Nội Dung
Hướng dẫn trả lời câu hỏi Bài 20: Phong trào độc lập dân tộc ở Châu Á (1918 – 1939), sách giáo khoa Lịch sử lớp 8. Nội dung trả lời câu hỏi 1 2 3 4 bài 20 trang 103 sgk Lịch sử 8 bao gồm đầy đủ kiến thức lý thuyết và bài tập có trong SGK để giúp các em học tốt môn lịch sử lớp 8.
Lý thuyết
I. Những nét chung về phong trào độc lập dân tộc ở châu Á. Cách mạng Trung Quốc trong những năm 1919 – 1939
1. Những nét chung
Thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga và sự kết thúc cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất đã mở ra một thời kì phát triển mới trong phong trào độc lập dân tộc ở châu Á. Phong trào lên cao và lan rộng khắp các khu vực : Đông Bắc Á, Đông Nam Á, Nam Á và Tây Á, tiêu biểu là phong trào cách mạng ở Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam và In-đô-nê-xi-a.
Phong trào Ngũ tứ ở Trung Quốc đã mở đầu cho cao trào cách mạng chống đế quốc, chống phong kiến ở châu Á. Cuộc cách mạng của nhân dân Mông Cổ (1921 – 1924) giành được thắng lợi, đưa đến việc thành lập Nhà nước dân chủ nhân dân Mông cổ, ở Đông Nam Á, phong trào độc lập lan rộng khắp các nước, Ở Ấn Độ đã đã diễn ra những cuộc bãi công với quy mô lớn của công nhân và khởi nghĩa của nông dân chống thực dân Anh.Đảng Quốc Đại dưới sự lãnh đạo của Ma-hát-ma Gan-đi đã động viên nhân dân đấu tranh đòi quyền độc lập, tẩy chay hàng hóa của Anh, phát triển kinh tế dân tộc. Cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc ở Thổ Nhĩ Kì (1919 -1922) kết thúc thắng lợi, dẫn tới việc thành lập nước Cộng hòa Thổ Nhì Ki. Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở Việt Nam phát triển mạnh mẽ trong cả nước.
Trong cao trào cách mạng này, giai cấp công nhân tích cực tham gia đấu tranh giành độc lập dân tộc. Các đảng cộng sản được thành lập và giữ vai trò lãnh đạo phong trào cách mạng ở một số nước châu Á như Trung Quốc, Việt Nam.
2. Cách mạng Trung Quốc trong những năm 1919 – 1939
Phong trào Ngũ tứ bùng nổ ngày 4 – 5 – 1919, mở đầu bằng cuộc biểu tình của 3000 học sinh yêu nước ở Bắc Kinh chống lại âm mưu xâu xé Trung Quốc của các nước đế quốc. Phong trào đã nhanh chóng lan rộng ra cả nước, lôi cuốn đông đảo công nhân, nông dân, trí thức yêu nước tham gia. Lực lượng chủ yếu của phong trào chuyển từ học sinh sang giai cấp công nhân.
Trong Phong trào Ngũ tứ, quần chúng giương cao các khẩu hiệu đấu tranh như “Trung Quốc của người Trung Quốc”, “Phế bò Hiêp Ước 21 điều” (quy định những điều khoản về quyền lợi của các nước đế quốc ở Trung Quốc)…
Phong trào Ngũ tứ mở đầu cho cao trào cách mạng chống đế quốc và chống phong kiến. Từ đó, chủ nghĩa Mác – Lê-nin được truyền bá rộng rãi ở Trung Quốc. Các nhóm cộng sản được hình thành tại một số thành phố. Tháng 7 – 1921, trên cơ sở các nhóm này. Đảng Cộng sản Trung Quốc được thành lập.
