Trả lời câu hỏi 1 2 3 bài 14 trang 61 sgk Lịch sử 7

Hướng dẫn trả lời câu hỏi Bài 14 – Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên (thế kỉ XIII), Chương III. Nước Đại Việt thời Trần (thế kỉ XIII – XIV), sách giáo khoa Lịch sử lớp 7. Nội dung trả lời câu hỏi 1 2 3 bài 14 trang 61 sgk Lịch sử 7 bao gồm đầy đủ kiến thức lý thuyết và bài tập có trong SGK để giúp các em học tốt môn lịch sử lớp 7.


Lý thuyết

II. Cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân xâm lược Nguyên (1285)

1. Âm mưu xâm lược Cham-pa và Đại Việt của nhà Nguyên

Năm 1279, nước Nam Tống bị tiêu diệt, Trung Quốc hoàn toàn bị Mông cổ thống trị. Vua Nguyên là Hốt Tất Liệt ráo riết thực hiện âm mưu xâm lược Cham-pa và Dại Việt để làm cầu nối xâm lược và thôn tính các nước ở phía nam Trung Quốc.

Hốt Tất Liệt cho quân đánh Cham-pa (Chiêm Thành) trước để làm bàn đạp tấn công vào phía nam Đại Việt, phối hợp với cánh quân của Thoát Hoan từ Trung Quốc đánh vào phía bắc.

Năm 1283, hơn một vạn quân Nguyên cùng hơn 300 chiến thuyền do tướng Toa Đô chỉ huy xâm lược Cham-pa, chiếm được kinh thành. Quân dân Cham-pa đã chiến đấu hết sức anh dũng; cuối cùng quân Nguyên phải rút một bộ phận về cố thủ ở phía bắc để chờ phối hợp đánh Đại Việt.

Kế hoạch của nhà Nguyên định dùng Cham-pa làm bàn đạp tấn công nước ta bước đầu lan vỡ.

2. Nhà Trần chuẩn bị kháng chiến

Sau khi biết tin quân Nguyên mượn đường đánh Cham-pa nhưng chỉ là tìm cớ xâm lược Đại Việt, vua Trần triệu tập hội nghị các vương hầu, quan lại ở Bình Than (Chí Linh, Hải Dương) để bàn kế đánh giặc.

Trần Quốc Tuấn (Trần Hưng Đạo) được vua Trần giao trọng trách Quốc công tiết chế – chỉ huy cuộc kháng chiến. Ông soạn Hịch tướng sĩ để động viên tinh thần chiến đấu của quân đội.

Đầu năm 1285, vua Trần mở Hội nghị Diên Hồng, mời các bậc phụ lão có uy tín trong cả nước về Thăng Long họp để bàn cách đánh giặc.

Nhà Trần tổ chức cuộc tập trận lớn và duyệt binh ở Đông Bộ Đầu rồi chia quân đóng giữ những nơi hiểm yếu.
cả nước được lệnh chuẩn bị sẵn sàng đánh giặc. Quân sĩ đều thích vào cánh tay hai chữ “Sát Thát” (giết giặc Mông cổ).

3. Diễn biến và kết quả của cuộc kháng chiến

Cuối tháng 1 -1285, 50 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan tổng chỉ huy tràn vào xâm lược Đại Việt. Sau một số trận chiến đấu chặn giặc ở vùng biên giới, Trần Quốc Tuấn cho lui quân về Vạn Kiếp (Chí Linh, Hải Dương).

Quân Thoát Hoan tập trung một lực lượng lớn tấn công vào Vạn Kiếp. Trước thế giặc mạnh, quân Trần lui về Thăng Long, sau đó rút về Thiên Trường (Nam Đinh). Nhân dân ở Thăng Long thực hiện lệnh “vườn không nhà trống” của triều đình.

Quân Thoát Hoan kéo vào chiếm Thăng Long trống vắng. Không dám đóng quân trong thành, chúng phải dựng doanh trại ở phía bắc sông Nhị (sông Hồng).

