Nội Dung
Hướng dẫn soạn Bài 7. TIN YÊU VÀ ƯỚC VỌNG. Nội dung bài Soạn bài Đồng chí sgk Ngữ Văn 8 tập 2 Kết Nối Tri Thức giúp các em học sinh học tốt môn ngữ văn 8, rèn luyện kĩ năng viết các kiểu văn bản: tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, nghị luận văn học và nghị luận xã hội.
VĂN BẢN 1
TRƯỚC KHI ĐỌC
Câu 1 trang 37 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Ở lớp 6 và lớp 7, em đã được học những thể thơ nào? Đọc một bài thơ thuộc một trong những thể thơ đó.
Trả lời:
| Thể thơ | Bài thơ |
| Bốn chữ | – Lớp 7: Đồng dao mùa xuân (Nguyễn Khoa Điềm) |
| Năm chữ | – Lớp 6: Bắt nạt (Nguyễn Thế Hoàng Linh), Chuyện cổ tích về loài người (Xuân Quỳnh)
– Lớp 7: Ngàn sao làm việc (Võ Quảng), Gặp lá cơm nếp (Thanh Thảo), Chiều sông Thương (Hữu Thỉnh), Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải), Chiều biên giới (Lò Ngân Sủn) |
| Tự do | – Lớp 6: Mây và sóng (Ta-go), Những cánh buồm (Hoàng Trung Thông), Con chào mào (Mai Văn Phấn), Cửu Long Giang ta ơi (Nguyên Hồng)
– Lớp 7: Gò Me (Hoàng Tố Nguyên), Nói với con (Y Phương) |
| Lục bát, lục bát biến thể, song thất lục bát | – Lớp 6: Chùm ca dao về quê hương đất nước, Chuyện cổ nước mình (Lâm Thị Mỹ Dạ), Hành trình của bầy ong (Nguyễn Đức Mậu)
– Lớp 7: Thiên nga, cá măng và tôm hùm (I-van Crư-lốp) |
| Tám chữ | – Lớp 7: Quê hương (Tế Hanh) |
Câu 2 trang 37 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Nêu tên một bài thơ viết về tình đồng chí, đồng đội trong những năm chiến tranh mà em đã học, đã đọc.
Trả lời:
Đồng dao mùa xuân (Nguyễn Khoa Điềm), Viếng bạn (Hoàng Lộc), Cá nước (Tố Hữu), Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật), Tây tiến (Quang Dũng)…
ĐỌC VĂN BẢN
Đồng chí
Theo dõi trang 37 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Số tiếng trong mỗi dòng thơ, số dòng trong mỗi khổ, vần và nhịp thơ.
Trả lời:
– Số tiếng trong mỗi dòng thơ, số dòng trong mỗi khổ không hạn định, dài ngắn khác nhau:
+ Có dòng thơ 2 tiếng, 3 tiếng, 4 tiếng, 6 tiếng, 7 tiếng, 8 tiếng.
+ Gồm 2 khổ: Khổ 1 (17 dòng), khổ 2 (3 dòng)
– Nhịp điệu bài thơ biến đổi linh hoạt theo tình cảm, cảm xúc ở từng đoạn thơ:
+ Ở đoạn đầu: nhịp thơ chậm, cân xứng khi nói về cội nguồn của tình đồng chí.
+ Câu thơ thứ 7 chỉ với 2 chữ “Đồng chí!” như một nốt nhấn, một bước phát triển trong mạch tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình.
+ Phần tiếp theo: nhịp nhanh hơn với những câu thơ ngắn, nhiều hình ảnh cô đúc để diễn tả sự chia sẻ mọi gian khổ, thiếu thốn của những người đồng đội.
Theo dõi trang 37 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Những điều góp phần hình thành tình đồng chí ở những người lính.
Trả lời:
– Tương đồng về cảnh ngộ xuất thân nghèo khó.
– Cùng chung nhiệm vụ, lí tưởng, chí hướng, sát cánh bên nhau trong chiến đấu.
– Cùng chung gian khổ, chia sẻ mọi gian lao cũng như niềm vui.
Theo dõi trang 37 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Tình cảm của những người đồng chí dành cho nhau.
Trả lời:
Tình cảm gắn bó sâu nặng (Thương nhau tay nắm lấy bàn tay).