Trong những năm 1926 – 1927, nhân dân Trung Quốc tiến hành cuộc chiến tranh cách mạng nhằm đánh đổ các tập đoàn quân phiệt đang chia nhau thống trị các vùng trong nước. Trong những năm 1927 – 1937, nhân dân Trung Quốc lại tiến hành cuộc nội chiến cách mạng nhằm lật đổ nền thống trị phản động của tập đoàn Quốc dân đảng Tưởng Giới Thạch – đại diện cho quyền lợi của đại địa chủ, đại tư sản và đế quốc ở Trung Quốc.
Tháng 7 – 1937. Nhật Bản phát động cuộc chiến tranh xâm lược quy mô nhằm thôn tính toàn bộ Trung Quốc. Trước nguy cơ dân tộc, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã chủ động đề nghị Quốc dân đảng đình chỉ nội chiến, cùng hợp tác chống Nhật và cũng từ đó, cách mạng Trung Quốc chuyển sang thời kì Quốc – Cộng hợp tác để cùng nhau kháng chiến chống Nhật Bản xâm lược.
II. Phong trào độc lập dân tộc ở Đông Nam Á (1919 -1939)
1. Tình hình chung
Đầu thế kỉ XX, hầu hết các quốc gia Đông Nam Á đều trở thành thuộc địa hoặc nửa thuộc địa của chủ nghĩa thực dân. Chỉ có Xiêm (nay là Thái Lan) -tương đối tự chủ, nhưng về nhiều mặt vẫn bị phụ thuộc vào các nước đế quốc. Sau thất bại của những cuộc khởi nghĩa dưới ngọn cờ “phò vua cứu nước”, tầng lớp trí thức mới ở nhiều nước Đông Nam Á đã hướng cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc theo con đường dân chủ tư sản.
Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, chính sách khai thác và bóc lột thuộc địa của các nước đế quốc đã tác động trực tiếp đến các nước Đông Nam Á. Phong trào đấu tranh chống đế quốc dâng cao mạnh mẽ. Đồng thời, thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga cũng ảnh hưởng đến khu vực này.
Bắt đầu từ những năm 20, trong phong trào đấu tranh giành độc lập dân tộc xuất hiện một nét mới : Giai cấp vô sản ở Đông Nam Á từng bước trưởng thành và tham gia lãnh đạo phong trào cách mạng.
Trong giai đoạn này đã xuất hiện một số đảng cộng sản ở khu vực, đầu tiên là Đảng Cộng sản ln-đô-nê-xi-a (tháng 5 – 1920). Tiếp theo, trong năm 1930, các đảng cộng sản đã lần lượt được thành lập ở Việt Nam (tháng 1), ở Mã Lai và Xiêm (tháng 4), ở Phi-líp-pin (tháng 11).
Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, giai cấp công nhân và nhân dân lao động ở một số nước đã vùng dậy đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc. Nổi bật là các cuộc khởi nghĩa ở Gia-va và Xu-ma-tơ-ra (1926 – 1927) ở In-đô-nê-xi-a và phong trào Xô viết Nghệ – Tĩnh (1930 – 1931) tại Việt Nam. Nhưng những cuộc nổi dậy này đều bị chính quyền thực dân trấn áp.
Cùng với sự phát triển của phong trào vô sản, phong trào dân chủ tư sản cũng có những bước tiến rõ rệt so với những năm đầu thế kỉ XX.
Nếu như trước đây mới chỉ xuất hiện các nhóm, phái hoặc các hội do những nhà yêu nước sáng lập, thì đến giai đoạn này đã xuất hiện các chính đảng có tổ chức và ảnh hưởng xã hội rộng lớn như Đảng Dân tộc ở In-đô-nê-xi-a, phong trào Tha-kin ở Miến Điện, phong trào chống thực dân Anh đòi tự trị ở Mã Lai…
2. Phong trào độc lập dân tộc ở một số nước Đông Nam Á
Phong trào chống thực dân đòi độc lập dân tộc diễn ra sôi nổi và liên tục ở nhiều nước Đông Nam Á. Ở Đông Dương, cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp được tiến hành, dưới nhiều hình thức phong phú với sự tham gia đông đảo của các tầng lớp nhân dân.