Toa Đô được lệnh từ Cham-pa đánh ra Nghệ An, Thanh Hoá. Thấy thế giặc mạnh, một số quý tộc nhà Trần đầu hàng giặc. Cuộc kháng chiến gặp rất nhiều khó khăn.

Cùng lúc đó, Thoát Hoan tự mình chỉ huy một lực lượng mạnh, mở cuộc tấn công lớn đánh xuống phía nam nhằm tạo thành thế “gọng kìm”, hòng tiêu diệt quân chủ lực của ta và bắt sống toàn bộ đầu não của cuộc kháng chiến Trước tình thế nguy cấp, Trần Quốc Tuấn phải ra lệnh rút lui để củng cố lực lượng, chuẩn bị cho cuộc phản công tiêu diệt quân địch.

Bị thất bại trong âm mưu bắt sống vua Trần và tiêu diệt quân chủ lực của ta, Thoát Hoan rút quân về Thăng Long chờ tiếp viện. Quân Nguyên lâm vào tình thế bị động lại thiếu lương thực trầm trọng.

Tháng 5- 1285, lợi dụng thời cơ, quân Trần tổ chức phản công, đánh bại quân giặc ở nhiều nơi như Tây Kết, cửa Hàm Tử (Khoái Châu, Hưng Yên), bến Chương Dương (Thường Tín, Hà Nội) và tiến vào giải phóng Thăng Long.

Quân giặc hốt hoảng tháo chạy, bị quân Trần phục kích chặn đánh, nhiều tên bị giết. Thoát Hoan vất vả lắm mới chạy thoát về nước (tướng giặc là Lý Hằng hoảng sợ phải giấu Thoát Hoan vào ống đồng, bắt quân lính khiêng chạy)(1).

Vua Trần còn đem quân chặn đánh đạo quân của Toa Đô ở Tây Kết, hàng vạn quân giặc bị tiêu diệt. Tướng Toa Đô bị chém đầu.

Sau gần hai tháng phản công (tháng 5 và 6), quân dân nhà Trần đã đánh tan tành 50 vạn quân Nguyên, một đạo quân hùng mạnh bậc nhất thế giới hồi đó. Đất nước sạch bóng quân xâm lược, cả dân tộc ca khúc khải hoàn.

“Chương Dương cướp giáo giặc,
Hàm Tử bắt quân thù.
Thái bình nên gắng sức,
Non nước ấy ngàn thu”.

Trần Quang Khải – Tụng giá hoàn kinh sư –

(Phò giá về kinh – Bản dịch thơ của Trần Trọng Kim)

Trước khi đi vào Hướng dẫn trả lời câu hỏi 1 2 3 bài 14 trang 61 sgk Lịch sử 7 chúng ta hãy trả lời câu hỏi in nghiêng giữa bài (Câu hỏi thảo luận trên lớp) sau đây:


Thảo luận

1. Trả lời câu hỏi trang 58 sgk Lịch sử 7

Hốt Tất Liệt chủ trương xâm lược Cham-pa và Đại Việt nhằm mục đích gì ? Tại sao quân Nguyên đánh Cham-pa trước khi đánh Đại Việt ?

Trả lời:

– Mục đích xâm lược Cham-pa và Đại Việt nhằm: Mở rộng phạm vi thống trị, đô hộ và thôn tính các nước khác. Đồng thời, biến hai nước này thành cầu nối để xâm lược và thôn tính các nước ở phía nam Trung Quốc.

– Đánh Cham-pa trước vì: Muốn biến Chăm-pa thành bàn đạp để tấn công vào phía nam Đại Việt, phối hợp với canh quân của Thoát Hoan từ Trung Quốc đánh vào phía Bắc.


2. Trả lời câu hỏi trang 59 sgk Lịch sử 7

Theo em, Hội nghị Diên Hồng có tác dụng như thế nào đến việc chuẩn bị cho cuộc kháng chiến ?

Trả lời:

Tác dụng của hội nghị Diên Hồng là:

– Mục đích của hội nghị là bàn kế hoạch đánh giặc giữa vua, các quan lại và các bậc phụ lão.

