Nội Dung
Hướng dẫn soạn BÀI 1: TIẾNG NÓI CỦA VẠN VẬT. Nội dung bài Soạn bài Làm một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ sgk Ngữ Văn 7 tập 1 Chân Trời Sáng Tạo giúp các em học sinh học tốt môn ngữ văn 7, rèn luyện kĩ năng viết các kiểu văn bản: tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, nghị luận văn học và nghị luận xã hội.
VIẾT
LÀM MỘT BÀI THƠ BỐN CHỮ HOẶC NĂM CHỮ
Một số điểm cần lưu ý khi làm một bài thơ:
– Thể hiện cách nhìn, cách cảm nhận, … của người viết về cuộc sống.
– Sử dụng từ ngữ, hình ảnh phù hợp để thể hiện cách nhìn, cảm xúc của bản thân về cuộc sống.
– Sử dụng các biện pháp tu từ phù hợp để tạo nên những liên tưởng độc đáo, thú vị. – Gieo vần, ngắt nhịp một cách hợp lí để làm tăng giá trị biểu đạt của ngôn từ.
– Đặt nhan đề phù hợp với nội dung văn bản.
– Đảm bảo đủ số chữ (bốn chữ hoặc năm chữ) ở các dòng thơ theo yêu cầu của thể loại.
Hướng dẫn phân tích kiểu văn bản
Câu 1 trang 23 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Bài thơ được viết theo thể thơ nào?
Trả lời:
Bài thơ được viết theo thể thơ 5 chữ.
Câu 2 trang 23 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Để miêu tả bức tranh sống động của mùa đông, tác giả đã dùng những hình ảnh và các biện pháp nghệ thuật nào?
Trả lời:
Để miêu tả bức tranh sống động của mùa đông, tác giả đã dùng những hình ảnh và các biện pháp nghệ thuật:
– Hình ảnh: Cây khoác tấm áo nâu, Mặt trời bỏ trốn, Áo trời thì xám ngắt, Mưa phùn giăng đầy ngõ, Lối quê gió lạnh đầy, Màn sương ôm dáng mẹ, Chiếc áo choàng màu đỏ,…
– Các biện pháp nghệ thuật: Nhân hóa, so sánh, ẩn dụ.
Câu 3 trang 23 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Vì sao khi sáng tác thơ, văn, cần sử dụng biện pháp nhân hoá, so sánh để miêu tả sự vật, hiện tượng?
Trả lời:
Khi sáng tác thơ, văn, cần sử dụng biện pháp nhân hóa, so sánh để miêu tả sự vật, hiện tượng vì:
– Nhân hóa giúp cho các sự vật trở nên sinh động hơn trong suy nghĩ, đem lại cho người đọc cảm giác gần gũi, thân thiết, dễ thấu hiểu, cảm thông, chia sẻ.
– So sánh có tác dụng gợi hình, giúp cho việc mô tả sự việc, sự vật được cụ thể, sinh động hơn, giúp cho người có thêm cái nhìn mới mẻ hơn về sự việc.
Câu 4 trang 23 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Làm thơ không phải là chỉ miêu tả sự vật, hiện tượng mà còn phải thể hiện cảm xúc và cách nhìn mới lạ, thú vị về cuộc sống. Hai khổ thơ cuối có đáp ứng được yêu cầu trên không? Hãy lí giải.
Trả lời:
– Hai khổ thơ cuối đã đáp ứng được yêu cầu trên.
– Lý giải: Ở hai khổ thơ cuối tác giả đã sử dụng hình ảnh thể hiện sự liên tưởng bất ngờ, thú vị. Màn sương biết ôm lấy dáng mẹ, chiếc áo choàng màu đỏ mẹ mặc lại giống như một đốm nắng đang trôi giữa không gian, mẹ bước chân về nhà thì giọt nắng hồng lại hiện lên trong nụ cười của mẹ. Những câu thơ ngoài hình ảnh độc đáo, liên tưởng thú vị còn là tình cảm yêu thương chân thành của tác giả dành cho mẹ của mình.
Câu 5 trang 23 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Trong bài thơ này, tác giả đã sử dụng những loại vần nào?
Trả lời:
Trong bài thơ này, tác giả đã sử dụng vần lưng (giấu – sâu, dáng – đang…) và vần chân (đâu – nâu, lửa – đưa…)
Câu 6 trang 23 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Từ cách viết của tác giả trong bài thơ trên, em học được điều gì về cách làm một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ?
