Nội Dung
Hướng dẫn soạn BÀI 10: LẮNG NGHE TRÁI TIM MÌNH. Nội dung bài Soạn bài Đợi mẹ sgk Ngữ Văn 7 tập 2 Chân Trời Sáng Tạo giúp các em học sinh học tốt môn ngữ văn 7, rèn luyện kĩ năng viết các kiểu văn bản: tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, nghị luận văn học và nghị luận xã hội.
VĂN BẢN 1
ĐỢI MẸ
Nội dung chính:
Bài thơ Đợi mẹ kể về câu chuyện muôn thuở của trẻ thơ, được viết lên từ những rung cảm chân thành, xúc động của một tâm hồn luôn khát khao tình yêu thương của mẹ. Nhà thơ Vũ Quần Phương xa mẹ từ nhỏ, có lẽ vì vật mà khi viết về mẹ, mỗi vần thơ của ông đều như chạm đến những cảm xúc sâu lắng nhất trong lòng người đọc.
Qua “nỗi đợi” của em bé về mẹ, bài thơ giúp chúng ta cảm nhận được tình yêu thương của em dành cho mẹ, vị trí đặc biệt của mẹ trong tâm hồn em. Đồng thời, bài thơ còn khắc họa một cách chân thực, cảm động hình ảnh người mẹ tần tảo, lam lũ vì mưu sinh, và vì con.
Chuẩn bị đọc
Câu hỏi trang 98 Ngữ Văn 7 tập 2 CTST
Đợi chờ luôn mang lại cho người đợi những cảm xúc đặc biệt. Hãy chia sẻ với các bạn những cảm xúc của em khi đợi chờ một ai đó/ một điều gì đó.
Trả lời:
Hồi bé chắc hẳn ai cũng từng trải qua cảm xúc khi chờ đợi mẹ đi chờ về và em cũng vậy. Mỗi sáng khi mẹ đi chợ em luôn ở nhà ngóng chờ mẹ từng giây từng phút, cảm xúc lúc ấy vô cùng bồn chồn, hồi hộp xen chút nghĩ ngợi không biết mẹ có mua món đồ mình thích hay không. Đợi quá lâu sẽ cảm thấy buồn chán, chạy hẳn ra ngõ để đón mẹ về.
Hoặc:
Khi đợi chờ một ai đó/một điều gì đó, cảm xúc em thấy rõ rệt nhất chính là sự háo hức, ngóng đợi xen lẫn sự hồi hộp, chút lo lắng, vui vẻ, hạnh phúc.
Trải nghiệm cùng văn bản
1. Tưởng tượng trang 98 Ngữ Văn 7 tập 2 CTST
Em hình dung thấy điều gì khi đọc đoạn thơ này?
Trả lời:
Em hình dung được hình ảnh bạn nhỏ đang ngồi ngóng chờ mẹ về, nhìn hoài nhìn mãi không thấy mẹ đâu tới khi trăng đã lên mà mẹ vẫn ở trên đồng, bao quanh chỉ là sự cô đơn, trống trải.
2. Suy luận trang 99 Ngữ Văn 7 tập 2 CTST
Mẹ đã bế ai vào nhà? Dựa vào đâu em cho là như vậy?
Trả lời:
– Mẹ đã bế bạn nhỏ vào nhà.
– Dựa vào câu thơ “Mẹ đã bế vào nhà nỗi đợi vẫn nằm mơ”. Vì bạn nhỏ chính là người luôn chờ trông, ngóng đợi mẹ về từng ngày.
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1 trang 99 Ngữ Văn 7 tập 2 CTST
Xác định cách gieo vần và ngắt nhịp của bài thơ. Em có nhận xét gì về cách gieo vần và ngắt nhịp ấy?
Trả lời:
– Cách gieo vần: linh hoạt (Mẹ lẫn trên cánh đồng lúa lẫn vào đêm,… Đom đóm bay ngoài ao. Đom đóm đã vào nhà,… lung linh trắng vườn hoa mận trắng)
– Cách ngắt nhịp: độc đáo (dòng 2, 8 và dòng 3, 11)
⇒ Nhận xét: Cách gieo vần và ngắt nhịp độc đáo của bải thơ làm cho thay đổi, góp phần diễn tả tâm trạng chờ đợi mẹ của bé.
