Soạn bài Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi sgk Ngữ văn 12 tập 2

Nội dung bài Soạn bài Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi sgk Ngữ văn 12 tập 2 bao gồm đầy đủ bài soạn, tóm tắt, miêu tả, phân tích, cảm nhận, thuyết minh, nghị luận,… đầy đủ các bài văn lớp 12 hay nhất, giúp các em học tốt môn Ngữ văn và ôn thi THPT Quốc gia.


Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi

1. Tìm hiểu đề và lập dàn ý

♦ Đề 1. Phân tích truyện ngắn Tinh thần thể dục của Nguyễn Công Hoan.

Gợi ý:

a) Tìm hiểu đề

– Đặc sắc của kết cấu truyện: Truyện gồm những cảnh khác nhau tưởng như rời rạc (cảnh van xin, đút lót, thuê người đi thay, bị áp giải đi xem đá bóng), nhưng thật ra đều tập trung biểu hiện chủ đề: bọn quan lại cầm quyền cưỡng bức dân chúng để thực hiện một ý đồ bịp bợm đen tối.

– Mâu thuẫn và tính chất trào phúng của truyện:

+ Việc xem đá bóng vốn mang tính chất giải trí bỗng thành một tai họa giáng xuống người dân.

+ Sự tận tụy, siêng năng thực thi lệnh trên của lí trưởng đã gặp phải mọi cách đối phó của người dân khốn khổ.

– Đặc điểm của ngôn ngữ truyện:

+ Ngôn ngữ người kể chuyện: rất ít lời, mỗi cảnh có khoảng 2 dòng, như muốn để người đọc thiểu lấy ý nghĩa.

+ Ngôn ngữ các nhân vật: lời đối thoại rất tự nhiên, sinh động, … thể hiện đúng thân phận và trình độ của họ. Ngôn ngữ của lí trưởng không mang kiểu cách hành chính nào cả … . Qua ngôn ngữ các nhân vật, người đọc có thể hình dung đó là một xã hội hỗn độn.

– Giá trị hiện thực và ý nghĩa phê phán của truyện: Tác giả dùng bút pháp trào phúng để châm biếm trò lừa bịp của chính quyền. Nội dung truyện không phải hoàn toàn bịa đặt. Để tách người dân khỏi ảnh hưởng của các phong trào yêu nước, thực dân Pháp đã bày ra các trò thể dục thể thao (đua xe đạp, thi bơi lội, đấu bóng đá) để đánh lạc hướng. Do đó truyện này có ý nghĩa hiện thực, có giá trị châm biếm sâu sắc.

b) Xây dựng dàn bài

Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn về truyện ngắn Tinh thần thể dục của nhà văn Nguyễn Công Hoan.

Thân bài: Nghệ thuật trào phúng trong truyện ngắn Tinh thần thể dục: kết cấu truyện độc đáo, mâu thuẫn trong truyện nhiều dạng vẻ và ý nghĩa của cái cười trong truyện ngắn Tinh thần thể dục.

Kết bài: Qua tác phẩm, cần thấy được mối quan hệ giữa văn học và thời sự; văn học và sự thức tỉnh xã hội.

♦ Đề 2.

Hãy tìm hiểu sự khác nhau về từ ngữ, về giọng văn giữa hai văn bản Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân) và Hạnh phúc của một tang gia (trích Số đỏ – Vũ Trọng Phụng). Giải thích vì sao có sự khác nhau đó.

Gợi ý:

a) Tìm hiểu đề

Sự khác nhau về từ ngữ:

– Có sự khác nhau về từ ngữ được sử dụng trong hai văn bản “Chữ người tử tù” và “Hạnh phúc của một tang gia”

– Trong “Chữ người tử tù”: sử dụng nhiều từ Hán Việt cổ: phiến trát, quản ngục, thầy bát,…

– Trong “Hạnh phúc của một tang gia”: sử dụng nhiều từ, cách chơi chữ để thể hiện thái độ mỉa mai, giễu cợt: lắm thầy thối ma, ma cà bông,…

– Nguyên nhân:

+ Khác nhau về phong cách nghệ thuật của hai nhà văn

+ Khác nhau về tư tưởng, chủ đề của tác phẩm thể hiện

Sự khác nhau về giọng văn:

– Trong “Chữ người tử tù”: giọng văn cổ kính, trang trọng

– Trong “Hạnh phúc của một tang gia”: giọng văn mỉa mai, châm biếm sự tha hóa, đồi bại của tầng lớp thượng lưu ở thành thị.

b) Xây dựng dàn bài

Có thể viết theo trình tự các câu hỏi khi tìm hiểu đề để lập dàn bài cho riêng mình.


2. Đối tượng và nội dung của bài Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi

– Đối tượng của bài nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi rất đa dạng:

+ Có thể là giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm nói chung.

+ Có thể là một phương diện, một khía cạnh nội dung hoặc nghệ thuật của tác phẩm hoặc của các tác phẩm, đoạn trích khác nhau.

– Nội dung của bài nghị luận về một tác phẩm/đoạn trích văn xuôi thường như sau:

+ Giới thiệu tác phẩm/đoạn trích cần nghị luận.

+ Phân tích giá trị nội dung, nghệ thuật hoặc một số khía cạnh đặc sắc theo định hướng của đề.

+ Đánh giá chung về tác phẩm, đoạn trích.


LUYỆN TẬP

Câu hỏi trang 36 Ngữ văn 12 tập 2

Nghệ thuật châm biếm, đả kích trong truyện ngắn “Vi hành” của Nguyễn Ái Quốc.

Trả lời:

Mở bài: Giới thiệu tác giả Nguyễn Ái Quốc, truyện ngắn “Vi hành và dẫn dắt vào nghệ thuật châm biếm, đả kích đặc sắc của tác phẩm.

Thân bài:

– Phân tích nghệ thuật châm biếm, đả kích trong truyện “Vi hành”:

+ Nhan đề chứa đựng sự mỉa mai, châm biếm: “Vi hành” (vua chúa xưa vi hành để tìm hiểu dân chúng, Khải Định được dự đoán là vi hành để tiện chơi bời; Khải Định tưởng được người Pháp yêu quý kì thực không ai biết đến).

+ Tình huống nhầm lẫn độc đáo và tăng tiến (từ đôi trai gái đến nhân dân đến Chính phủ đều không biết Khải Định).

+ Xây dựng nhân vật biếm họa: chân dung Khải Định hiện lên nhếch nhác, lố bịch.

+ Giọng điệu và lời văn mỉa mai, châm biếm với tiếng cười kín đáo, sâu cay.

– Đánh giá, bình luận: Nghệ thuật châm chiếm trong “Vi hành” khai thác mâu thuẫn giữa nội dung và hình thức, vừa có cái cười phương Đông vừa mang màu sắc hiện đại.

Kết bài: Khẳng định nghệ thuật châm biếm, đả kích là thành công lớn nhất về phương diện nghệ thuật của truyện ngắn này. Đây cũng là một nét phong cách của Nguyễn Ái Quốc trong thể loại truyện ngắn.


Bài trước:

Bài tiếp theo:


Xem thêm:

Trên đây là phần Hướng dẫn Soạn bài Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi sgk Ngữ văn 12 tập 2 đầy đủ và ngắn gọn nhất. Chúc các em làm bài Ngữ văn thật tốt!


“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com