Nội Dung
Hướng dẫn soạn Bài 5. Văn bản thông tin. Nội dung bài Soạn bài Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập” sgk Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều giúp các em học sinh học tốt môn ngữ văn 6, rèn luyện kĩ năng viết các kiểu văn bản: tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, nghị luận và nhật dụng.
ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn Độc lập
Nội dung chính:
Tác phẩm thuật lại sự kiện Bác Hồ đọc tuyên ngôn độc lập tại quảng trường Ba Đình và quá trình học hỏi, tìm hiểu, không ngừng sửa chữa của Người để có thể cho ra đời bản tuyên ngôn độc lập ấy, giúp người đọc hình dung được quá trình diễn ra và chuẩn bị của Bác, Đảng, Nhà nước đối với sự kiện lịch sử quan trọng của toàn dân tộc.
Cho thấy sự nghiêm túc và tận tâm của Bác trong quá trình soạn thảo tuyên ngôn độc lập.
1. Chuẩn bị
Câu hỏi trang 91 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Thời điểm và nơi xuất hiện của văn bản. Thời điểm đó có ý nghĩa gì?
Trả lời:
Thời điểm: Thứ bảy 2/9/1945.
Địa điểm: Quảng trường Ba Đình
⇒ Ý nghĩa: tuyên bố và khẳng định quyền độc lập tự do của dân tộc sau khi Cách mạng tháng Tám thành công.
Câu hỏi trang 91 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Thông tin chính mà văn bản cung cấp cho người đọc, thông tin ấy được nêu ở phần nào của văn bản?
Trả lời:
Thông tin chính mà văn bản cung cấp cho người đọc: Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình.
Thông tin ấy được nêu ở phần (2) của văn bản.
Câu hỏi trang 91 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Những mốc thời gian được nhắc đến trong văn bản. Tương ứng với mỗi mốc thời gian đó là sự việc gì?
Trả lời:
Những mốc thời gian, sự kiện được nhắc đến trong văn bản:
• 4/5/1945: HCM rời Bác bó về Tân trào.
• 22/8/1945. Bác rời Tân Trào về Hà Nội.
• 25/8/1945: Bác vào ở nội thành, ở tầng 2 nhà 48 Hàng Ngang.
• Sáng 26/8/1945: HCM triệu tập họp Thường vụ Trung ương Đảng, chuẩn bị ra Tuyên ngôn Độc lập.
• 27/8/2945: Bác tiếp các bộ trưởng mới tham gia Chính phủ đưa ra đề nghị Chính phủ ra mắt quốc dân, đọc Tuyên ngôn Độc lập mà Người đã chuẩn bị.
• Ngày 28 và 29/8/1945: Bác đến làm việc tại 12 Ngô Quyền, soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập.
• 30/8/1945: Bác mời mọi người tới trao đổi góp ý cho bản Tuyên ngôn độc lập.
• 31/8/1945: bổ sung một số điểm vào bảng Tuyên ngôn độc lập.
• 14 giờ ngày 2/9/1945, chủ tịch HCM đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Câu hỏi trang 91 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Các yếu tố nhan đề, sa pô, đề mục, chữ đậm, số thứ tự dấu đầu dòng, hình ảnh âm thanh trong văn bản. Những yếu tố đó có tác dụng gì?
Trả lời:
Các yếu tố nhan đề, sa pô, đề mục, chữ đậm, số thứ tự, dấu đầu dòng, hình ảnh, âm thanh,… trong văn bản có tác dụng thuật lại, trình bày lạị sự kiện theo trật tự thời gian, theo thứ tự từ trước đến sau, từ mở đầu đến diễn biến và kết thúc, thu hút người đọc vào thông tin đưa ra.
Câu hỏi trang 91 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Sự kiện được thuật lại. Ý nghĩa của việc thuật lại sự kiện đó đối với người đọc?
Trả lời:
Sự kiện được thuật lại: việc Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Ý nghĩa của việc thuật lại sự kiện đó để người đọc có thể hình dung, nắm bắt được trình tự lịch sử, thuật lại diễn biến từng sự kiện dẫn đến sự kiện lịch sử quan trọng: Bản tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945.
Câu hỏi trang 91 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Đọc trước văn bản Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn độc lập”; tìm hiểu về tác giả Bùi Đình Phong.
Trả lời:
Tác giả Bùi Đình Phong: Là nhà nghiên cứu hàng đầu về lãnh tụ Hồ Chí Minh với hàng loạt công trình có giá trị cao, đặc biệt là về tư tưởng, đạo đức, tác phong của Người.
PGS. TS Bùi Đình Phong sinh năm 1950, quê ở huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh.
Ông từng trải qua quá trình rèn luyện trong quân ngũ, từng tham gia chiến đấu ở chiến trường B (tỉnh Bình Định, Quảng Ngãi).
Sau đó theo học đại học chuyên ngành lịch sử và được giữ lại công tác tại Khoa Lịch sử, Đại học Tổng hợp Hà Nội.