Ở Lào, nhiều bộ tộc đã tham gia phong trào chống Pháp. Tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa do Ong Kẹo và Com-ma-đam lãnh đạo kéo dài hơn 30 năm (1901 -1936).
Ở Cam-pu-chia, các cuộc đấu tranh yêu nước liên tiếp nổ ra trong những năm 1918 – 1920, 1926…, đặc biệt là phong trào yêu nước theo xu hướng dân chủ tư sản do nhà sư A-cha Hem-chiêu đứng đầu trong những năm 1930 – 1935.
Ở Việt Nam, phong trào chống Pháp phát triển mạnh mẽ. nhất là sau khi Đảng Cộng sản được thành lập (1 – 1930).
Tại khu vực Đông Nam Á hải đảo cũng diễn ra những phong trào yêu nước, chống thực dân, lôi cuốn hàng triệu người tham gia, tiêu biểu là phong trào độc lập dân tộc ở In-đô-nê-xi-a.
Trong hơn ba thế kỉ dưới sự áp bức, bóc lột tàn tệ của thực dân Hà Lan. nhân dân In-đô-nê-xi-a đã nhiều lần nổi dậy đấu tranh. Trong những năm 1926 – 1927, khởi nghĩa đã bùng nổ ở các đảo Gia-va và Xu-ma-tơ-ra dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Sau khi khởi nghĩa bị đàn áp, quần chúng đã ngả theo phong trào dân tộc tư sản do Ác-mét Xu-các-nô. lãnh tụ của Đảng Dán tộc đứng đầu.
Đến khi Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ, phong trào độc lập dân tộc ở Đông Nam Á chưa giành được thắng lợi có ý nghĩa quyết định. Năm 940, phát xít Nhật tràn vào Đông Nam Á, và cũng từ đây, cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc chĩa mũi nhọn vào chủ nghĩa phát xít Nhật.
Trước khi đi vào Hướng dẫn trả lời câu hỏi 1 2 3 4 bài 20 trang 103 sgk Lịch sử 8 chúng ta hãy trả lời câu hỏi in nghiêng giữa bài (Câu hỏi thảo luận trên lớp) sau đây:
Thảo luận
1. Trả lời câu hỏi bài 20 trang 99 sgk Lịch sử 8
Kể tên những phong trào đấu tranh của các nước châu Á.
Trả lời:
| Tên nước | Phong trào đấu tranh |
| Trung Quốc | Phong trào Ngũ Tứ (1919) |
| Mông Cổ | Cách mạng nhân Mông Cổ (1921-1924), thành lập nhà nước dân chủ nhân dân Mông Cổ. |
| Đông Nam Á | Phong trào độc lập lan rộng khắp các nước. |
| Việt Nam | Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc diễn ra mạnh mẽ. |
| Ấn Độ | Các cuộc bãi công của công nhân và khởi nghĩa nông dân diễn ra mạnh mẽ. |
| Thổ Nhĩ Kì | Chiến tranh giải phóng dân tộc (1919-1922) thắng lợi, thành lập nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kì. |
2. Trả lời câu hỏi bài 20 trang 100 sgk Lịch sử 8
Em hãy nêu những nét mới của phong trào độc lập dân tộc ở châu Á sau Chiến tranh thế giới thứ nhất.
Trả lời:
– Giai cấp công nhân tích cực tham gia cuộc đấu tranh giành độc lập và ở một số nước công nhân đóng vai trò lãnh đạo cách mạng.
– Phong trào đấu tranh ở một số nước đã có tổ chức, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản như ở Trung Quốc, Việt Nam,…
Theo em, khẩu hiệu đấu tranh của Phong trào Ngũ tứ có điều gì mới so với khẩu hiệu “Đánh đổ Mãn Thanh” trong Cách mạng Tân Hợi (1911)?
