Nội Dung
Hướng dẫn soạn BÀI 2: BÀI HỌC CUỘC SỐNG. Nội dung bài Soạn bài Những tình huống hiểm nghèo sgk Ngữ Văn 7 tập 1 Chân Trời Sáng Tạo giúp các em học sinh học tốt môn ngữ văn 7, rèn luyện kĩ năng viết các kiểu văn bản: tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, nghị luận văn học và nghị luận xã hội.
VĂN BẢN 3, 4
NHỮNG TÌNH HUỐNG HIỂM NGHÈO
Nội dung chính:
– Truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu: Câu chuyện phê phán những người bỏ mặc bạ bè trong hoàn cảnh khó khăn nguy hiểm, đồng thời đề cao sự thông minh và mưu trí của con người
– Truyện Chó sói và chiên con: Qua câu chuyện chúng ta thấy được sự độc ác, hung hăng của con sói. Hình ảnh con sói tượng trưng cho những kẻ xấu trong xã hội, ý mạnh hiếp yếu để thỏa mãn lợi ích cá nhân. Đồng thời bạn đọc thương cảm sâu sắc với chú chiên con nhút nhát, yếu đuối đã bị sói ăn thịt. Câu chuyện đáng nhớ trên đã đem lại cho người đọc bài học đáng quý về thói xấu trong xã hội.
Chuẩn bị đọc
Câu 1 trang 36 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Theo em, mỗi người bạn tốt cần có những đức tính gì?
Trả lời:
Theo em, một người bạn tốt cần có những đức tính:
– Biết lắng nghe, chia sẻ.
– Biết quan tâm.
– Trung thực.
– Giúp đỡ khi bạn bè gặp khó khăn.
– Tôn trọng quyết định, bí mật… của nhau.
Câu 2 trang 36 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Trong trường hợp nào thì một người được xem là “kẻ mạnh”?
Trả lời:
– “Kẻ mạnh” là người có sức mạnh tốt hơn về sức khỏe hoặc mạnh mẽ hơn ở ý chí, bản lĩnh, giỏi hơn ở tri thức.
– Theo em, “kẻ mạnh” có thể xuất hiện ở mọi lúc, mọi hoàn cảnh trong đời sống hàng ngày của mỗi chúng ta. Đó có thể là người có sức khoẻ tốt nhất trong một lớp học, người có học giỏi nhất lớp,… “Kẻ mạnh” còn là người phải biết giúp đỡ, bảo vệ, chia sẻ với những người yếu hơn mình.
Trải nghiệm cùng văn bản
Hai người bạn đồng hành và con gấu
1. Theo dõi trang 37 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Sự kiện nào trong truyện làm cho em bất ngờ?
Trả lời:
Một số sự kiện trong truyện khiến em bất ngờ:
– Khi gặp hoạn nạn thì người bạn đi trước đã bỏ mặc người bạn còn lại.
– Khi người trên cây hỏi Gấu nói gì với người bạn kia thì người bạn đó đã nói rằng: “Không nên tin vào những kẻ bỏ mặc bạn bè trong cơn hoạn nạn”.
– Việc chú gấu hú lên một tiếng và lắc đầu bỏ đi sau khi ngửi người bạn nằm dưới đất.
Chó sói và chiên con
1. Theo dõi trang 37 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Chú ý phân biệt lời của người kể chuyện và lời của nhân vật.
Trả lời:
Em chú ý phân biệt lời của người kể chuyện và lời của nhân vật.
2. Theo dõi trang 38 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Lời lẽ của chó sói trong truyện có thuyết phục không? Vì sao?
Trả lời:
Lời lẽ của chó sói trong truyện không thuyết phục vì đó là những lời lẽ vô căn cứ, không có gì chứng minh điều đó là đúng và chính xác hết. Sói chỉ đang cố bắt nạt và hạch sách chiên con mà thôi.
3. Suy luận trang 39 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Trong đoạn kết, chó sói cố tình vặn vẹo, hạch sách chiên con nhằm mục đích gì?
Trả lời:
Mục đích của con chó sói: Dùng những lời lẽ vô căn cứ buộc tội chiên con, cố tình biến chiên con thành người sai để trừng phạt chiên con.
