Soạn bài Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt sgk Ngữ văn 12 tập 1

Nội dung bài Soạn bài Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt sgk Ngữ văn 12 tập 1 bao gồm đầy đủ bài soạn, tóm tắt, miêu tả, phân tích, cảm nhận, thuyết minh, nghị luận,… đầy đủ các bài văn lớp 12 hay nhất, giúp các em học tốt môn Ngữ văn và ôn thi THPT Quốc gia.


I – SỰ TRONG SÁNG CỦA TIẾNG VIỆT

1. Tiếng Việt có hệ thống chuẩn mực, quy tắc chung về phát âm, chữ viết, về dùng từ, đặt câu, về cấu tạo lời nói, bài văn,…

– Nói và viết:  nên viết đúng chuẩn mực, viết cần phải đúng chuẩn mực, ngược lại có nhiều người lại nói và viết sai đó là sai quy tắc về chuẩn mực về tiếng việt.

– Diễn đạt: đủ nội dung, cần đủ ý, không diễn đạt đủ ý hoặc trình bày sai quy tắc thì dẫn đến sai chuẩn mực và mất đi sự trong sáng của tiếng việt.

– Muốn giữ gìn sự trong sáng của tiếng việt chúng ta cần: diễn đạt đủ và đúng và chuẩn mực, và quy tắc trong tiếng việt, chuẩn mực không phủ nhận những sự chuyển đổi linh hoạt và sáng tạo, không phủ nhận cái mới.

– Miễn là nó sáng tạo và không sai quy tắc của câu, cái mới luôn cần phải phù hợp với quy tắc chung, những điều đó tạo nên sự phong phú cho sự phong phú của tiếng việt.

2. Sự trong sáng không dung nạp tạp chất

– Sự trong sáng của tiếng việt là không pha tạp những yếu tố lai căng, pha tạp trong khi vẫn dung nạp những yếu tố tích cực và không mất đi sự trong sáng của tiếng việt.

– Sự trong sáng chúng ta nên giữ những phẩm chất đẹp đẽ của tiếng việt nhưng cũng cần vay mượn để làm tăng lên từ vựng và phong phú trong ngữ pháp của tiếng việt.

– Sự trong sáng của tiếng Việt còn biểu hiện ở tính văn hóa, lịch sự của lời nói:

– Ngày nay dường như vấn đề phát ngôn cần phải được quan tâm hơn bởi lẽ lứa trẻ hiện nay hay có tục chửi bậy, ăn nói thiếu văn hóa..

– Sự trong sáng trong lời nói chính là thể hiện vẻ thanh lịch, nét văn hóa của con người

3. Sự trong sáng của tiếng Việt còn biểu hiện ở tính văn hóa, lịch sự của lời nói

– Ngày nay dường như vấn đề phát ngôn cần phải được quan tâm hơn bởi lẽ lứa trẻ hiện nay hay có tục chửi bậy, ăn nói thiếu văn hóa..

– Sự trong sáng trong lời nói chính là thể hiện vẻ thanh lịch, nét văn hóa của con người

– Trong dân gian người xưa cũng có rất nhiều những câu dăn dạy về cách ăn nói: “lời nói không mất tiền mua lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau…”.


LUYỆN TẬP

1. Câu 1 trang 33 Ngữ văn 12 tập 1

Phân tích tính chuẩn xác trong việc sử dụng từ ngữ của Hoài Thanh và Nguyễn Du khi chỉ ra nét tiêu biểu về diện mạo hoặc tính cách các nhân vật trong Truyện Kiều.

[…] Nhưng trong Truyện Kiều còn có bao nhiêu người khác. Có chàng Kim, con người rất mực chung tình, có Thúy Vân, cô em gái ngoan, có Hoạn Thư, người đàn bà bản lĩnh khác thường, biết điều mà cay nghiệt, có Thúc Sinh, anh chàng sợ vợ, có Từ Hải chợt hiện ra, chợt biến đi như một vì sao lạ, mỗi người một cá tính khó quên. Đối với bọn nhà chứa, ngòi bút Nguyễn Du không tò mò, Nguyễn Du ngại bới ra những gì quá dơ dáy, Nguyễn Du chỉ ghi vội vài nét. Nhưng chỉ vài nét cũng đủ khiến cả cái xã hội ghê tởm đó sống nhơ nhúc dưới ngòi bút Nguyễn Du tới cái màu da “nhờn nhợt” của Tú Bà, cái bộ mặt “mày râu nhẵn nhụi” của Mã Giám Sinh, cái kẻ “chải chuốt”, “dịu dàng” của Sở Khanh, cái miệng thề “xoen xoét” của Bạc Bà, Bạc Hạnh.

