Ngữ văn lớp 6

Hướng dẫn Soạn bài Danh từ (tiếp theo) sgk Ngữ văn 6 tập 1

Hướng dẫn Soạn Bài 10 sách giáo khoa Ngữ văn 6 tập một. Nội dung bài Soạn bài Danh từ (tiếp theo) sgk Ngữ văn 6 tập 1 bao gồm đầy đủ bài soạn, tóm tắt, miêu tả, tự sự, cảm thụ, phân tích, thuyết minh… đầy đủ các bài văn mẫu lớp 6 hay nhất, giúp các em học tốt môn Ngữ văn lớp 6.

Soạn bài Danh từ (tiếp theo) sgk Ngữ văn 6 tập 1
Soạn bài Danh từ (tiếp theo) sgk Ngữ văn 6 tập 1

I – Danh từ chung và danh từ riêng

Khái niệm:

Danh từ chỉ sự vật gồm danh từ chung và danh từ riêng.

–  Danh từ chung là tên gọi một loại sự vật.

Ví dụ: thành phố, thủ đô, nhà cửa…

–  Danh từ riêng là tên riêng của từng người, từng vật, từng địa phương…

Ví dụ: Hoa, Lan, Kiều…

Quy tắt viết hoa danh từ riêng:

Khi viết danh từ riêng, ta phải viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó. Cụ thể:

–  Đối với tên người, tên địa lí Việt Nam, tên địa lí nước ngoài phiên âm qua Hán Việt: Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng.

Ví dụ:

Đối với tên người, tên địa lí Việt Nam: Hồ Chí Minh, Vũng Tàu, Phú Thọ….

Đối với tên địa lí nước ngoài phiên âm qua Hán Việt: Luân Đôn, Bắc Kinh, Lào, Nhuận Thổ, Mạc Tư Khoa…

–  Đối với tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp, không qua âm Hán Việt: Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó; nếu bộ phận gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng cần có gạch nối.

Ví dụ: Na-pô-lê-ông, A-xen-đơ Xéc-ghê-ê-vich Puskin, Mat-xcơ-va, Ken-nơ-đi, Bắc Kinh…

–  Tên riêng của các cơ quan, tổ chức, giải thưởng lớn, danh hiệu, huân chương…thường là một cụm từ. Chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này đều được viết hoa.

Ví dụ: Hội Cựu chiến binh, Nhà xuất bản Kim Đồng, Trường Cao đẳng Sư phạm Đồng Nai, Trường Trung học cơ sở Pham Ngũ Lão, Báo Hoa học trò, Bà mẹ Việt Nam anh hùng…

Bảng phân loại danh từ:

Phân biệt Danh từ chung Danh từ riêng
Giống nhau Đều là danh từ chỉ sự vật
Khác nhau Tên gọi một loại sự vật

Tên riêng của từng người, từng vật, từng địa phương,..

Được viết hoa

1. Trả lời câu hỏi 1 trang 108 sgk Ngữ văn 6 tập 1

Dựa vào kiến thức đã học ở bậc Tiểu học, hãy điền các danh từ ở câu trên vào bảng phân loại:

Vua nhớ công ơn tráng sĩ, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở làng Gióng, nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.

BẢNG PHÂN LOẠI

Danh từ chung vua,…
Danh từ riêng Hà Nội,…

Trả lời:

Các danh từ đươc điền vào trong bảng như sau:

Danh từ chung công ơn, vua, tráng sĩ, đền thờ, làng, xã, huyện
Danh từ riêng Phù Đổng Thiên Vương, Gióng, Gia Lâm, Hà Nội

2. Trả lời câu hỏi 2 trang 108 sgk Ngữ văn 6 tập 1

Nhận xét về cách viết các danh từ riêng trong câu trên.

Trả lời:

Trong câu đã dẫn, chữ cái đầu tiên của tất cả các bộ phận tạo thành danh từ riêng (chữ cái đầu tiên của tất cả các tiếng tạo thành danh từ riêng) đều được viết hoa.

3. Trả lời câu hỏi 3 trang 109 sgk Ngữ văn 6 tập 1

Nhắc lại quy tắc viết hoa đã học, cho ví dụ minh hoạ cụ thể.