SAU KHI ĐỌC
Nội dung chính:
Bài thơ nói về tình đồng chí, đồng đội thắm thiết, sâu nặng của những người lính cách mạng. Đồng thời còn làm hiện lên hình ảnh chân thực, giản dị mà cao đẹp của anh bộ đội cụ Hồ thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp.
TRẢ LỜI CÂU HỎI
Câu 1 trang 39 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Những đặc điểm của thể thơ tự do thể hiện như thế nào trong bài thơ Đồng chí.
Trả lời:
– Số tiếng trong mỗi dòng thơ, số dòng trong mỗi khổ không hạn định, dài ngắn khác nhau:
+ Có dòng thơ 2 tiếng, 3 tiếng, 4 tiếng, 6 tiếng, 7 tiếng, 8 tiếng.
+ Gồm 2 khổ: Khổ 1 (17 dòng), khổ 2 (3 dòng).
– Cách gieo vần tự do, linh hoạt.
– Nhịp điệu bài thơ biến đổi linh hoạt theo tình cảm, cảm xúc ở từng đoạn thơ:
+ Ở đoạn đầu: nhịp thơ chậm, cân xứng khi nói về cội nguồn của tình đồng chí.
+ Câu thơ thứ 7 chỉ với 2 chữ “Đồng chí!” như một nốt nhấn, một bước phát triển trong mạch tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình.
+ Phần tiếp theo: nhịp nhanh hơn với những câu thơ ngắn, nhiều hình ảnh cô đúc để diễn tả sự chia sẻ mọi gian khổ, thiếu thốn của những người đồng đội.
Câu 2 trang 39 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Bài thơ có thể chia làm mấy phần? Xác định mạch cảm xúc được thể hiện qua các phần của bài thơ.
Trả lời:
– Bố cục: 2 phần:
+ Phần 1: 7 dòng thơ đầu.
+ Phần 2: số dòng còn lại.
– Toàn bộ bài thơ là cảm xúc của nhà thơ trước tình đồng chí, đồng đội giữa nhũng người lính. Cảm xúc ấy bắt đầu từ những suy tư về cơ sở hình thành tình đồng chí, đồng đội, phát triển thành niềm xúc động trước những biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí, đồng đội.
Câu 3 trang 39 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Bài thơ thể hiện lời tâm tình của ai với ai? Theo em, việc chọn nhân vật thể hiện cảm xúc như vậy có ý nghĩa gì?
Trả lời:
– Người lính là nhân vật bộc lộ cảm xúc.
– Đối tượng mà cảm xúc hướng tới là những người đồng chí, đồng đội của anh.
– Tác dụng: giúp nhà thơ thể hiện được tình cảm một cách sâu kín, chân thực và cảm động nhất bởi vì đó là tiếng nói của người trong cuộc, đồng cam cộng khổ trong gian khó.
Câu 4 trang 39 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Qua 6 câu thơ đầu em biết được gì về khởi nguồn của tình đồng chí giữa những người lính? Xác định và nêu ý nghĩa của những hình ảnh có tác dụng làm nổi bật tình cảm đó.
Trả lời:
| Chung nguồn gốc xuất thân
(ĐỒNG CẢNH) |
Quê hương anh nước mặn đồng chua
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá |
Từ những vùng quê nghèo khó |
| Chung nhiệm vụ, lí tưởng chiến đấu
(ĐỒNG NGŨ) |
Súng bên súng đầu sát bên đầu | Chiến đấu giành độc lập, tự do cho Tổ quốc |
| Chung hoàn cảnh khó khăn
(ĐỒNG CẢM) |
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ | Chan hòa, chia sẻ mọi gian lao cũng như niềm vui |
| ĐỒNG CHÍ | ||
→ Qua 6 dòng thơ đầu, tác giả đã lí giải về khởi nguồn của tình đồng chí giữa những người lính: Từ những người xa lạ cùng cảnh ngộ ở những miền quê nghèo khác nhau, họ tập hợp trong cùng một đội ngũ để thực hiện lí tưởng cao cả là chiến đấu giành độc lập cho đất nước. Trong gian lao, họ cùng nhau chia sẻ những khó khăn, gian khổ và vì thế họ dần thấu hiểu, cảm thông lẫn nhau, trở thành tri kỉ của nhau.