(Theo Hoài Thanh toàn tập, tập 2, NXB Văn học, Hà Nội,1999)

Trả lời:

Tính chuẩn xác trong việc sử dụng từ ngữ của Hoài Thanh và Nguyễn Du khi chỉ ra nét tiêu biểu về diện mạo/tính cách các nhân vật trong truyện Kiều:

Nhân vật Từ ngữ miêu tả Phản ánh chính xác bản chất, đặc điểm tiêu biểu của nhân vật
Kim Trọng Rất mực chung tình – Đau đớn khi biết tin Kiều bán mình chuộc cha.
– Kết duyên với Thúy Vân nhưng vẫn luôn nghĩ về Kiều.
– Dù Kiều thanh lâu hai lượt, thanh y hai lần nhưng vẫn một mực trân trọng, mong muốn nối lai tình xưa.
Thúy Vân Cô em gái ngoan Chấp nhận mối duyên thừa của chị để chị an lòng trước khi ra đi.
Hoạn Thư Người đàn bà bản lĩnh khác thường, biết điều mà cay nghiệt – Cách ghen tuông và trừng phạt Thúy Kiều vô cùng cay nghiệt.
– Biện giải thông minh và bản lĩnh trong cuộc báo ân báo oán của Kiều.
Thúc Sinh Anh chàng sợ vợ – Lén lút giấu vợ qua lại với Kiều.
– Thấy Kiều bị vợ hành hạ nhưng không làm được gì, chỉ biết chịu đựng.
Từ Hải Chợt hiện ra, chợt biến đi như một vì sao lạ Xuất hiện ngắn ngủi trong đời Kiều, cứu giúp nàng khỏi lầu xanh, đem lại hạnh phúc và giấc mộng đẹp về tự do, công lí nhưng sớm bị hại trong chính tay Kiều.
Tú Bà Màu da “nhờn nhợt” Chỉ thể xác nhơ nhớp do sống lâu bằng nghề bán phấn buôn hương.
Mã Giám Sinh Bộ mặt “mày râu nhẵn nhụi” Bộ dạng của kẻ lừa đảo
Sở Khanh “Chải chuốt”, “dịu dàng” Hình thức trau chuốt, giả tạo để lừa gạt các cô gái.
Bạc Bà, Bạc Hạnh Cái miệng thề “xoen xoét” Miêu tả chính xác dấu hiệu của kẻ chuyên dối trá, lọc lừa.

⇒ Các từ ngữ Nguyễn Du và Hoài Thanh nói về các nhân vật rất chuẩn xác vì miêu tả đúng diện mạo hoặc lột tả được tính cách nhân vật. Tác giả đã sử dụng chuẩn xác tiếng việt vào việc áp dụng tính cách của mỗi người.


2. Câu 2 trang 34 Ngữ văn 12 tập 1

Đoạn văn sau của Chế Lan Viên đã bị lược bỏ các dấu câu. Hãy đặt các dấu câu cần thiết vào vị trí thích hợp để đảm bảo sự trong sáng của đoạn văn.

Tôi có lấy ví dụ về một dòng sông dòng sông vừa trôi chảy vừa phải tiếp nhận dọc đường đi của mình những dòng nước khác dòng ngôn ngữ cũng vậy một mặt nó phải giữ bản sắc cố hữu của dân tộc nhưng nó không được phép gạt bỏ từ chối những gì mà thời đại đem lại.

Trả lời:

⇒ “Tôi có lấy ví dụ về một dòng sông. Dòng sông vừa trôi chảy, vừa phải tiếp nhận dọc đường đi của mình những dòng nước khác. Dòng ngôn ngữ cũng vậy, một mặt nó phải giữ bản sắc cố hữu của dân tộc nhưng nó không được phép gạt bỏ, từ chối những gì mà thời đại đem lại.”


3. Câu 3 trang 34 Ngữ văn 12 tập 1

Nhận xét về việc dùng từ nước ngoài trong trường hợp sau. Hãy thay những từ ngữ mà anh (chị) cho là lạm dụng bằng từ ngữ tiếng Việt tương xứng.

Chỉ vài ngày sau khi Microsoft vá lỗi nghiêm trọng trong phần mềm xử lí file đồ hoạ, một hacker xưng là “cocoruder” đã công bố chi tiết về hai vắn đề tương tự trong hệ điều hành.

Trả lời:

Nhận xét về việc dùng từ nước ngoài trong câu:

– Nhận xét: câu văn có hiện tượng lạm dụng từ nước ngoài (file, hacker).

– Thay từ ngữ bị lạm dụng: file → tệp tin, hacker → tin tặc.


Bài trước:

Bài tiếp theo:


Xem thêm:

Trên đây là phần Hướng dẫn Soạn bài Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt sgk Ngữ văn 12 tập 1 đầy đủ và ngắn gọn nhất. Chúc các em làm bài Ngữ văn thật tốt!


“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com