Ngữ văn lớp 7

Hướng dẫn Soạn bài Rút gọn câu sgk Ngữ văn 7 tập 2

Hướng dẫn Soạn Bài 19 sách giáo khoa Ngữ văn 7 tập hai. Nội dung bài Soạn bài Rút gọn câu sgk Ngữ văn 7 tập 2 bao gồm đầy đủ bài soạn, tóm tắt, miêu tả, tự sự, cảm thụ, phân tích, thuyết minh… đầy đủ các bài văn mẫu lớp 7 hay nhất, giúp các em học tốt môn Ngữ văn lớp 7.

Soạn bài Rút gọn câu sgk Ngữ văn 7 tập 2
Soạn bài Rút gọn câu sgk Ngữ văn 7 tập 2

I – Thế nào là rút gọn câu

Khi nói hoặc viết, có thể lược bỏ một số thành phần của câu, tạo thành câu rút gọn. Việc lược bỏ một số thành phần của câu, tạo thành câu rút gọn. Việc lược bỏ một số thành phần câu thường nhằm vào mục đích sau:

– Làm cho câu gọn hơn, vừa thông tin được nhanh, vừa tránh lặp những từ ngữ đã xuất hiện trong câu đứng trước;

– Ngụ ý hành động, đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người (lược bỏ chủ ngữ).

1. Trả lời câu hỏi 1 trang 14 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Cấu tạo của hai câu sau có gì khác nhau:

a) Học ăn, học nói, học gói, học mở.

b) Chúng ta học ăn, học nói, học gói, học mở.

Trả lời:

Cấu tạo câu a) không có chủ ngữ còn câu b) đầy đủ chủ ngữ – vị ngữ.

2. Trả lời câu hỏi 2 trang 15 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Tìm những từ có thể làm chủ ngữ trong câu (a).

Trả lời:

Có thể dùng rất nhiều chủ ngữ cho câu a)

Ví dụ: Tôi, ta, em, chúng tôi, chúng em, …

3. Trả lời câu hỏi 3 trang 15 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Theo em, vì sao chủ ngữ trong câu (a) được lược bỏ?

Trả lời:

Chủ ngữ trong câu (a) bị lược bỏ là bởi toàn bộ cụm động từ làm vị ngữ đã trở thành một kinh nghiệm, lời khuyên chung cho nhiều người không phải riêng ai.

4. Trả lời câu hỏi 4 trang 15 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Trong những câu in đậm dưới đây, thành phần nào của câu được lược bỏ? Vì sao?

a) Hai ba người đuổi theo nó. Rồi ba bốn người, sáu bảy người.

(Nguyễn Công Hoan)

b) – Bao giờ cậu đi Hà Nội?

– Ngày mai.

Trả lời:

a) Thành phần vị ngữ (đuổi theo nó) bị lược bỏ. Vì nếu thêm vào sẽ bị lặp còn bỏ đi người đọc vẫn hiểu được nghĩa của câu do sự liên tưởng từ câu đầu.

b) Chủ ngữ và vị ngữ của câu đều bị lược bỏ vì câu hỏi đã gợi lên những thành phần này. Ngày mai – là trạng ngữ.

II – Cách dùng câu rút gọn

Khi rút gọn câu cần chú ý:

– Không làm cho người nghe, người đọc hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói.

– Không biến câu nói thành một câu cộc lốc, khiếm nhã.

1. Trả lời câu hỏi 1 trang 15 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Những câu in đậm dưới đây thiếu thành phần nào? Có nên rút gọn câu như vậy không? Vì sao?

Sáng chủ nhật, trường em tổ chức cắm trại. Sân trường thật đông vui. Chạy loăng quăng. Nhảy dây. Chơi kéo co.

Trả lời:

Các câu “Chạy loăng quăng. Nhảy dây. Chơi kéo co.” thiếu thành phần chủ ngữ.