Trả lời:

Quy tắc viết hoa:

Tên của … Quy tắc viết hoa Ví dụ
người, địa lí Việt Nam viết hoa tất cả các chữ cái đầu Nguyễn Trãi, Hùng Vương, Hà Nội, …
người, tên địa lí nước ngoài đã phiên âm Hán Việt viết hoa như tên người, địa lí Việt Nam Mao Trạch Đông, Tư Mã Thiên, Bắc Kinh, …
phiên âm trực tiếp viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận hình thành tên đó Mác-xim Go-rơ-ki, Pa-ri, …
Tên các cơ quan, tổ chức, danh hiệu, giải thưởng, huân chương… viết hoa chữ cái đầu của từ có tác dụng phân biệt, khu biệt Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn,…

II – Luyện tập

1. Trả lời câu hỏi 1 trang 109 sgk Ngữ văn 6 tập 1

Tìm danh từ chung và danh từ riêng trong câu văn sau:

Ngày xưa, / ở / miền / đất / Lạc Việt / cứ / như / bây giờ / là / Bắc Bộ / nước / ta, / có / một / vị / thần / thuộc / nòi / rồng, / con trai / thần / Long Nữ, / tên / là / Lạc Long Quân.

(Con Rồng cháu Tiên)

Trả lời:

–  Các danh từ chung: ngày xưa, miền, đất, nước, thần, nòi, rồng, con trai.

–  Các danh từ riêng: Lạc Việt, Bắc bộ, Long Nữ, Lạc Long Quân.

2. Trả lời câu hỏi 2 trang 109 sgk Ngữ văn 6 tập 1

Các từ được in đậm được đây có phải là danh từ riêng hay không? Vì sao?

a) Chim, Mây, Nước và Hoa đều cho rằng tiếng hót kì diệu của Hoạ Mi đã làm cho tất cả bừng tỉnh giấc.

b) Nàng Út bẽn lẽn dâng lên vua mâm bánh nhỏ.

c) […] Khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng đó về sau gọi là làng Cháy.

Trả lời:

a) Có. Vì là tên các nhân vật cụ thể được xem là danh từ riêng.

b) Có. Vì là tên riêng của nhân vật.

c) Có. Vì là tên riêng của một làng.

3. Trả lời câu hỏi 3 trang 110 sgk Ngữ văn 6 tập 1

Có bạn chép đoạn thơ trang 110 sgk Ngữ văn 6 tập 1 của nhà thơ Tố Hữu mà quên viết hoa một số danh từ riêng. Em hãy viết lại các danh từ riêng ấy cho đúng.

Trả lời:

Đoạn thơ được viết lại như sau:

Ai đi Nam Bộ

Tiền Giang, Hậu Giang

Ai vô thành phố Hồ Chí Minh rực rỡ tên vàng

Ai về thăm bưng biền Đồng Tháp

Việt Bắc Việt Nam mồ ma giặc Pháp

Nơi chôn rau cắt rốn của ta!

Ai đi Nam – Ngãi, Bình – Phú, Khánh Hoà

Ai vô Phan Giang, Phan Thiết

Ai lên Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc

Khu Năm dằng dặc khúc ruột miền Trung

Ai về với quê hương ta tha thiết

Sông Hương, bến Hải, cửa Tùng…

Ai vô đó với đồng bào đồng chí

Nói với nửa -Việt Nam yêu quý

Rằng nước ta là của chúng ta

Nước Việt Nam Dân chủ cộng hoà!

Các từ chỉ tên người, tên địa danh phải viết hoa tất cả chữ cái đầu của mỗi tiếng: Nam Bộ, Tiền Giang, Hậu Giang, Hồ Chí Minh, Đồng Tháp, Việt Bắc, Pháp, Khánh Hoà, Phan Rang, Phan Thiết, Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc, (miền) Trung, (sông) Hương, Bến Hải, Cửa Tùng, Việt Nam

Viết hoa chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ:Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.

4. Câu 4 trang 110 sgk Ngữ văn 6 tập 1

Chính tả (nghe – viêt): Ếch ngồi đáy giếng (cả bài).

Áp dụng

Viết đoạn văn có chứa danh từ và xác định danh từ chung, danh từ riêng xuất hiện trong đoạn văn

Trả lời:

Đoạn 1

Mẹ tôi 37 tuổi, là y sĩ Trạm xá xã Vinh Quang. Mẹ tốt nghiệp trường Trung cấp y sĩ Hải Phòng thuộc Chuyên khoa Sản. Sáng sớm, mẹ đã đi xe đạp đến trạm xá. Chiều tối, mẹ mới về nhà. Mẹ khám bệnh, tiêm thuốc, săn sóc sản phụ và trẻ sơ sinh. Vào mùa dịch bệnh hoặc gặp những ca đẻ khó, đẻ non. Mẹ phải làm suốt đêm ngày. Mỗi lần tiễn một sản phụ mẹ tròn con vuông từ trạm xá ra về, mẹ vui lắm. Các bà, các chị ở xã tôi, mỗi khi gặp mẹ đều rất vui và gọi là “cô Hằng” một cách quý mến.