Trả lời:
Khẩu hiệu của Phong trào Ngũ tứ: “Trung Quốc của người Trung Quốc”, “Phế bỏ hiệp ước 21 điều”:
– Vừa mang tính chất chống đế quốc, vừa mang tính chất chống phong kiến.
– So với cách mạng Tân Hợi 1911, phong trào Ngũ tứ có tiến bộ hơn vì cách mạng Tân Hợi trước đó chỉ mang tính cát chống phong kiến “Đánh đổ Mãn Thanh”.
3. Trả lời câu hỏi bài 20 trang 101 sgk Lịch sử 8
Sự thành lập các đảng cộng sản có tác động như thế nào đối với phong trào độc lập dân tộc ở các nước Đông Nam Á?
Trả lời:
– Các Đảng cộng sản được thành lập giữ vai trò lãnh đạo cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân các nước Đông Nam Á.
– Phong trào đấu tranh đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản sẽ có những mục tiêu rõ ràng, chấm dứt các phong trào đấu tranh lẻ tẻ, tự phát.
4. Trả lời câu hỏi bài 20 trang 102 sgk Lịch sử 8
Vào đầu thế kỉ XX, phong trào dân chủ tư sản ở Đông Nam Á có điểm gì mới?
Trả lời:
– Trước đây mới chỉ xuất hiện các nhóm, phái hoặc các hội do những nhà yêu nước sáng lập.
– Giai đoạn này xuất hiện các chính đảng có tổ chức và ảnh hưởng xã hội rộng lớn như Đảng dân tộc ở In-đô-nê-xi-a, phong trào Tha-kin ở Miến Điện, phong trào đấu tranh chống thực dân Anh đòi tự do ở Mã Lai.
Em có nhận xét gì về phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp ở các nước Đông Dương?
Trả lời:
– Phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp ở các nước Đông Dương diễn ra sôi nổi, liên tục.
– Diễn ra dưới nhiều hình thức, nhưng chủ yếu là đấu tranh vũ trang.
– Mục tiêu chống thực dân Pháp, giành độc lập vì vậy phong trào mang tính chất của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc song còn lẻ tẻ, tự phát.
– Ở Việt Nam Đảng Cộng sản được thành lập, lãnh đạo cách mạng.
5. Trả lời câu hỏi bài 20 trang 103 sgk Lịch sử 8
Phong trào độc lập dân tộc ở In-đô-nê-xi-a diễn ra như thế nào?
Trả lời:
– Phong trào đấu tranh chống thực dân Hà Lan, giành độc lập dân tộc ở In-đô-nê-xi-a diễn ra sôi nổi, mạnh mẽ.
– Năm 1926-1927, khởi nghĩa đã bùng nổ ở các đảo Gia-va và Xu-ma-tơ-ra do Đảng Cộng sản In-đô-nê-xi-a lãnh đạo ⇒ đều bị đàn áp.
– Quần chúng nhân dân ngả theo phong trào dân tộc tư sản do Xu-các-nô – lãnh tụ của Đảng Quốc dân đứng đầu, tiếp tục đấu tranh.
Dưới đây là Hướng dẫn trả lời câu hỏi 1 2 3 4 bài 20 trang 103 sgk Lịch sử 8. Các bạn hãy đọc kỹ đầu bài trước khi giải nhé!
Câu hỏi
Giaibaisgk.com giới thiệu với các bạn đầy đủ phương pháp trả lời câu hỏi lịch sử 8 kèm câu trả lời chi tiết câu hỏi 1 2 3 4 bài 20 trang 103 sgk Lịch sử 8 của Bài 20: Phong trào độc lập dân tộc ở Châu Á (1918 – 1939) của Chương III. Châu Á giữa 2 cuộc chiến tranh thế giới (1918 – 1939) trong Phần một. Lịch sử thế giới – Lịch sử thế giới hiện đại (Phần từ năm 1917 đến năm 1945) cho các bạn tham khảo. Nội dung chi tiết câu trả lời từng câu hỏi các bạn xem dưới đây:
1. Trả lời câu hỏi 1 bài 20 trang 103 sgk Lịch sử 8
Vì sao sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, phong trào độc lập dân tộc ở châu Á lại bùng nổ mạnh mẽ?