Trả lời:
Từ cách viết của tác giả trong bài thơ, em học được cách làm một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ, đó là:
– Nhan đề bài thơ phải phù hợp với nội dung.
– Thơ sử dụng chủ yếu vần chân hoặc vần lưng.
– Cách ngắt nhịp 2/2 cho thơ bốn chữ hoặc 3/2, 2/3 cho thơ năm chữ.
– Ngoài hình ảnh độc đáo, tinh tế còn phải thể hiện cách nhìn, cách cảm nhận của người viết về cuộc sống xunh quanh, biểu lộ được tình cảm mình muốn gửi gắm trong bài thơ.
Hướng dẫn quy trình viết
Đề bài trang 24 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Hãy làm một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ thể hiện cảm xúc của em về một sự vật, hiện tượng nào đó của thiên nhiên hoặc cuộc sống.
Bước 1: Trước khi viết
– Đọc lại những bài thơ ở phần Đọc để học cách nhìn, cách cảm nhận cuộc sống của các nhà thơ.
– Ngắm nhìn những hình ảnh của cuộc sống quanh em: …
– Em xác định:
+ Mục đích viết bài này là gì? → Thể hiện cảm xúc của em về một sự vật, hiện tượng nào đó của thiên nhiên hoặc cuộc sống.
+ Người đọc bài này có thể là ai? → Các bạn trong lớp, thầy cô giáo, người thân trong gia đình,…
+ Nội dung và cách viết như thế nào? → Lựa chọn một sự vật, hiện tượng trong thiên nhiên hoặc cuộc sống mà em thấy ấn tượng, muốn làm thơ về nó (một con thú cưng, một món đồ dùng quen thuộc, một món đồ kỉ niệm, một người người thân hoặc người bạn mà em yêu quý…)
⇒ Viết một bài thơ có bốn chữ trong mỗi câu để thể hiện cảm xúc của em về đối tượng mà em đã chọn: miêu tả để làm rõ đối tượng, thể hiện cảm xúc với đối tượng (yêu quý, trân trọng, biết ơn…)
Bước 2: Tìm ý tường cho bài thơ
– Tập trung vào một sự vật, hiện tượng đã để lại trong em ấn tượng, cảm xúc sâu sắc nhất.
– Liệt kê tất cả những ý tưởng, cảm xúc mà em có khi ngắm nhìn những hình ảnh của cuộc sống. Ví dụ: sức sống mãnh liệt của thiên nhiên, cảm xúc bâng khuâng về bước đi của thời gian trên chiếc lá, hoa phượng nở: đốm lửa của niềm vui ngày hè, niềm hạnh phúc trong nụ cười của cha, màu thời gian trên mái tóc của mẹ…
Bước 3: Làm thơ
– Thể hiện những ấn tượng, cảm xúc đó bằng những từ ngữ thích hợp.
– Chọn những từ ngữ gợi tả âm thanh, mùi vị, màu sắc, hình ảnh của sự vật, hiện tượng để thể hiện rõ nhất, chính xác nhất cảm xúc, ý tưởng của em.
– Dùng các biện pháp tu từ như nhân hoá, so sánh, ẩn dụ điệp từ, điệp ngữ, … để tăng hiệu quả thể hiện của bài thơ.
– Thay thế những từ ngữ đã viết bằng những từ ngữ khác có vần giống hoặc gần nhau để gieo vần cho bài thơ, ví dụ như: thanh, xanh, vơi, khơi, …
– Ngắt nhịp ở những vị trí phù hợp, đảm bảo thể hiện hiệu quả ý tưởng của em.
– Đọc diễn cảm các câu thơ đã viết, lắng nghe xem giọng điệu có phù hợp với cảm xúc mà em muốn thể hiện hay không.
Bước 4: Chỉnh sửa và chia sẻ.
Đọc lại bài thơ bằng giọng điệu phù hợp. Sau đó, dùng bảng kiểm dưới đây để điều chỉnh hình thức và nội dung bài thơ.