Câu 2 trang 99 Ngữ Văn 7 tập 2 CTST
Tìm và nêu tác dụng của những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ thể hiện tâm trạng đợi mẹ của em bé.
Trả lời:
– Những từ ngữ: ngồi nhìn, lẫn, trống trải, chờ, khuya, bế
– Các hình ảnh em bé ngồi nhìn ra ruộng lúa, vầng trăng non, đom đóm bay, bàn chân mẹ lội bùn ì oạp, hoa mận trắng lung linh, mẹ bế vào nhà nỗi đợi vẫn nằm mơ
– Biện pháp tu từ nhân hóa,…
⇒ Tác dụng: làm nổi bật tâm trạng ngóng đợi, chờ mẹ về của em bé.
Hoặc:
– Những từ ngữ, hình ảnh thể hiện tâm trạng đợi mẹ:
+ Em bé nhìn vầng trăng, nhưng chưa nhìn thấy mẹ.
+ Mẹ lẫn trên cánh đồng.
+ Em bé nhìn đóm bay, chờ tiếng bàn chân mẹ.
+ Bàn chân mẹ lội bùn ì oạp phía đồng xa.
– Biện pháp tu từ liệt kê. Liệt kê hàng loạt những chi tiết, hình ảnh gợi cảm xúc mong chờ mẹ.
Em bé mong ngóng, đợi chờ mẹ từng giây từng phút, nhìn đâu cũng thấy mẹ, chờ bước chân mẹ về.
Câu 3 trang 99 Ngữ Văn 7 tập 2 CTST
Đọc đoạn văn và tìm các từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ thể hiện tâm trạng đợi mẹ của em bé sau đó nêu tác dụng.
Trả lời:
Hình ảnh “Mẹ đã bế vào nhà nỗi đợi vẫn nằm mơ” là một hình ảnh ẩn dụ. “Nỗi đợi vẫn nằm mơ” ở đây chính là hình ảnh em bé ngồi đợi mẹ về với sự nhớ nhung, thường trực đối với mẹ. Mẹ bế em bé vào nhà như một sự trân trọng, yêu thương, xót xa cho đứa con bé bỏng của mình. Câu thơ đã diễn tả một cách hình tượng, độc đáo, làm rõ rình yêu của bé cũng như tình yêu bé của mẹ.
Hoặc:
Hình ảnh “Mẹ đã bế vào nhà nỗi đợi vẫn nằm mơ” đã cho em thấy ngày nào người mẹ cũng đi làm về muộn như thế, ngày nào em bé cũng chờ mẹ về trong nỗi nhớ mong. Nỗi mong chờ ấy lâu dần đã ăn sâu vào tiềm thức, tâm tưởng, đi cả vào giấc mơ của em.
Hình ảnh gợi cho em một suy nghĩ khác nữa, chỉ mong mẹ bớt vất vả, cuộc sống yên ổn hơn để mẹ được về sớm với em bé, để em bé được hưởng niềm vui hạnh phúc bên mẹ chứ không phải đợi đến mỏi mòn rồi ngủ quên bên bậu cửa.
Câu 4 trang 99 Ngữ Văn 7 tập 2 CTST
Bài thơ thể hiện tình cảm, cảm xúc gì của tác giả? Hãy tìm những từ ngữ, hình ảnh thể hiện tình cảm, cảm xúc ấy.
Trả lời:
– Bài thơ thể hiện tình cảm nhớ nhung, yêu thương, thấp thỏm, chờ đợi ngóng trông mẹ về.
– Những từ ngữ, hình ảnh thể hiện tình cảm, cảm xúc ấy:
+ Ngồi nhìn ra đồng lúa.
+ Ngọn lửa bếp chưa nhen.
+ Căn nhà tranh trống trải.
+ Chờ tiếng bàn chân mẹ.
