Nội Dung
Hướng dẫn soạn Bài 5. Văn bản thông tin. Nội dung bài Soạn bài Hội thi thổi cơm sgk Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều giúp các em học sinh học tốt môn ngữ văn 7, rèn luyện kĩ năng viết các kiểu văn bản: tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, nghị luận văn học và nghị luận xã hội.
ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
Hội thi thổi cơm
Nội dung chính:
Văn bản giới thiệu về những nét độc đáo, sự khác biệt giữa các hội thi thổi cơm ở mỗi địa phương khác nhau, từ đó giúp người đọc hiểu được các quy tắc, luật lệ của hội thi truyền thống.
1. Chuẩn bị
Câu hỏi trang 106 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Đọc trước văn bản Hội thi thổi cơm; tìm hiểu thêm thông tin (qua sách, báo, internet, thực tế,…) về các hội thi dân gian khác trong đời sống.
Trả lời:
Ví dụ: Kéo co là một trò chơi thể hiện tinh thần thượng võ của dân ta. Là cuộc đấu tài, đấu sức giữa hai bên. Quy tắc: kéo co phải đủ ba keo, bên nào kéo được đối phương ngã về phía mình nhiều keo hơn là bên ấy thắng.
Câu hỏi trang 106 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Kể tên một số hội thi dân gian và hiện đại mà em biết. Tìm hiểu tại sao lại phải có quy tắc, luật lệ trong các hội thi, trò chơi.
Trả lời:
Một số hội thi dân gian mà em biết: đấu vật, trọi gà, kéo co, cướp cờ, cờ tướng … Hội thi hiện đại như Đường lên đỉnh Olympia, Hùng biện Tiếng Anh, thi cờ vua, đá cầu, thi chạy… Phải có quy tắc, luật lệ trong các hội thi, trò chơi để đảm bảo tính trật tự và công bằng trong cuộc thi hay trò chơi.
2. Đọc hiểu
Câu hỏi trang 106 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Tại sao đoạn mở đầu được in đậm? Nội dung chính của đoạn này là gì?
Trả lời:
– Đoạn mở đầu được in đậm bởi nó là phần mở đầu, khái quát chung nhất của văn bản.
– Nội dung chính: giới thiệu khái quát nhất về hội thi thổi cơm ở Việt Nam.
Câu hỏi trang 106 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Bức ảnh minh họa cho nội dung gì?
Trả lời:
Bức ảnh minh họa cho hoạt động diễn ra trong hội thi thổi cơm dân gian ở Từ Liêm – Hà Nội.
Câu hỏi trang 106 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Chú ý các tiêu đề nhỏ được im đậm.
Trả lời:
Mỗi một tiêu đề nhỏ là một địa điểm diễn ra hội thi thổi cơm khác nhau.
Câu hỏi trang 107 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Chú ý quy định trong mỗi bước của cuộc thi.
Trả lời:
– Bước 1: sau hồi trống lệnh, các đội đỏ thóc vào xay, giã, giần, sàng.
– Bước 2: tạo lửa bằng thanh nứa già cọ vào nhau, áo bùi nhùi rơm khô vào cho bén lửa.
– Bước 3: đội nào thổi được cơm chín dẻo, ngon và xong trước sẽ được chọn để cúng thần.
Câu hỏi trang 107 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Chú ý những điểm giống nhau và khác nhau của hội thi ở làng Chuông với các nơi khác.
Trả lời:
– Giống nhau
+ Người tham gia đều phải thực hiện các thử thách.
+ Người thắng cuộc là người nấu được cơm nhanh nhất và ngon nhất.