Không nên rút gọn câu như trên vì như vậy sẽ làm câu bị sai ngữ pháp, làm cho người đọc, người nghe không hiểu đầy đủ nội dung.

2. Trả lời câu hỏi 2 trang 15 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Cần thêm những từ ngữ nào vào câu rút gọn (in đậm) dưới đây để thể hiện thái độ lễ phép?

– Mẹ ơi, hôm nay con được một điểm 10.

– Con ngoan quá! Bài nào được điểm 10 thế?

– Bài kiểm tra toán.

Trả lời:

Câu trả lời của người con: “Bài kiểm tra toán” chưa có dấu hiệu lễ phép. Do đó chúng ta cần thêm vào từ “ạ” hoặc “mẹ ạ” vào cuối câu trả lời để thể hiện thái độ lễ phép của người con đối với mẹ.

– Bài kiểm tra toán ạ!

– Bài kiểm tra toán mẹ ạ!

3. Trả lời câu hỏi 3 trang 16 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Từ hai bài tập trên, hãy cho biết: Khi rút gọn câu, cần chú ý những điều gì?

Trả lời:

Khi rút gọn câu cần chú ý:

– Không làm cho người nghe, người đọc hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói.

– Không biến câu nói thành một câu cộc lốc, khiếm nhã.

III – Luyện tập

1. Trả lời câu hỏi 1 trang 16 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Trong các câu tục ngữ sau, câu nào là câu rút gọn? Những thành phần nào của câu được rút gọn? Rút gọn câu như vậy để làm gì?

a) Người ta là hoa đất.

b) Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.

c) Nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng.

d) Tấc đất tấc vàng.

Trả lời:

– Các câu (b), (c) là những câu rút gọn.

– Thành phần bị lược là thành phần chủ ngữ.

– Việc rút gọn câu như vậy làm cho câu ngắn gọn hơn, súc tích hơn. Vì tục ngữ thường nêu lên những kinh nghiệm nói chung cho mọi người nên cần ngắn gọn, dễ thuộc, dễ nhớ.

2. Trả lời câu hỏi 2 trang 16 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Hãy tìm câu rút gọn trong các ví dụ dưới đây. Khôi phục những thành phần câu được rút gọn? Cho biết vì sao trong thơ, ca dao thường có nhiều câu rút gọn như vậy.

a) Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà,

Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.

Lom khom dưới núi, tiều vài chú,

Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.

Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,

Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.

Dừng chân đứng lại, trời non nước,

Một mảnh tình riêng, ta với ta.

(Bà Huyện Thanh Quan)

b) Đồn rằng quan tướng có danh,

Cưỡi ngựa một mình, chẳng phải vịn ai.

Ban khen rằng: “Ấy mới tài”,

Ban cho cái áo với hai đồng tiền.

Đánh giặc thì chạy trước tiên,

Xông vào trận tiền cởi khố giặc ra (!)

Giặc sợ giặc chạy về nhà,

Trở về gọi mẹ mổ gà khao quân!

(Ca dao)

Trả lời:

Đoạn Câu khôi phục
Bổ sung chủ ngữ Câu rút gọn
a) Ta (Tôi) Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà,
Ta (Tôi) Dừng chân đứng lại, trời, non, nước,
b) Người ta (Dân gian) Đồn rằng quan tướng có danh
Quan tướng Cưỡi ngựa một mình chẳng phải vịn ai.
Vua Ban khen rằng : “Ấy mới tài”
Quan tướng Đánh giặc thì chạy trước tiên
Quan tướng Trở về gọi mẹ mổ gà khao quân !

Trong thơ ca, ca dao có rất nhiều câu rút gọn được sử dụng. Vì trong thơ và ca dao thường dùng lối diễn đạt ngắn gọn, súc tích. Hơn nữa, do số lượng câu chữ hạn chế và cách hiệp vần cũng làm xuất hiện nhiều câu rút gọn.

3. Trả lời câu hỏi 3 trang 17 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Vì sao cậu bé và người khách trong câu chuyện dưới đây hiểu lầm nhau? Qua câu chuyện này em rút ra được bài học gì về cách nói năng?