Hoặc:
– Khởi nguồn của tình đồng chí giữa những người lính bắt nguồn sâu xa từ sự tương đồng về cảnh ngộ xuất thân nghèo.
– Tình đồng chí được nảy sinh từ sự cùng chung nhiệm vụ sát cánh bên nhau trong chiến đấu: “Súng bên súng, đầu sát bên đầu”.
– Tình đồng chí, đồng đội nảy nở và thành bền chặt trong sự chia sẻ mọi gian lao cũng như niềm vui, đó là mối tình tri kỉ cùa những người bạn chí cốt: “Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ”.
Câu 5 trang 39 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Dòng thơ thứ bảy có gì đặc biệt? Điều đó có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện mạch cảm xúc của bài thơ?
Trả lời:
Dòng thơ thứ 7 chỉ có 2 tiếng: Đồng chí và dấu (!). Nó có vai trò như một bản lề khép lại nội dung cảm xúc ở sáu cầu thơ đầu – cội nguồn của tình đồng chí – đồng thời mở ra nội dung cảm xúc ở các câu thơ còn lại – nhũng biểu hiện của tình đồng chí, đồng đội. Hai tiếng “đổng chí” vang lên kết hợp với dấu chấm than là tiếng gọi chan chứa tình cảm yêu thương của nhũng người lính dành cho nhau.
Câu 6 trang 39 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Nêu cảm nghĩ của em về hình ảnh người lính được khắc họa trong đoạn thơ từ Ruộng nương anh gửi bạn thân cày đến Thương nhau tay nắm lấy bàn tay..
Trả lời:
– Thấu hiểu những tâm tư, nỗi lòng của nhau: cảnh ngộ, nỗi bận lòng, nỗi nhớ quê hương,…
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
– Chia sẻ những khó khăn gian lao: Cùng nếm trải những cơn sốt rét rừng, cùng chia sẻ những thiếu thốn về trang phục, sự khắc nghiệt của thời tiết.
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vầng trán ướt mồ hôi
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
– Đoàn kết, gắn bó, tiếp thêm sức mạnh, niềm tin: Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
→ Hình tượng người lính thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp đã hiện lên tràn đầy khí thế và ý chí kiên cường, quyết ra đi để bảo vệ độc lập, tự do của Tổ quốc. Chính tình đồng đội gắn bó keo sơn đã tạo nên sức mạnh, tinh thần của những người lính cách mạng.
Hoặc:
– Người lính đi chiến đấu để lại sau lưng mình những gì thương quý nhất của quê hương: ruộng nương, gian nhà, giếng nước gốc đa…
– Từ “mặc kệ” cho thấy tư thế ra đi dứt khoát của người lính.
– Những gian lao, thiếu thốn trong cuộc sống của người lính những năm kháng chiến chống Pháp hiện lên thật cụ thể, chân thực: áo rách, quần vá, chân không giày…
– “miệng cười buốt giá”: trời buốt giá, môi miệng khô và nứt nẻ, nói cười rất khó khăn, có khi nứt ra chảy cả máu => cười trong gian lao, bởi có hơi ấm và niềm vui của tình đồng đội “thương nhau tay nắm lấy bàn tay”.
Câu 7 trang 39 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Phân tích hình ảnh “đầu súng trăng treo” ở cuối bài thơ.
Trả lời:
+ “súng”: biểu tượng của chiến tranh khốc liệt.
+ “trăng”: biểu tượng cho thiên nhiên trong mát, cho hòa bình.
→ Sự hòa hợp giữa trăng và súng làm toát lên vẻ đẹp tâm hồn người lính và tình đồng chí của họ, vừa nói lên ý nghĩa cao cả của cuộc kháng chiến. Người lính cầm súng là để bảo vệ cuộc sống thanh bình cho quê hương, đất nước. Súng và trăng là gần và xa, chiến sĩ và thi sĩ, hiện thực và thơ mộng,… Đó là các mặt bổ sung cho nhau, hài hòa với nhau của cuộc đời người lính cách mạng.
