang phát triển: tỉ trọng GDP chênh lệch nhau không quá lớn giữa các khu vực kinh tế.

+ Khu vực III chiếm tỉ trọng cao nhất (43%), tiếp đến là khu vực II (32%).

+ Khu vực I chiếm tỉ trọng thấp nhất trong cơ cấu (25%), tuy nhiên vẫn còn ở mức cao.

→ Điều này phản ánh trình độ phát triển kinh tế của các nhóm nước: nhóm nước phát triển có trình độ kinh tế cao còn nhóm nước đang phát triển có trình độ thấp.

Dựa vào bảng 1.3, kết hợp với thông tin ở trên, nhận xét sự khác biệt về chỉ số HDI và tuổi thọ trung bình giữa nhóm nước phát triển và nhóm nước đang phát triển.

Trả lời:

– Về tuổi thọ trung bình:

+ Các nước phát triển có tuổi thọ trung bình cao (72 tuổi) → dân số già.

+ Các nước đang phát triển tuổi thọ trung bình thấp: 65 tuổi (dưới mức cả nước 67 tuổi) → dân số trẻ.

– Về chỉ số HDI:

+ Nhóm nước phát triển có chỉ số HDI cao hơn mức trung bình của thế giới ( năm 2003 là 0.855)

+ Nhóm nước đang phát triển có chỉ số HDI thấp hơn mức TB thế giới, dưới 0.65 (năm 2003 là 0.694).


3. Trả lời câu hỏi trang 9 địa lí 11

Bằng hiểu biết của bản thân, em hãy:

– Nêu một số thành tựu do bốn công nghệ trụ cột tạo ra.

– Kể tên một số ngành dịch vụ cần đến nhiều tri thức (ví dụ: kế toán, bảo hiểm…).

Trả lời:

– Một số thành tựu do bốn công nghệ trụ cột tạo ra:

+ Công nghệ sinh học: tạo ra các giống mới không có trong tự nhiên, những bước tiến mới trong chẩn đoán và điều trị bệnh,…

Ví dụ: Kĩ thuật nuôi cấy mô trong ống nghiệm, trong cơ thể sống, chọn lọc nhân tạo để tạo ra các giống mới ưu việt, loại bỏ các đặc điểm không mong muốn (giống cây chịu hạn, chịu mặn, quả không hạt…).

Tạo ra nguồn năng lượng sinh học từ các rác thải công nghiệp, rác thải công nghiệp. Phát triển công nghệ vi sinh, công nghệ enzyme tạo ra sản phẩm dinh dưỡng tốt hơn.

Trong ngành y: hoàn thành chuỗi AND/bản đồ gen người, nghiên cứu ra vacxin điều trị sốt rét, xét nghiệm nước bọt dự đoán tuổi, phương pháp “siêu âm thông minh”.

+ Công nghệ vật liệu: tạo ra những vật liệu chuyên dụng mới, tính năng mới.

Ví dụ: Tạo ra vật liệu composit, vật liệu siêu dẫn.

+ Công nghệ năng lượng: tạo ra những nguồn năng lượng mới, đột phá hơn.

Ví dụ: Năng lượng hạt nhân: các nghiên cứu tạo ta ra năng lượng hạt nhân từ phân hạch uran, phản ứng nhiệt hạch.

Các nhà máy thủy điện có công suất lớn: lên tới hàng chục ngàn MW (Đập Tam Hiệp 22.000 MW).

Các nguồn năng lượng tái tạo: năng lượng từ gió, mặt trời, sóng thủy triều, địa nhiệt.

+ Công nghệ thông tin: tạo ra các vi mạch, chip điện tử có tốc độ xử lí cao, công nghệ điện toán đám mây, số hóa…giúp cho việc xử lí, lưu trữ và vận chuyển thông tin dễ dàng nhanh chóng hơn.

Ví dụ: Bộ xử lí nhanh nhất hiện nay (Intel Core i7), kho dữ liệu lớn nhất thế giới (máy chủ phân tích IQ của Sybase), phóng thành công các vệ tinh trong vũ trụ.

Sự phát triển mạnh mẽ của mạng Internet, truyền tải mạng không dây (wifi), điện thoại thông minh (iphone X), hộp thư điện tử (gmail), các trang mạng xã hội.

– Một số ngành dịch vụ cần đến nhiều tri thức: bảo hiểm, viễn thông, ngân hàng, kế toán, tư vấn,…


CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP

Dưới đây là phần Hướng dẫn Giải bài 1 2 3 trang 9 sgk Địa Lí 11 đầy đủ và ngắn gọn nhất. Nội dung chi tiết câu trả lời các câu hỏi và bài tập các bạn xem sau đây:

1. Giải bài 1 trang 9 địa lí 11

Trình bày những điểm tương phản về trình độ phát triển kinh tế- xã hội của nhóm nước phát triển với nhóm nước đang phát triển.

