Soạn bài Nghĩa của câu sgk Ngữ văn 11 tập 2

Nội dung bài Soạn bài Nghĩa của câu sgk Ngữ văn 11 tập 2 bao gồm đầy đủ bài soạn, tóm tắt, miêu tả, phân tích, cảm nhận, thuyết minh, nghị luận,… đầy đủ các bài văn lớp 11 hay nhất, giúp các em học tốt môn Ngữ văn và ôn thi THPT Quốc gia.


I – HAI THÀNH PHẦN NGHĨA CỦA CÂU

1. Câu 1 trang 6 Ngữ văn 11 tập 2

So sánh hai câu trong từng cặp câu sau đây và trả lời câu hỏi nêu ở dưới.

a1) Hình như có một thời hắn đã ao ước có một gia đình nho nhỏ

(Nam Cao, Chí Phèo)

a2) Có một thời hắn đã ao ước có một gia đình nho nhỏ.

b1) Nếu tôi nói thì chắc người ta cũng bằng lòng…

(Vũ Trọng Phụng, Số đỏ)

b2) Nếu tôi nói thì người ta cũng bằng lòng…

– Hai câu trong mỗi cặp câu đều đề cập đến cùng một sự việc. Sự việc đó là gì?

– Ngoài nội dụng sự việc, anh (chị) thấy:

+ Câu nào biểu lộ sự việc nhưng chưa tin tưởng chắc chắn đối với sự việc?

+ Câu nào biểu lộ sự phỏng đoán có độ tin cậy cao đối với sự việc?

+ Câu nào thể hiện sự nhìn nhận và đánh giá bình thường của người nói đối với sự việc?

Trả lời:

– Câu a1 và a2 cùng đề cập đến sự việc Chí Phèo từng ao ước có một gia đình nho nhỏ. Trong đó, câu a1 biểu lộ sự việc nhưng chưa tin tưởng chắc chắn đối với sự việc (hình như), câu a2 đề cập đến sự việc như nó đã xảy ra.

– Câu b1 và b2 cùng đề cập đến sự việc “tôi” nói thì người ta bằng lòng. Trong đó, câu b1 biểu lộ sự phỏng đoán với độ tin cậy cao (chắc), câu b2 thể hiện sự nhìn nhận, đánh giá bình thường với sự việc.


2. Câu 2 trang 6 Ngữ văn 11 tập 2

Từ sự so sánh trên, có thể đi đến những nhận định sau:

– Mỗi câu thường có hai thành phần nghĩa:

+ Nghĩa sự việc.

+ Nghĩa tình thái.

– Các thành phần nghĩa của câu thường có quan hệ gắn bó mật thiết, trừ trường hợp câu chỉ có cấu tạo bằng từ ngữ cảm thán.


II – NGHĨA SỰ VIỆC

Nghĩa sự việc của câu thường được biểu hiện nhờ những thành phần ngữ pháp như chủ ngữ, vị ngữ, trạng ngữ, khởi ngữ và một số thành phần phụ khác.


LUYỆN TẬP

1. Câu 1 trang 9 Ngữ văn 11 tập 2

Hãy phân tích nghĩa sự việc trong từng câu thơ ở bài thơ sau:

Ao thu lạnh lẽo nước trong veo,
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo.
Sóng biếc theo làn hơi gợi tí,
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo.
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt,
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo.
Tựa gối, ôm cần lâu chẳng được,
Cá đâu đớp động dưới chân bèo.

(Nguyễn Khuyến, Câu cá mùa thu)

Trả lời:

Phân tích nghĩa sự việc trong từng câu thơ ở bài Câu cá mùa thu:

Câu Nghĩa sự việc
1 Chỉ hai trạng thái: ao thu lạnh lẽo – nước trong veo.
2 Đặc điểm của chiếc thuyền: 
3 Chỉ đặc điểm biếc và quá trình theo làn hơi gợn của sóng.
4 Chỉ đặc điểm vàng và quá trình khẽ đưa vèo của lá.
5 Chỉ trạng thái lơ lửng của tầng mây và đặc điểm xanh ngắt của trời.
6 Chỉ đặc điểm quanh co của ngõ trúc và trạng thái vắng teo, không có khách.
7 Chỉ tư thế tựa gối, buông cần.
8 Chỉ hành động đớp của cá.

2. Câu 2 trang 9 Ngữ văn 11 tập 2

Tách nghĩa tình thái và nghĩa sự việc trong những câu sau:

a) Có một ông rể quý như Xuân cũng danh giá thực, nhưng cũng đáng sợ lắm.

(Vũ Trọng Phụng, Số đỏ)

b) Có lẽ hắn cũng như mình, chọn nhầm nghề mất rồi.

(Nguyễn Tuân, Chữ người tử tù)

c) Dễ họ cũng phân vân như mình, vì đến chính ngay mình, mình cũng không biết rõ con gái mình có hư hay là không!

(Vũ Trọng Phụng, Số đỏ)

Trả lời:

a) Có một ông rể quý như Xuân kể cũng danh giá thực, nhưng cũng đáng sợ lắm.

– Nghĩa sự việc: có ông rể quý như Xuân là danh giá nhưng cũng sợ.

– Nghĩa tình thái: công nhận (kể cũng, thựcđáng).

b) Có lẽ hắn cũng như mình, chọn nhầm nghề mất rồi.

– Nghĩa sự việc: cả hai chọn nhầm nghề.

– Nghĩa tình thái: phỏng đoán chưa chắc chắn (có lẽ).

c) Dễ họ cũng phân vân như mình, vì đến chính ngay mình, mình cũng không biết rõ con gái mình có hư hay là không!

– Sự việc 1: Họ cũng phân vân như mình → Tình thái 1: phỏng đoán (dễ).

– Sự việc 2: mình không biết con mình hư hay không → Tình thái 2: nhấn mạnh (đến chính ngay).


3. Câu 3 trang 9 Ngữ văn 11 tập 2

Chọn từ ngữ thích hợp nhất có thể điền vào chỗ trống để câu sau thể hiện đúng hai thành phần: nghĩa sự việc và nghĩa hình thái.

Một kẻ biết kính mến khí phách, một kẻ biết tiếc, biết trọng người có tài, /…/ không phải là kẻ xấu hay là vô tình.

(Nguyễn Tuân, Chữ người tử tù)

hình như
có thể
như
lẽ nào
họa chăng

Trả lời:

Nói đến một người có nhiều phẩm chất tốt (biết kính mến khí phách, biết tiếc, biết trọng người có tài) thì không phải là người xấu. Phù hợp với phần nghĩa sự việc ấy, chỉ có thể là tình thái từ mang tính khẳng định mạnh mẽ, vì thế nên cần chọn từ hắn.


Bài trước:

Bài tiếp theo:


Xem thêm:

Trên đây là phần Hướng dẫn Soạn bài Nghĩa của câu sgk Ngữ văn 11 tập 2 đầy đủ và ngắn gọn nhất. Chúc các em làm bài Ngữ văn thật tốt!


“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com