– Hội nghị có tác dụng động viên nhân dân tích cực chuẩn bị phục vụ cho kháng chiến.

– Thể hiện quyết tâm trên dưới một lòng, triệu người như một, cùng quyết tâm đánh để tiêu diệt kẻ thù xâm lược.

Sự kiện nào thể hiện ý chí quyết tâm của quân dân nhà Trần ?

Trả lời:

Sự kiện thể hiện ý chí quyết tâm là:

– Trần Quốc Toản bóp nát quả cam.

– Mọi người đồng lòng trong hội nghị “Diên hồng” . Khi vua Trần hỏi các bậc phụ lão tại Hội nghị Diên Hồng nên đánh hay nên hòa, mọi người đồng thanh trả lời: “ Nên đánh”.

– Chữ “Sát thát” được thích trên cánh tay các quân sĩ.


3. Trả lời câu hỏi trang 60 sgk Lịch sử 7

Em hãy sử dụng lược đồ để trình bày tóm tắt diễn biến cuộc kháng chiến trong những tháng đầu năm 1285.

Trả lời:

– Cuối tháng 1 – 1285, Thoát Hoan chỉ huy 50 vạn quân tiến công Đại Việt. Sau một số trận chiến ở biên giới , Trần Hưng Đạo chủ động rút về Vạn Kiếp (Chí Linh, Hải Dương). Giặc tấn công Vạn Kiếp, quân đội nhà Trần rút về Thăng Long, rồi rút về Thiên Trường (Nam Định). Thực hiện chủ trương “Vườn không nhà trống” ở Thăng Long.

– Quân Nguyên chiếm được Thăng Long, nhưng chỉ dám đóng quân ở phía bắc sông Nhị (sông Hồng).

– Toa Đô từ Cham-pa đánh ra Nghệ An, Thanh Hoá. Thấy thế giặc mạnh, một số quý tộc nhà Trần đã đầu hàng.

– Thoát Hoan mở cuộc tấn công xuống phía nam, tạo thế “gọng kìm”. Quân ta chiến đấu dũng cảm, Thoát Hoan phải lui quân về Thăng Long. Quân Nguyên lâm vào tình thế bị động, thiếu lương thực trầm trọng.

– Từ tháng 5 – 1285, quân đội nhà Trần bắt đầu phản công, nhiều trận đánh lớn đã diễn ra ở Tây Kết, Hàm Tử (Khoái Châu, Hưng Yên), Chương Dương (Thường Tín, Hà Nội), quân ta tiến vào Thăng Long.

– Sau hơn hai tháng phản công, quân dân nhà Trần đã đánh tan hơn 50 vạn quân xâm lược Nguyên, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến lần thứ hai.


4. Trả lời câu hỏi trang 61 sgk Lịch sử 7

Em có nhận xét gì về kết quả của cuộc kháng chiến?

Trả lời:

Nhận xét về kết quả cuộc kháng chiến:

– Cuộc kháng chiến diễn ra với lực lượng chênh lệch rất lớn, thế giặc mạnh (hơn 50 vạn quân) lại có kinh nghiệm chinh chiến, lúc đầu quân ta gặp nhiều khó khăn.

– Nhưng nhờ tinh thần đoàn kết, ý chí quyết tâm kháng chiến của quân và dân ta, đồng thời với đó là chủ trương lãnh đạo sáng suất của vua tôi nhà Trần mà cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi.

⇒ Thể hiện “Hào khí Đông A”.

Dưới đây là Hướng dẫn trả lời câu hỏi 1 2 3 bài 14 trang 61 sgk Lịch sử 7. Các bạn hãy đọc kỹ đầu bài trước khi giải nhé!