+ Chân mẹ lội bùn ì oạp đồng xa.
Hoặc:
– Bài thơ “Đợi mẹ” là những rung cảm chân thành, xúc động của một trái tim luôn khát khao tình yêu thương của mẹ, mong mẹ bớt vất vả, nhọc nhằn với cuộc sống mưu sinh thường ngày.
– Những từ ngữ, hình ảnh thể hiện tình cảm, cảm xúc ấy:
+ Em bé nhìn vầng trăng, nhưng chưa nhìn thấy mẹ.
+ Mẹ lẫn trên cánh đồng.
+ Em bé nhìn đóm bay, chờ tiếng bàn chân mẹ.
+ Bàn chân mẹ lội bùn ì oạp phía đồng xa.
+ Mẹ đã bế vào nhà nỗi đợi vẫn nằm mơ.
Câu 5 trang 99 Ngữ Văn 7 tập 2 CTST
Theo em, tác giả muốn gửi gắm thông điệp gì qua bài thơ trên?
Trả lời:
Thông điệp tác giả gửi gắm: Tình cảm con với mẹ, mẹ với con là một trong những tình cảm thiêng liêng, trân quý nhất của con người.
Hoặc:
Thông điệp: Tình yêu thương lớn lao, đặc biệt của em bé dành cho mẹ, là bức tranh khắc họa một cách chân thực, cảm động hình ảnh người mẹ tần tảo, vất vả vì cuộc sống mưu sinh, vì nuôi con, yêu con.
Câu 6 trang 99 Ngữ Văn 7 tập 2 CTST
Tình cảm của bé và mẹ dành cho nhau gợi cho em suy nghĩ gì về tình cảm giữa những người thân trong gia đình? Hãy viết một đoạn văn ngắn để bày tỏ suy nghĩ của em?
Trả lời:
Tình cảm giữa những người thân trong gia đình luôn là một tình cảm đáng quý và đáng trân trọng. Tình cảm ấy chính là sự yêu thương, giúp đỡ, chia sẻ, đùm đọc, chăm sóc lẫn nhau của một gia đình. Khi ta vấp ngã luôn được gia đình đùm bọc, che chở, vỗ về. Đồng thời bản thân mỗi người cũng cần cố gắng, chăm chỉ, yêu thương, bảo vệ tất cả mọi người trong gia đình. Tình cảm giữa những người thân trong gia đình chính là tình cảm máu mủ ruột già không gì có thể thay thế và ta luôn phải trân trọng tình cảm ấy.
Hoặc:
Tình cảm gia đình có vai trò vô cùng quan trọng không chỉ với mỗi cá nhân mà còn với toàn xã hội. Với cá nhân, nếu được sống trong một gia đình thuận hòa, mọi người yêu thương lẫn nhau, ắt hẳn ta sẽ trở thành người giàu tình cảm, hòa đồng. Thế nhưng, nếu chẳng may bạn sinh ra trong một gia đình khuyết thiếu, các thành viên không quan tâm, chia sẻ với nhau, bạn sẽ dễ đánh mất bản thân và trở nên lạnh lùng khó gần. Tình cảm gia đình bền chặt là động lực giúp mỗi cá nhân cố gắng trong cuộc sống, giúp ta cảm thấy an yên và luôn được chia sẻ. Bên cạnh đó, nhờ có gia đình luôn yêu thương, mỗi cá nhân sẽ dần hoàn thiện nhân cách và lan tỏa tình yêu thương đến với cộng đồng.
Bài trước:
👉 Soạn bài ÔN TẬP trang 95 sgk Ngữ Văn 7 tập 2 Chân Trời Sáng Tạo
Bài tiếp theo:
👉 Soạn bài Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi sgk Ngữ Văn 7 tập 2 Chân Trời Sáng Tạo
Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Đợi mẹ sgk Ngữ Văn 7 tập 2 Chân Trời Sáng Tạo đầy đủ, ngắn gọn và dễ hiểu nhất. Chúc các bạn làm bài môn ngữ văn 7 tốt nhất!
“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com“