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 trang 39 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Liệt kê một số từ ngữ chỉ không gian và thời gian trong văn bản Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con theo mẫu đơn dưới đây (làm vào vở). Nhận xét về không gian trong hai văn bản.
| Tên văn bản | Từ ngữ chỉ không gian | Từ ngữ chỉ thời gian |
| Hai người bạn đồng hành và con gấu | ||
| Chó sói và chiên con |
Trả lời:
| Tên văn bản | Từ ngữ chỉ không gian | Từ ngữ chỉ thời gian |
| Hai người bạn đồng hành và con gấu | Trong rừng, trong đám lá, trong cát, trên cây. | Đương, bấy giờ |
| Chó sói và chiên con | Dòng suối trong, phía nguồn trên, rừng sâu. | Tức khắc, năm ngoái, khi tôi còn chửa ra đời |
⇒ Không gian mở, bao quanh là thiên nhiên rộng lớn, vô tận.
Câu 2 trang 39 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Xác định tình huống trong truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu, Chó sói và chiên con. Tình huống ấy có tác dụng thế nào trong việc thể hiện đặc điểm nhân vật?
Trả lời:
Tình huống truyện:
– Hai người bạn đồng hành và con gấu:
+ Tình huống truyện: Hai người bạn đang đi trong rừng thì một chú gấu nhảy ra vồ. Người bạn đi trước đã bỏ mặc người còn lại để leo lên cây. Người còn lại đã giả chết và thoát khỏi con gấu.
+ Tác dụng: Nhờ sự xuất hiện của con gấu ta thấy được người bạn đi trước tham sống sợ chết, chỉ biết lo nghĩ cho bản thân mình, bỏ mặc bạn bè lúc hoạn nạn. Người bạn còn lại đã biết cách ứng phó linh hoạt với khó khăn, dũng cảm đối mặt.
– Chó sói và chiên con:
+ Chiên con đang uống nước bên bờ suối thì gặp một con sói. Vì đói bụng nên con sói tìm đủ mọi lý do để vặn vẹo, hạch sách chiên con và lấy cớ ăn thịt chú.
+ Tác dụng: Chó sói là một con vật gian xảo, độc ác, hống hách, bịa đặt và vô lý. Trong khi đó chiên con lại hồn nhiên, ngây thơ đến đáng thương.
Câu 3 trang 39 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Tóm tắt truyện Hai người bạn đồng hành và con gấu.
Trả lời:
Hai người bạn đang đi trong rừng thì một chú gấu nhảy ra vồ. Người bạn đi trước đã bỏ mặc người còn lại để leo lên cây. Người còn lại trong lúc nguy cấp đã giả chết. Gấu ngửi tai anh này mãi thì hú lên một tiếng rồi bỏ đi. Khi được hỏi gấu đã nói gì thì anh này trả lời: “không nên tin vào những kẻ bỏ mặc bạn bè trong cơn hoạn nạn”.
Câu 4 trang 39 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Trong văn bản ngụ ngôn cũng như trong các văn bản truyện, lời thoại của nhân vật thường góp phần thể hiện đặc điểm của nhân vật ấy. Hãy tóm tắt cuộc đối thoại giữa hai nhân vật trong Chó sói và chiên con và cho biết lời thoại đã góp phần thể hiện đặc điểm của mỗi nhân vật như thế nào?
Trả lời:
– Tóm tắt lời thoại: Chú chiên con đang uống nước bên bờ suối. Một con sói đói ăn đang lảng vảng gần đó liền tìm cách ăn thịt chiên con. Nó lại gần và thét lên tra hỏi chiên con tại sao lại làm đục nước. Chiên con sửng sốt giải thích nơi mình uống nước cách xa suối nguồn phía trên của sói. Con sói lại tìm cớ khác rằng năm ngoái chiên đã nói xấu nó. Chiên con sợ hãi bèn đáp rằng năm ngoái chiên con vẫn chưa ra đời. Con sói vẫn hung hăng lại tìm ra lí do vô lí khác, cho rằng không phải chiên con thì đó là anh của chú. Thế nhưng con sói vẫn lấy lý do vô cớ để buộc tội chiên con nhằm ăn thịt bằng được chú chiên nhỏ.
– Tác dụng của lời thoại trong việc thể hiện đặc điểm từng nhân vật:
+ Nhân vật sói đã thể hiện thói hung hăng, độc ác, gian xảo, hống hách, bịa đặt và vô lý.