Trả lời:

Những điểm tương phản về trình độ phát triển kinh tế- xã hội của nhóm nước phát triển với nhóm nước đang phát triển:

– GDP bình quân đầu người có sự chênh lệch lớn giữa các nước phát triển và các nước đang phát triển.

+ GDP/người của các nước phát triển đều ở mức cao (20 000 đến 45 000 USD/người), trong khi các nước đang phát triển chỉ đạt mức 1000 đến trên 2000 USD/người.

+ GDP/người của các quốc gia phát triển gấp tới hàng trăm lần so với các quốc gia đang phát triển ( GDP/người của Đan Mạch gấp 405 lần GDP/người của Ê-ti-ô-pi-a, gấp 70 lần Ấn Độ, 19 lần An-ba-ni).

– Cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế có sự khác nhau giữa các nhóm nước:

+ Nhóm nước phát triển có cơ cấu GDP theo khu vực kinh tế phân hóa mạnh: GDP tập trung cao nhất ở khu vực III (71%), tiếp đến là khu vực II (27%), khu vực I chỉ chiếm 2% GDP.

+ Nhóm nước đang phát triển: khu vực III chiếm tỉ trọng cao nhất (43%), tiếp đến là khu vực II (32%), khu vực I chiếm tỉ trọng thấp nhất trong cơ cấu (25%), tuy nhiên vẫn còn cao.

– Các nhóm nước có sự khác biệt về các chỉ số xã hội:

+ Tuổi thọ trung bình:

Các nước phát triển có tuổi thọ trung bình cao (72 tuổi) → dân số già.

Các nước đang phát triển tuổi thọ trung bình thấp: 65 tuổi (dưới mức cả nước 67 tuổi) ⟶ dân số trẻ.

+ Chỉ số HDI:

Nhóm nước phát triển có chỉ số HDI cao hơn mức trung bình của thế giới ( năm 2003 là 0.855)

Nhóm nước đang phát triển có chỉ số HDI thấp hơn mức TB thế giới, dưới 0.65 (năm 2003 là 0.694).

→ Nhóm nước phát triển có trình độ kinh tế – xã hội cao hơn hằn nhóm nước đang phát triển.


2. Giải bài 2 trang 9 địa lí 11

Nêu đặc trưng và tác động của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại đến nền kinh tế – xã hội thế giới.

Trả lời:

– Đặc trưng của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại:

+ Diễn ra vào cuối thế kỉ XX đầu thế kỉ XXI.

+ Đặc trưng là sự xuất hiện và phát triển nhanh chóng công nghệ cao. Đây là các công nghệ dựa vào những thành tựu khoa học mới, với hàm lượng tri thức cao.

+ Bốn công nghệ trụ cột, có tác động mạnh mẽ và sâu sắc đến phát triển kinh tế – xã hội là: công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu, công nghệ năng lượng, công nghệ thông tin.

– Tác động của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại:

+ Làm xuất hiện nhiều ngành mới, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghiệp và dịch vụ, tạo ra những bước chuyển dịch cơ cấu kinh tế mạnh mẽ.

+ Tác động ngày càng sâu sắc, làm cho nền kinh tế thế giới chuyển dần từ nền kinh tế công nghiệp sang một loại hình kinh tế mới, dựa trên tri thức, kĩ thuật, công nghệ cao, được gọi là nền kinh tế tri thức.


3. Giải bài 3 trang 9 địa lí 11

Dựa vào bảng số liệu sau:

Vẽ biểu đồ đường biểu hiện tổng nợ nước ngoài của nhóm nước đang phát triển qua các năm. Rút ra nhận xét.

Trả lời:

Biểu đồ thể hiện tổng nợ nước ngoài của nhóm nước đang phát triển giai đoạn 1990 – 2004:

Nhận xét: Tổng nợ nước ngoài của nhóm nước đang phát triển tăng nhanh, từ 1990 đến 2004 tăng lên gấp 2,07 lần, tương đương với 1414 tỉ USD.


Bài tiếp theo:


Xem thêm:

Trên đây là phần Hướng dẫn Giải bài 1 2 3 trang 9 sgk Địa Lí 11 đầy đủ, ngắn gọn và dễ hiểu nhất. Chúc các bạn làm bài môn địa lí 11 tốt nhất!


“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com