Hoặc:
– Đó là hình ảnh thật mà bản thân Chính Hữu đã nhận ra trong những đêm phục kích giữa rừng khuya
– Là một hình ảnh độc đáo, có sức gợi nhiều liên tưởng phong phú, sâu xa:
+ “Súng” – biểu tượng cho chiến tranh, cho hiện thực khốc liệt.
+ “Trăng” – biểu tượng vẻ đẹp yên bình, mơ mộng và lãng mạn.
⇒ Hai hình ảnh “súng” và “trăng” kết hợp với nhau tạo nên một biểu tượng đẹp về cuộc đời người lính – chiến sĩ mà thi sĩ, thực tại mà mơ mộng.
Câu 8 trang 39 Ngữ Văn 8 tập 2 KNTT
Xác định cảm hứng chủ đạo trong bài thơ Đồng chí.
Trả lời:
Cảm hứng hướng về chất thực của đời sống kháng chiến, khai thác cái đẹp và chất thơ trong cái bình dị, bình thường, không nhấn mạnh cái phi thường.
Hoặc:
Cảm hứng chủ đạo: tình đồng chí đồng đội cao đẹp, cùng chung lý tưởng và ý chí chiến đấu.
VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC
Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) trình bày cảm nghĩ của em về tình đồng chí được thể hiện trong bài thơ
Bài tham khảo 1:
“Đồng chí” của Chính Hữu là một bài thơ rất độc đáo viết về tình cảm thiêng liêng, cao cả của những người lính nông dân trong thời kì đầu kháng chiến chống Pháp. Rất có lí và sâu sắc khi nhà thơ đặt tên cho tác phẩm của mình là Đồng chí (đồng: cùng, chí: chí hướng). Những con người từ những vùng quê khác nhau, chẳng hẹn trước nhưng tình cờ gặp nhau, cùng chiến đấu trong một đơn vị, rất tự nhiên, dung dị họ trở thành những người đồng chí. Và cũng chính tình cảm ấy tạo nên sức mạnh tinh thần vô cùng to lớn giúp họ vượt qua mọi thử thách, gian nguy của cuộc chiến đấu, thậm chí cả bệnh tật và cái chết. Họ sẵn sàng đồng cam cộng khổ, chia ngọt sẻ bùi, luôn luôn “đứng sát bên nhau” để cùng chiến đấu và chiến thắng. Tình cảm ấy thật đáng ngưỡng mộ và trân trọng biết bao!
Bài tham khảo 2:
Trong bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu, hai tiếng “đồng chí” vang lên thật thiết tha, cảm động. Với nhan đề Đồng chí, bài thơ đã nói lên được bản chất cách mạng của tình đồng đội, đồng thời cũng nói lên ý nghĩa sâu sắc của tình đồng đội. Câu thơ thứ bảy trong bài thơ cũng chỉ gồm hai tiếng: “Đồng chí”. Câu này có ý nghĩa quan trọng trong bố cục của toàn bài. Nó đánh dấu một mốc mới trong mạch cảm xúc và bao hàm những ý nghĩa sâu xa. Sáu câu thơ đầu là tình đồng đội tri kỷ, đến đây được nâng lên thành tình đồng chí thiêng liêng. Đồng chí nghĩa là không chỉ có sự gắn bó thân tình mà còn là cùng chung chí hướng cao cả. Những người đồng chí- chiến sĩ hòa mình trong mối giao cảm lớn lao của cả dân tộc. Gọi nhau là đồng chí thì nghĩa là đồng thời với tư cách họ là những con người cụ thể, là những cá thể, họ còn có tư cách quân nhân, tư cách của “một cây” trong sự giao kết của “rừng cây”, nghĩa là từng người không chỉ là riêng mình. Hai tiếng đồng chí vừa giản dị, thân mật lại vừa cao quý, lớn lao là vì thế.
Bài trước:
👉 Soạn bài Chiếc lá cuối cùng sgk Ngữ Văn 8 tập 2 Kết Nối Tri Thức
Bài tiếp theo:
👉 Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 40 sgk Ngữ Văn 8 tập 2 Kết Nối Tri Thức
Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Đồng chí sgk Ngữ Văn 8 tập 2 Kết Nối Tri Thức đầy đủ, ngắn gọn và dễ hiểu nhất. Chúc các bạn làm bài môn ngữ văn 8 tốt nhất!
“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com“