Bảng kiểm hình thức và nội dung bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ
| Phương diện | Nội dung kiểm tra | Đạt | Chưa đạt |
| Hình thức | Bài thơ gồm có các dòng thơ bốn chữ hoặc năm chữ. | ||
| Các dòng thơ chủ yếu được ngắt theo nhịp 2/2 (nếu là thơ bốn chữ); nhịp 3/2 hoặc 2/3 (nếu là thơ năm chữ). | |||
| Sử dụng các từ có vần giống nhau hoặc gần nhau. | |||
| Sử dụng một số biện pháp tu từ: so sánh, nhân hoá, ẩn dụ, hoán dụ, điệp từ, điệp ngữ,…. | |||
| Các từ ngữ trong bài thơ thể hiện được chính xác điều người viết muốn nói. | |||
| Các hình ảnh trong bài thơ sống động, thú vị. | |||
| Có độ dài tối thiểu: hai khổ thơ. | |||
| Nội dung | Bài thơ thể hiện được một trạng thái cảm xúc, một cách nhìn về cuộc sống. | ||
| Nhan đề phù hợp với nội dung văn bản. |
– Sau khi kiểm xong, tiếp tục điều chỉnh bài thơ. Hoạt động này có thể được lặp đi lặp lại nhiều lần.
– Chia sẻ bài thơ với người thân trong gia đình, với bạn bè và với bất cứ ai mà em muốn.
BÀI VIẾT THAM KHẢO
Làm bài thơ bốn chữ thể hiện cảm xúc của em
Bài tham khảo 1:
Hoa đào nở đỏ
Hoa mơ trắng ngần
Búp non nhu nhú
Cùng chào mùa xuân
Rồi cánh mơ rụng
Đào phai hết màu
Cành xanh lá biếc
Mùa xuân về đâu?
A, Em biết rồi!
Mùa xuân rất lạ
Ú tim nắng hè
Ẩn vào chùm quả.
Bài tham khảo 2:
Thầy và cô giáo
Người em luôn bảo
Cha mẹ thứ hai
Đã luôn giúp đỡ,
Đã luôn quan tâm,
Đã luôn dạy bảo,
Chúng em nên người.
Trong thời thơ ấu,
Trong từng hơi thở,
Trong từng bước đi,
Có sự xuất hiện
Của thầy và cô
Cuộc đời nhà giáo
Đã rất vinh quang
Nhiều lúc gian nan
Nhưng rất vững vàng
Đã đào tạo ra
Những nhân tài quý
Dành tặng đất nước
Sự nghiệp trồng người
Thật là vẻ vang
Nhân ngày nhà giáo
Chúc các thầy cô
Luôn luôn mạnh khỏe
Đạt nhiều thành tích.
Bài tham khảo 3:
Mùa xuân đi rồi
Nhiều hoa vắng mặt
Như chị hoa đào
Ra đi trước nhất
Các chị thược dược
Hoa cúc hoa hồng
Thảy đều lần lượt
Theo bước mùa xuân
Chỉ còn hàng cây
Đung đưa theo gió.
Làm bài thơ năm chữ thể hiện cảm xúc của em
Bài tham khảo 1:
Trường em cạnh dòng sông
Có đồng xanh bát ngát
Và cây đa xanh mát
Cho chúng em nô đùa
Trường em lợp ngói đỏ
Và tường quét vôi vàng
Xung quanh bờ dậu cao
Trường tiểu học làng quê
Mỗi ngày em đi học
Trên con đê đầu làng
Em nhìn thấy xa xa..
Dáng ngôi trường thân yêu
Như dáng của mẹ hiền
Thời gian đã bao năm
Nơi quê người xuôi ngược
Lòng em mãi ko quên
Tiếng trống trường tan học.
Bài tham khảo 2:
Về quê chơi
Thứ bảy tuần vừa rồi
Bố đưa em về quê
Về thăm ông bà nội
Nghe sao mà vui ghê.
Nhà ông vườn rộng lắm
Một vườn cây xum xuê
Nào mít, lựu đỏ thắm
Nhìn sao mà ngon ghê.
Cánh đồng rộng trải dài
Lúa xanh thơm mùi đòng
Em theo bước lũ trẻ
Cùng nhau chơi quay vòng.
Kỳ nghỉ dần đến hạn
Em quay về thành phố
Lòng man mác nhớ bạn
Nhủ lòng sẽ sớm gặp…
Bài trước:
👉 Soạn bài Con chim chiền chiện sgk Ngữ Văn 7 tập 1 Chân Trời Sáng Tạo
Bài tiếp theo:
Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Làm một bài thơ bốn chữ hoặc năm chữ sgk Ngữ Văn 7 tập 1 Chân Trời Sáng Tạo đầy đủ, ngắn gọn và dễ hiểu nhất. Chúc các bạn làm bài môn ngữ văn 7 tốt nhất!
“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com“