Câu hỏi

Giaibaisgk.com giới thiệu với các bạn đầy đủ phương pháp trả lời câu hỏi lịch sử 7 kèm câu trả lời chi tiết câu hỏi 1 2 3 bài 14 trang 61 sgk Lịch sử 7 của Bài 14 – Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên (thế kỉ XIII) của Chương III. Nước Đại Việt thời Trần (thế kỉ XIII – XIV) trong Phần hai. Lịch sử Việt Nam từ thế kỉ X đến giữa thế kỉ XIX cho các bạn tham khảo. Nội dung chi tiết câu trả lời từng câu hỏi các bạn xem dưới đây:

Trả lời câu hỏi 1 2 3 bài 14 trang 61 sgk Lịch sử 7
Trả lời câu hỏi 1 2 3 bài 14 trang 61 sgk Lịch sử 7

1. Trả lời câu hỏi 1 bài 14 trang 61 sgk Lịch sử 7

Việc nhà Trần chuẩn bị chống quân xâm lược đã có tác dụng như thế nào đối với cuộc kháng chiến?

Trả lời:

Trong cuộc kháng chiến này, nhà Trần đã có sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt kinh tế, quân sự, chính trị – tư tưởng cùng với chủ trương chiến lược rõ rang có ý nghĩa rất lớn quyết định đến kết quả thắng lợi của cuộc kháng chiến:

– Tạo thế chủ động cho quân và dân ta.

– Tăng cường tiềm lực, sức mạnh về quân sự, kinh tế cho đất nước chuẩn bị kháng chiến.

– Củng cố nâng cao tinh thần quyết tâm kháng chiến.

– Được lòng dân, quân – dân một lòng, đoàn kết trong cả nước tiến hành chiến tranh nhân dân rộng khắp.


2. Trả lời câu hỏi 2 bài 14 trang 61 sgk Lịch sử 7

Dựa và lược đồ, em hãy trình bày tóm tắt diễn biến cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân Nguyên.

Trả lời:

Cuối tháng 1 – 1285, Thoát Hoan chỉ huy 50 vạn quân tiến công Đại Việt. Sau một số trận chiến ở biên giới , Trần Hưng Đạo chủ động rút về Vạn Kiếp (Chí Linh, Hải Dương). Giặc tấn công Vạn Kiếp, quân đội nhà Trần rút về Thăng Long, rồi rút về Thiên Trường (Nam Định). Thực hiện chủ trương “Vườn không nhà trống” ở Thăng Long.

– Quân Nguyên chiếm được Thăng Long, nhưng chỉ dám đóng quân ở phía bắc sông Nhị (sông Hồng).

– Toa Đô từ Cham-pa đánh ra Nghệ An, Thanh Hoá. Thấy thế giặc mạnh, một số quý tộc nhà Trần đã đầu hàng.

– Thoát Hoan mở cuộc tấn công xuống phía nam, tạo thế “gọng kìm”. Quân ta chiến đấu dũng cảm, Thoát Hoan phải lui quân về Thăng Long. Quân Nguyên lâm vào tình thế bị động, thiếu lương thực trầm trọng.

– Từ tháng 5 – 1285, quân đội nhà Trần bắt đầu phản công, nhiều trận đánh lớn đã diễn ra ở Tây Kết, Hàm Tử (Khoái Châu, Hưng Yên), Chương Dương (Thường Tín, Hà Nội), quân ta tiến vào Thăng Long.

– Sau hơn hai tháng phản công, quân dân nhà Trần đã đánh tan hơn 50 vạn quân xâm lược Nguyên, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến lần thứ hai.


3. Trả lời câu hỏi 3 bài 14 trang 61 sgk Lịch sử 7

Hãy cho biết cách đánh quân Nguyên của nhà Trần trong cuộc kháng chiến lần thứ hai?

Trả lời:

Cách đánh:

– Khi quân gặc mạnh thì tránh tạm thời rút lui để bảo toàn lực lượng.

– Thời cơ đến thì phản công tiêu diệt.

– Thực hiện chủ trương “Vườn không nhà trống”.


Bài trước:

Bài tiếp theo:


Xem thêm:

Chúc các bạn làm bài tốt cùng giải bài tập sgk lịch sử lớp 7 với trả lời câu hỏi 1 2 3 bài 14 trang 61 sgk Lịch sử 7!


“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com