Tháng 1/1994 ông về công tác tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, đảm nhận công việc giảng dạy và nghiên cứu khoa học tại Viện Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng.
Tuy đã nghỉ hưu nhưng ông vẫn miệt mài, đam mê nghiên cứu khoa học, đi giảng dạy.
Câu hỏi trang 91 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Tìm hiểu về sự kiện Chủ tích Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập ngày 2-9-1945 và ghi lại những thông tin cần thiết. Ghi rõ nguồn cung cấp các thông tin ấy.
Trả lời:
“Nội dung Tuyên ngôn độc lập năm 1945, Hồ Chí Minh đã khẳng định quyền cơ bản của con người và quyền của các dân tộc. Đây là văn kiện lịch sử tuyên bố trước quốc dân đồng bào và thế giới về việc chấm dứt chế độ thực dân, phong kiến ở nước ta, đánh dấu kỉ nguyên độc lập, tự do của nước Việt Nam mới.”
Nguồn gốc thông tin: SGK Ngữ văn 12 tập 1.
2. Đọc hiểu
Câu hỏi trang 91 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Chú ý ngày đăng tải bài viết.
Trả lời:
Bài viết đăng tải trước 1 ngày nhân kỉ niệm 73 năm ngày Bác đọc Tuyên ngôn độc lập.
Câu hỏi trang 91 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Phần in đậm (sa pô của bài báo) có tác dụng gì?
Trả lời:
Tác dụng của phần sa pô:
– Thu hút người đọc, xác định chủ đề của bài viết.
– Tóm tắt nội dung bài viết.
– Vừa thể hiện phong cách của tác giả vừa chứng minh tính thời sự.
Câu hỏi trang 91 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Quan sát kĩ hai bức ảnh.
Trả lời:
– Ảnh 1: hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đang trịnh trọng tuyên bố với hàng triệu người dân Việt Nam về nền độc lập của dân tộc.
– Ảnh 2: hình ảnh trang nghiêm tại Quảng trương Ba Đình – nơi diễn ra ngày hội lớn.
Câu hỏi trang 92 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Phần (1) cung cấp thông tin gì? Tìm hiểu thêm bản Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ.
Trả lời:
– Phần (1) cung cấp thông tin: Bác đề nghị được có cuốn Tuyên ngôn Độc lập Hoa Kỳ.
– Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ tuyên bố: “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”.
Câu hỏi trang 92 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Những thông tin cụ thể nào cần chú ý trong phần (2)?
Trả lời:
Những thông tin cụ thể cần chú ý trong phần (2):
– Cuộc họp trung ương Đảng sáng ngày 26-8-1945 và sự chuẩn bị ra Tuyên ngôn Độc lập
– Đưa ra đề nghẹ vào đầu tháng 9 ra mắt Chính phủ và đọc Tuyên ngôn độc lập.
– Ngày 28,29/8 Bác tự tay đánh máy soạn thảo bản Tuyên Ngôn độc lập.
– Ngày 30,31/8, Bác trao đổi và bổ sung một số điểm vào văn bản.
Câu hỏi trang 92 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Chú ý các mốc thời gian diễn ra các sự việc trong văn bản.
Trả lời:
Các mốc thời gian diễn ra các sự việc trong văn bản:
– 4-5-1945: Hồ Chí Minh rời Pác Bó về Tân Trào.
– 22-8-1945: Bác rời Tân Trào về Hà Nội.
– Tối 25-8: Bác ở tầng 2 nhà 48 Hàng Ngang.
– Sáng 26-8-1945: Hồ Chí Minh chủ trì cuộc họp Thường vụ Trung ương Đảng và chuẩn bị ra Tuyên ngôn Độc lập.
– Ngày 27-8-1945: Bác đề nghị đầu tháng 9, Chính phủ ra mắt toàn dân Tuyên ngôn Độc lập.
– Ngày 28, 29-9: sáng Bác làm việc tại 12 Ngô Quyền, tối bác soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập.
– 30-8: Bác mời một số đồng chí đến trao đổi, góp ý cho bản thảo Tuyên ngôn Độc lập.
– 31-8: Bác bổ sung một số điểm cho Tuyên ngôn Độc lập.
– 14 giờ ngày 2-9-1945: Bác đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Câu hỏi trang 93 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Thông tin nào được nhắc đến ở phần (3)?
Trả lời:
Thông tin được nhắc đến ở phần (3): 14 giờ ngày 1945, tại quảng trường Ba đình, chủ tịch HCM đọc bảng tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1 trang 93 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Văn bản Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập” thuật lại sự kiện gì, theo trình tự nào?
Trả lời:
– Sự kiện thuật lại của văn bản: sự ra đời của bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta ngày 2/9/1945
– Các sự kiện được thuật lại theo trình tự thời gian.
Câu 2 trang 93 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Nêu nội dung chính của từng phần trong văn bản.
Trả lời:
Nội dung chính của từng phần:
– Phần 1: Bác yêu cầu giao cho Bác cuốn Tuyên ngôn độc lập của Mĩ.
– Phần 2: Qúa trình chuẩn bị, hoàn thiện bản Tuyên ngôn độc lập.
