Hướng dẫn Trả lời câu hỏi 1 2 Bài 50 trang 153 sgk Sinh học 9

Hướng dẫn Trả lời câu hỏi Bài 50. Hệ sinh thái, sách giáo khoa sinh học lớp 9. Nội dung bài Hướng dẫn Trả lời câu hỏi 1 2 Bài 50 trang 153 sgk Sinh học 9 bao gồm đầy đủ lý thuyết, các khái niệm, phương pháp giải, công thức, chuyên đề sinh học, … có trong SGK để giúp các em học tốt môn sinh học lớp 9.


Lý thuyết

I – Thế nào là một hệ sinh thái?

Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh vật và khu vực sống của quần xã (sinh cảnh). Trong hệ sinh thái, các sinh vật luôn luôn tác động lẫn nhau và tác động qua lại với các nhân tố vô sinh của môi trường tạo thành một hệ thống hoàn chỉnh và tương đối ổn định.

Ví dụ: Trong một khu rừng có nhiều cây lớn nhỏ khác nhau, các cây lớn đóng vai trò quan trọng là bảo vệ các cây nhỏ và động vật sống trong rừng. Động vật rừng ăn thực vật hoặc ăn thịt các loài động vật khác. Các sinh vật trong rừng phụ thuộc lẫn nhau và tác động với môi trường sống của chúng rất chặt chẽ tạo thành hệ sinh thái.

– Một hệ sinh thái hoàn chỉnh có các thành phần chủ yếu sau:

+ Các thành phần vô sinh như đất đá, nước, thảm mục…

+ Sinh vật sản xuất là thực vật.

+ Sinh vật tiêu thụ gồm có động vật ăn thực vật và động vật ăn thịt.

+ Sinh vật phân giải như vi khuẩn, nấm…

II – Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn

Chuỗi và lưới thức ăn biểu hiện mối quan hệ dinh dưỡng giữa các loài sinh vật trong quần xã.

1. Thế nào là một chuỗi thức ăn?

Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có quan hệ đinh dưỡng với nhau. Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích phía sau, vừa là sinh vật bị mắt xích phía trước tiêu thụ.

2. Thế nào là một lưới thức ăn?

Trong tự nhiên, một loại sinh vật không phải chỉ tham gia vào một chuỗi thức ăn màđồng thời còn tham gia vào chuỗi thức ăn khác. Các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích tạo thành một lưới thức ăn

Trước khi đi vào phần Hướng dẫn Trả lời câu hỏi 1 2 Bài 50 trang 153 sgk Sinh học 9 chúng ta cùng hoạt động học tập, quan sát, thảo luận, trả lời các câu hỏi sau đây:


Quan sát, thảo luận

1. Trả lời câu hỏi trang 150 sgk Sinh học 9

∇ Quan sát hình 50.1 và cho biết:

– Những thành phần vô sinh và hữu sinh có thể có trong hệ sinh thái rừng.

– Lá và cành cây mục là thức ăn của những sinh vật nào?

– Cây rừng có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống động vật rừng?

– Động vật rừng có ảnh hưởng như thế nào tới thực vật?

– Nếu như rừng bị cháy mất hầu hết các cây gỗ lớn, nhỏ và cỏ thì điểu gì sẽ xảy ra đối với các loài động? Tại sao?

Trả lời:

– Những thành phần vô sinh và hữu sinh có thể có trong hệ sinh thái rừng:

+ Thành phần vô sinh: đất, nước, ánh sáng,…

+ Thành phần hữu sinh: nấm, động vật, thực vật,…

– Lá và cành cây mục là thức ăn của các sinh vật phân giải: vi khuẩn giun đất, nấm,…

– Cây rừng có ý nghĩa quan trọng việc cung cấp nơi ở, thức ăn, oxi,… cho động vật rừng.

– Động vật ăn thực vật, phán tán hạt phấn, thụ phấn và bón phân cho thực vật.

– Nếu như rừng bị cháy mất hầu hết các cây gỗ lớn, nhỏ và cỏ thì động vật sẽ mất nơi ở, thiếu nguồn thức ăn, khí hậu thay đổi,… dẫn đến số lượng động vật giảm.


2. Trả lời câu hỏi trang 152 sgk Sinh học 9

∇ Quan sát hình 50.2 và thực hiện các bài tập sau:

– Thức ăn của chuột là gì? Động vật nào ăn thịt chuột? Hãy điền nội dung phù hợp vào chỗ trống của chuỗi thức ăn sau:

(Thức ăn của chuột) (Động vật ăn thịt chuột)
…….. → Chuột → ……..

– Tương tự hãy điền nội dung phù hợp vào chỗ trống của chuỗi thức ăn sau:

…….. → Bọ ngựa → ……..
…….. → Sâu → ……..
…….. → …… → ……..

– Trong chuỗi thức ăn, mỗi loài sinh vật là một mắt xích. Em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa một mắt xích với mắt xích đứng trước và mắt xích đứng sau trong chuỗi thức ăn?