+ Nhân vật chiên con đã cho thấy bản tính nhút nhát, hiền lành, yếu đuối và sự đáng thương.
Câu 5 trang 39 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Xác định đề tài và nêu bài học mà em rút ra từ mỗi truyện.
Trả lời:
– Hai người bạn đồng hành và con gấu:
+ Đề tài: Tình bạn.
+ Bài học: Đừng bao giờ đặt niềm tin vào những kẻ bỏ mặc bạn bè trong cơn hoạn nạn.
– Chó sói và chiên con:
+ Đề tài: Ỷ mạnh hiếp yếu.
+ Bài học: Ỷ mạnh hiếp yếu là một thói xấu đáng bị lên án. Cần phải bảo vệ lẽ phải, bảo vệ những người yếu đuối, hiền lành, lên án thói hung hăng, độc ác.
Câu 6 trang 39 Ngữ Văn 7 tập 1 CTST
Trong hai văn bản: Chó sói và chiên con, Chó soi và cừu non, em thích văn bản nào hơn? Vì sao? Viết một đoạn văn khoảng 4 đến 5 câu nêu cảm nhận của em về văn bản ấy.
Bài tham khảo 1:
Trong hai văn bản, em thích văn bản “Chó sói và chiên con”. Truyện kể về cuộc đối thoại giữa chó sói đang đói ăn và chú chiên con hiền lành, nhút nhát. Lời thoại độc đáo, dễ nhớ, dễ cảm nhận, còn bộc lộ được tính cách của từng nhân vật thật rõ nét. Nhân vật sói đã thể hiện thói hung hăng, độc ác, gian xảo, hống hách, bịa đặt và vô lý. Nhân vật chiên con đã cho thấy bản tính nhút nhát, hiền lành, yếu đuối và sự đáng thương. Mỗi nhân vật với những nét tính cách khác nhau đã góp một phần không nhỏ vào việc thể hiện đề tài của truyện. Truyện ngụ ngôn luôn mang đến cho chúng ta những bài học bổ ích và ý nghĩa nên em rất yêu thích thể loại này.
Bài tham khảo 2:
Trong hai văn bản, em thích văn bản “Chó sói và cừu non” hơn. Truyện kể chú cừu non do đi chậm bị lạc đàn, không may lọt vào tầm ngắm của con chó sói đang đói mồi. Chú cừu non thông minh đã lừa con sói rằng bác chăn cừu bảo nó đến nộp mạng, còn muốn hát cho con sói nghe. Con sói tưởng thật và khi chú cừu non cất tiếng kêu lên thì bác chăn cừu cũng tìm đến nơi cứu thoát chú. Con sói tuy mạnh, gian ác nhưng vẫn thua trí chú cừu non thông minh, dũng cảm. Mỗi nhân vật với những nét tính cách khác nhau đã góp một phần không nhỏ vào việc thể hiện đề tài của truyện. Truyện ngụ ngôn luôn mang đến cho chúng ta những bài học bổ ích và ý nghĩa nên em rất yêu thích thể loại này.
Bài tham khảo 3:
Em thích văn bản Chó sói và chiên con hơn. Vì truyện được viết dưới dạng thơ, các câu ngắn gọn, dễ hiểu và dễ nhớ. Qua câu chuyện chúng ta thấy được sự độc ác, hung hăng của con sói. Hình ảnh con sói tượng trưng cho những kẻ xấu trong xã hội, ý mạnh hiếp yếu để thỏa mãn lợi ích cá nhân. Đồng thời bạn đọc thương cảm sâu sắc với chú chiên con nhút nhát, yếu đuối đã bị sói ăn thịt. Câu chuyện đáng nhớ trên đã đem lại cho người đọc bài học đáng quý về thói xấu trong xã hội.
Bài trước:
👉 Soạn bài Những cái nhìn hạn hẹp sgk Ngữ Văn 7 tập 1 Chân Trời Sáng Tạo
Bài tiếp theo:
👉 Soạn bài Biết người, biết ta sgk Ngữ Văn 7 tập 1 Chân Trời Sáng Tạo
Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Những tình huống hiểm nghèo sgk Ngữ Văn 7 tập 1 Chân Trời Sáng Tạo đầy đủ, ngắn gọn và dễ hiểu nhất. Chúc các bạn làm bài môn ngữ văn 7 tốt nhất!
“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com“