Trả lời:
– Do chính sách khai thác thuộc địa của các nước đế quốc thực dân sau chiến tranh làm cho đời sống nhân dân các nước thuộc địa ở châu Á cực khổ.
– Do tác động của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 đã cổ vũ phong trao giải phóng dân tộc ở châu Á.
2. Trả lời câu hỏi 2 bài 20 trang 103 sgk Lịch sử 8
Cách mạng Trung Quốc đã diễn ra như thế nào trong những năm 1919 – 1939?
Trả lời:
– Ngày 4-5-1919: Phong trào Ngũ Tứ bùng nổ.
– Tháng 7-1921: Đảng Cộng sản Trung Quốc được thành lập.
– Năm 1926-1927: Chiến tranh cách mạng lật đổ các tập đoàn quân phiệt đang thống trị ở Trung Quốc.
– Năm 1927 – 1937: Nội chiến lật đổ nền thống trị phản động của Quốc dân đảng.
– Tháng 7-1937: thời kì Quốc – Cộng hợp tác chống Nhật.
3. Trả lời câu hỏi 3 bài 20 trang 103 sgk Lịch sử 8
Em có nhận xét gì về cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á sau Chiến tranh thế giới thứ nhất?
Trả lời:
– Phong trào diễn ra mạnh mẽ, lan rộng ra nhiều khu vực.
– Hình thức phong phú.
– Trong quá trình đấu tranh giai cấp vô sản trưởng thành và tham gia lãnh đạo phong trào.
– Ở nhiều nước Đảng Cộng sản ra đời giữ vai trò lãnh đạo cách mạng.
– Phong trào dân chủ tư sản tiếp tục phát triển.
4. Trả lời câu hỏi 4 bài 20 trang 103 sgk Lịch sử 8
Lập bảng thống kê về phong trào độc lập dân tộc ở châu Á.
Trả lời:
| Tên nước | Thời gian | Phong trào đấu tranh |
| Trung Quốc | 1-5-1919 | Phong trào Ngũ tứ |
| 1937 | Quốc – Cộng hợp tác chống Nhật | |
| Mông Cổ | 1921-1924 | Cuộc cách mạng nhân dân |
| Ấn Độ | Các cuộc bãi công của công nhân và khởi nghĩa nông dân diễn ra mạnh mẽ. | |
| Thổ Nhĩ Kì | 1919-1922 | Chiến tranh giải phóng dân tộc thắng lợi, thành lập nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kì. |
| Lào | 1901-1936 | Khởi nghĩa của Ong Kẹo và Cam-ma-đam |
| Cam-pu-chia | 1930-1935 | Các cuộc đấu tranh yêu nước liên tiếp nổ ra |
| Việt Nam | 1930-1931 | Xô Viết Nghệ Tĩnh |
| In-đô-nê-xi-a | 1926-1927 | Khởi nghĩa ở Gia-va, Xu-ma-tơ-ra |
Bài trước:
Bài tiếp theo:
Xem thêm:
- Các bài Lịch sử 8 khác
- Để học tốt môn Toán lớp 8
- Để học tốt môn Vật lí lớp 8
- Để học tốt môn Sinh học lớp 8
- Để học tốt môn Ngữ văn lớp 8
- Để học tốt môn Địa lí lớp 8
- Để học tốt môn Tiếng Anh lớp 8
- Để học tốt môn Tiếng Anh lớp 8 thí điểm
- Để học tốt môn Tin học lớp 8
- Để học tốt môn GDCD lớp 8
Chúc các bạn làm bài tốt cùng giải bài tập sgk lịch sử lớp 8 với trả lời câu hỏi 1 2 3 4 bài 20 trang 103 sgk Lịch sử 8!
“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com“