– Hãy điền tiếp các từ phù hợp vào những chỗ trống trong câu sau: Chuỗi thức ăn là một dãy gồm nhiều loài sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài trong chuỗi thức ăn là sinh vật tiêu thụ mắt xích …… vừa là sinh vật bị mắt xích …… tiêu thụ.

Trả lời:

+ Thức ăn của chuột là: sâu, cây gỗ, cây cỏ. Động vật ăn thịt chuột là: rắn, cầy.

Điền nội dung phù hợp (một trong các trường hợp dưới):

(Thức ăn của chuột) (Động vật ăn thịt chuột)
Cây gỗ → Chuột → Rắn (hoặc Cầy)
Sâu → Chuột → Rắn (hoặc Cầy)
Cây cỏ → Chuột → Rắn (hoặc Cầy)

– Tương tự điền nội dung phù hợp vào chỗ trống của các chuỗi thức ăn sau:

Sâu ăn lá cây → Bọ ngựa → Rắn
Cây gỗ → Sâu → Cầy
Cây cỏ → Sâu → Bọ ngựa
Lá cây → Sâu → Chuột
Chuột → Cầy → Đại bàng

– Trong chuỗi thức ăn, mỗi loài là một mắt xích. Ta nhận thấy mỗi một mắt xích là sinh vật tiêu thụ mắt xích phía trước và là thức ăn của mắt xích đứng sau.

– Chuỗi thức ăn là một dãy gồm nhiều sinh vật có quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài trong chuỗi thức ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích phía trước, vừa là sinh vật bị mắt xích phía sau tiêu thụ.
∇ Quan sát hình 50.2 và thực hiện các yêu cầu sau:

– Cho biết sâu ăn lá cây tham gia vào những chuỗi thức ăn nào.

– Hãy sắp xếp các sinh vật theo từng thành phần chủ yếu của hệ sinh thái.

Trả lời:

– Sâu ăn lá tham gia vào các chuỗi thức ăn sau:

Cây gỗ → sâu ăn lá cây →  chuột → rắn.

Cây gỗ → sâu ăn lá cây → cầy→ đại bàng.

Cây cỏ → sâu ăn lá cây → bọ ngựa→ rắn.

Cây cỏ → sâu ăn lá cây → chuột→ rắn.

Cây cỏ → sâu ăn lá cây → cầy → đại bàng.

– Sắp xếp các thành phần chủ yếu của một hệ sinh thái:

Sinh vật sản xuất: cây gỗ, cây cỏ.

Sinh vật tiêu thụ cấp 1: sâu ăn lá, chuột, hươu.

Sinh vật tiêu thụ cấp 2: bọ ngựa, cầy, rắn.

Sinh vật tiêu thụ cấp 3: rắn, đại bàng, hổ.

Sinh vật phân giải: vi sinh vật, nấm, địa y, giun đốt.

Sau đây là phần Hướng dẫn Trả lời câu hỏi 1 2 Bài 50 trang 153 sgk Sinh học 9. Nội dung chi tiết câu trả lời từng câu hỏi và bài tập các bạn xem dưới đây:


Câu hỏi và bài tập

1. Trả lời câu hỏi 1 Bài 50 trang 153 sgk Sinh học 9

Hãy cho ví dụ về một hệ sinh thái, phân tích các thành phần chính trong hệ sinh thái đó.

Trả lời:

Ví dụ hệ sinh thái dưới nước ở một ao, gồm có các thành phần chính

– Sinh vật sản xuất: rong, bèo, cây thủy sinh, tảo.

– Sinh vật tiêu thụ cấp 1: cá nhỏ, tôm, động vật nổi, tép, cua.

– Sinh vật tiêu thụ cấp 2: cá vừa.

– Sinh vật tiêu thụ cấp 3: cá lớn.

– Sinh vật phân giải: vi sinh vật.


2. Trả lời câu hỏi 2 Bài 50 trang 153 sgk Sinh học 9

Hãy vẽ một lưới thức ăn trong đó có các sinh vật: cây cỏ, bọ rùa, ếch nhái rắn, châu chấu, diều hâu, nấm, vi khuẩn, cáo, gà rừng, dê, hổ. Một số gợi ý về thức ăn như sau:

– Cây cỏ là thức ăn của bọ rùa, chầu cháu.

– Ếch nhái ăn bọ rùa, châu chấu.

– Rắn ăn ếch nhái, châu chấu.

– Gà ăn cây cỏ và châu chấu.

– Cáo ăn thịt gà.

… (Dựa vào kiến thức đã biết trong các lớp trước và trong thực tế, em hãy đưa ra thêm về quan hệ thức ăn có thể có của các loài còn lại và vẽ toàn bộ một lưới thức ăn).

Trả lời:

Các em có thể tham khảo 1 trong 2 sơ đồ lưới thức ăn như sau:


Bài trước:

Bài tiếp theo:


Xem thêm:

Trên đây là phần Hướng dẫn Trả lời câu hỏi 1 2 Bài 50 trang 153 sgk Sinh học 9 đầy đủ và ngắn gọn nhất. Chúc các bạn làm bài môn Sinh học lớp 9 thật tốt!


“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com