– Phần 3: 2/9/1945 Bác đọc bảng Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.
Hoặc:
Nội dung chính của từng phần trong văn bản:
– Phần 1: Bác Hồ đã yêu cầu Trung úy Giôn để nghị đưa cuốn Tuyên ngôn Độc lập của Hoa Kỳ cho Bác.
– Phần 2: Bác Hồ soạn thảo, chuẩn bị kĩ lưỡng cho bản Tuyên ngôn Độc lập.
– Phần 3: Bác đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngày 2-9-1945 tại Quảng trường Ba Đình.
Câu 3 trang 93 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Kẻ bảng sau vào vở và ghi lại mỗi thông tin cụ thể trong phần (2) của văn bản (tương ứng với từng mốc thời gian) bằng một câu:
| Mốc thời gian | Thông tin cụ thể |
| 22-8-1945 | Bác rời Tân Trào về Hà Nội. |
Trả lời:
| Mốc thời gian | Thông tin cụ thể |
| 4-5-1945 | Hồ Chí Minh rời Pác Bó về Tân Trào. |
| 22-8-1945 | Bác rời Tân Trào về Hà Nội. |
| Tối 25-8- 1945 | Bác ở tầng 2 nhà 48 Hàng Ngang. |
| Sáng 26-8-1945 | Hồ Chí Minh chủ trì cuộc họp Thường vụ Trung ương Đảng và chuẩn bị ra Tuyên ngôn Độc lập. |
| Ngày 27-8-1945 | Bác đề nghị đầu tháng 9, Chính phủ ra mắt toàn dân Tuyên ngôn Độc lập. |
| Ngày 28, 29-9-1945 | Sáng Bác làm việc tại 12 Ngô Quyền, tối bác soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập. |
| 30-8-1945 | Bác mời một số đồng chí đến trao đổi, góp ý cho bản thảo Tuyên ngôn Độc lập. |
| 31-8-1945 | Bác bổ sung một số điểm cho Tuyên ngôn Độc lập. |
| 14 giờ ngày 2-9-1945 | Bác đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa |
Câu 4 trang 93 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Các bức ảnh được đưa vào văn bản nhằm mục đích gì?
Trả lời:
Các bức ảnh được đưa vào văn bản nhằm minh họa và thu hút người đọc.
Câu 5 trang 93 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Em thấy thông tin nào trong văn bản cần chú ý nhất? Vì sao?
Trả lời:
Em thấy thông tin về thời gian trong văn bản là cần phải chú ý nhất. Vì cần văn bản này cần có những yếu tố thời gian sự kiện chính xác để làm rõ nội dung sự ra đời của bản Tuyên ngôn.
Câu 6 trang 93 Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Tờ lịch sau đây nhắc đến sự kiện lịch sử nào và cho em biết những thông tin gì về sự kiện ấy? Cách trình bày thông tin về sự kiện lịch sử ở tờ lịch này có khác gì với văn bản Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập”.
Trả lời:
– Tờ lịch này nhắc tới sự kiện ngày quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam 1945.
– Cách trình bày của tờ lịch khác ở chỗ: Tờ lịch chỉ có thời gian, nội dung tóm tắt của ngày quốc khánh này trong khi văn bản Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập” nêu rõ trình tự các sự việc quá trình, diễn biến lịch sử để bản Tuyên ngôn độc lập ra đời.
Hoặc:
– Tờ lịch nhắc đến sự kiện lịch sử ngày Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam Việt Nam 2-9-1945.
– Qua tờ lịch em biết những thông tin về sự kiện ấy:
+ Sau khi Cách mạng tháng Tám thành công, ngày 2-9-1945, Bác Hồ thay mặt Chính phủ lâm thời đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra đất nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
+ Bản tuyên ngôn khẳng định Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập.
+ Toàn thể dân tộc quyết tâm giữ vững quyền tự do, độc lập ấy.
– Cách trình bày thông tin về sự kiện lịch sử:
+ Tờ lịch: Trình bày ngắn gọn theo hình thức một đoạn văn, tập trung sự kiện, ý nghĩa của ngày 2-9-1945
+ Văn bản Hồ Chí minh và “Tuyên ngôn Độc lập”: Trình bày theo các dấu mốc sự kiện lịch sử dẫn tới ngày 2-9-1945, đem đến cái nhìn chi tiết cụ thể, theo dốc mốc thời gian dẫn tới sự kiện lịch sử đó. Bên cạnh đó là hình ảnh minh họa thu hút người đọc.
Bài trước:
👉 Soạn bài Kiến thức ngữ văn trang 89 sgk Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Bài tiếp theo:
👉 Soạn bài Diễn biến Chiến dịch Điện Biên Phủ sgk Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều
Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Hồ Chí Minh và “Tuyên ngôn Độc lập” sgk Ngữ Văn 6 tập 1 Cánh Diều đầy đủ, ngắn gọn và dễ hiểu nhất. Chúc các bạn làm bài môn ngữ văn 6 tốt nhất!
“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com“