Danh từ riêng là: Trạm xá xã Vinh Quang, Trung cấp Y sĩ Hải Phòng, Chuyên khoa Sản, Hằng

Danh từ chung là: Mẹ, y sĩ, trạm xá, nhà, bệnh, thuốc, sản phụ, trẻ sơ sinh, mùa, dịch bệnh, ca đẻ, đêm, ngày, con, bà, chị, cô, xã

Đoạn 2

Anh trai của em tên là Trần Quang Hoà, 17 tuổi, hiện đang là học sinh lớp 12 trường Trung học phổ thông Nguyễn Du. Anh cao 1,6 mét và cân nặng 58kg. Anh rất khoẻ và siêng năng, làm giúp bố mẹ được nhiều việc. Anh có gương mặt chữ điền, cặp mắt sáng. Anh là học sinh giỏi nhiều năm liền. Anh đang chuẩn bị ôn thi tốt nghiệp trung học phổ thông và thi đại học. Tính anh cẩn thận, chu đáo. Ông bà và bố mẹ rất yêu quý anh.

Danh từ riêng là: Trần Quang Hoà, Trung học phổ thông Nguyễn Du

Danh từ chung là: Anh trai, học sinh, lớp, anh, bố, mẹ, việc, cân nặng, gương mặt, mắt, năm, mét, kg,  trung học phổ thông, đại học, ông, bà

Đoạn 3

Bà ngoại em năm nay đã sáu mươi tư tuổi. Bà là kế toán đã về hưu. Bà dáng người dong dỏng cao, mái tóc bà dài nhưng đã bạc. Làn da của bà trắng nhưng đã lốm đốm đồi mồi rồi. Bà có nụ cười hiền từ và rất nhân hậu. Tuy đã hơn sáu mươi tuổi nhưng sức khỏe của bà rất tốt. Hàng ngày, bà vẫn thường đi chợ và nấu cơm cho cả gia đình em ăn. Bà nấu cơm rất ngon và khéo. Em rất thích ăn cơm của bà nấu. Những lúc rảnh, bà lại đeo kính và đọc truyện cổ tích cho em nghe. Em rất yêu quý bà ngoại và ước gì bà sống với em mãi mãi.

Danh từ chung là: Bà ngoại, tuổi, kế toán, dáng người, mái tóc, làn da, đồi mồi, nụ cười, sức khỏe, chợ, gia đình, cơm, kính, truyện cổ tích

Đoạn 4

Em rất thích xem bộ phim “Đất rừng phương Nam” chiếu trên màn ảnh nhỏ . Đây là bộ phim được dàn dựng từ tác phẩm nổi tiếng của Đoàn Giỏi – một nhà văn chuyên viết về đề tài thiên nhiên và con người vùng đồng bằng Tây Nam Bộ thời kì chống Pháp xâm lược. Tác phẩm “Đất rừng phương Nam” được sáng tác vào năm 1957 sau khi nhà văn Đoàn Giỏi tập kết ra Bắc. Tác giả đã đem đến cho người đọc những hiểu biết mới mẻ và phong phú từ đó thêm yêu mến thiên nhiên và con người ở mảnh đất tận cùng tổ quốc. Bộ phim đã tái hiện lại nội dung của tác phẩm một cách sinh động cho người xem như được sống lại trong những năm kháng chiến chống Pháp, chính vì thế đã thu hút được rât nhiều sự quan tâm của khán giả trên cả nước .

​Danh từ riêng là: Đoàn Giỏi, Nam, Bắc, Pháp, Tây Nam Bộ

Danh từ chung là: em, màn ảnh, phim, tác phẩm, nhà văn, đề tài , thiên nhiên, con người, đồng bằng, thời kì, xâm lược, tác giả, mảnh đất, tổ quốc, nội dung, khán giả, nước

Bài trước:

Bài tiếp theo:

Xem thêm:

Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Danh từ (tiếp theo) sgk Ngữ văn 6 tập 1 đầy đủ và ngắn gọn nhất. Chúc các bạn làm bài Ngữ văn tốt!

“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com“