MẤT RỒI

Một người có việc đi xa, dặn con:

– Ở nhà có ai hỏi thì bảo bố cháu đi vắng nhé!

Sợ con mãi chơi quên mất, ông ta viết một tờ giấy, đưa con, bảo:

– Có ai hỏi thì đưa cái giấy này.

Đứa con cầm giấy bỏ vào túi áo. Cả ngày chẳng thấy ai hỏi. Tối đến, nó thắp đèn, lấy giấy ra xem, chẳng may để giấy cháy mất.

Hôm sau có người khách lại chơi, hỏi:

– Bố cháu có nhà không?

Thằng bé ngẩn ngơ hồi lâu, sực nhớ ra, sờ vào tui không thấy giấy, liền nói:

– Mất rồi.

Ông khách sửng sốt:

– Mất bao giờ?

– Thưa… tối hôm qua.

– Sao mà mất nhanh thế?

– Cháy ạ!

Trả lời:

Nguyên nhân của sự hiểu lầm: cậu bé và người khách đã không chung một đối tượng đề cập. Cậu bé đề cập đến vấn đề tờ giấy bố để lại còn ông khách đang đề cập đến vấn đề ông bố.

– Cậu bé dùng các câu trả lời thiếu chủ ngữ với người khách: “Mất rồi”, “Thưa…tối hôm qua”, “Cháy rồi”.

– Người khách lại cứ nghĩ là bố cậu bé mất nên cũng đưa ra những câu hỏi thiếu chủ ngữ: “Mất bao giờ?”, “Sao mà mất nhanh thế?”.

⇒ Qua câu chuyện này, em rút ra được bài học về cách nói năng đó là: nói năng phải đủ chủ ngữ, vị ngữ, đủ thông tin đặc biệt chú ý vào ngữ cảnh, không được nói rút gọn vào những hoàn cảnh không rõ ràng, gây hiểu lầm.

4. Trả lời câu hỏi 4 trang 18 sgk Ngữ văn 7 tập 2

Đọc truyện cười sau đây. Cho biết chi tiết nào trong truyện có tác dụng gây cười và phê phán.

THAM ĂN

Có một anh chàng phàm ăn tục uống, hễ ngồi vào mâm là chỉ gắp lấy gắp để, chẳng ngẩng mặt nhìn ai, cũng chẳng muốn chuyện trò gì. Một lần đi ăn cỗ ở nhà nọ, có ông khách thấy anh ta ăn uống lỗ mãng quá, bèn lân la gợi chuyện. Ông khách hỏi:

– Chẳng hay ông người ở đâu ta?

Anh chàng đáp:

– Đây.

Rồi cắm cúi ăn.

– Thế ông được mấy cô,mấy cậu rồi?

– Mỗi.

Nói xong, lại gắp lia gắp lịa.

Ông khách hỏi tiếp:

– Các cụ thân sinh ông chắc còn cả chứ?

Anh chàng vẫn không ngẩng đầu lên, bảo:

– Tiệt!

Trả lời:

Chi tiết trong truyện có tác dụng gây cười và phê phán:

Rút gọn câu quá ngắn gọn, cộc lốc không phù hợp : Đây (ý nói là người ở đây) ; Mỗi (nhà có một con) ; Tiệt (bố mẹ đã mất rồi) gây ra sự thô lỗ, khiếm nhã với người khác.

⇒ Anh ta trả lời nhanh như vậy là để không bị chậm việc ăn uống của mình.

Ý nghĩa: Phê phán những người ham ăn tục uống, bất lịch sự với người khác và không tôn trọng bố mẹ.

Bài trước:

Bài tiếp theo:

Xem thêm:

Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Rút gọn câu sgk Ngữ văn 7 tập 2 đầy đủ và ngắn gọn nhất. Chúc các bạn làm bài Ngữ văn tốt!

“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com“