– Khác nhau:
| Hội thi/Tiêu chí | Thi nấu cơm ở hội Thị Cẩm | Thi nấu cơm ở hội làng Chuông | Thi nấu cơm ở hội Từ Trọng | Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện |
| Nơi diễn ra | Từ Liêm – Hà Nội và trên mặt đất | Hà Nội, nam trên thuyền, nữ trong một vòng tròn | Thanh Hóa, trên thuyền thúng | Nam Định và trên mặt đất |
| Đối tượng | Nam và nữ | Nam và nữ | Nam và nữ | Chỉ có nam |
| Thử thách | Có phần thi giã gạo | Nữ cõng con và giữ con cóc trong vòng tròn, nam bơi thuyền khi nấu cơm | Ngồi trên thuyền bồng bềnh | Nồi cơm treo trên ngọn tre |
Câu hỏi trang 107 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Địa điểm hội thi ở Từ Trọng có gì đặc biệt?
Trả lời:
Địa điểm hội thi ở Từ Trọng đặc biệt ở chỗ người dự thi ngồi trên thuyền thúng tại một đầm rộng, lộng gió.
Câu hỏi trang 108 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Người dự thi và cách thi ở Hành Thiện có gì đặc biệt.
Trả lời:
Đặc biệt ở chỗ:
– Người dự thi: nam giới
– Cách thi: Một người buộc cành tre dẻo, dai vào lưng, ngọn tre cao hơn đầu. Trên ngọn tre đeo sẵn một niêu cơm, người kia có nhiệm vụ đun nấu. Cả hai người vừa nấu vừa bước quanh sân đình.
TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1 trang 108 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Chỉ ra bố cục của văn bản Hội thi thổi cơm. Mỗi phần của văn bản cung cấp cho người đọc thông tin gì? Theo em, thông tin nào là quan trọng nhất? Vì sao?
Trả lời:
Bố cục văn bản gồm 2 phần:
– Phần 1: Khái quát chung về hội thi thổi cơm.
– Phần 2: Hội thi thổi cơm ở các vùng khác nhau.
→ Theo em, thông tin quan trọng nhất là phần 2 bởi nó chỉ ra sự khác biệt giữa hội thi ở các vùng sẽ dẫn đến sự khác biệt trong luật lệ, quy tắc chơi.
Hoặc:
– Bố cục: 5 phần.
+ Phần 1 (từ đầu đến “vừa đi vừa nấu cơm”): giới thiệu về hội thi thổi cơm
+ Phần 2 (tiếp dến “dùng để cúng thần”): Thi nấu cơm ở hội Thị Cấm (Từ Liêm – Hà Nội)
+ Phần 3 (tiếp đến “Ai thổi được nồi cơm thơm dẻo, ngon, xong trước là người thắng cuộc”): Thi nấu cơm ở hội làng Chuông (Hà Nội)
+ Phần 4 (tiếp đến “Kết thúc cuộc thi, ai có nồi cơm hoặc chõ xôi chín dẻo, ngon là người thắng cuộc”): Thi nấu cơm ở hộ Từ Trọng (Hoằng Hóa – Thanh Hóa)
+ Phần 5 (phần còn lại): Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện (Nam Định)
– Theo em, thông tin quan trọng nhất là những quy tắc, luật lệ của hội thi thổi cơm vì đó là các quy tắc tạo nên một cuộc thi.
Câu 2 trang 108 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Các thông tin trong văn bản được sắp xếp theo trật tự nào? (Gợi ý: trật tự thời gian, quan hệ nguyên nhân – kết quả, mức độ quan trọng hoặc các đối tượng được phân loại). Cách sắp xếp thông tin đó tạo ra hiệu quả như thế nào?
Trả lời:
– Các thông tin trong văn bản được sắp xếp theo trật tự thời gian từ khâu chuẩn bị cho đến cách chơi, quy định chơi.
– Cách sắp xếp thông tin đó giúp người đọc dễ hiểu, dễ tiếp nhận thông tin và làm nổi bật được sự khác nhau về hội thi thổi cơm ở những địa điểm khác nhau.
Câu 3 trang 108 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Chỉ ra những điểm giống nhau và khác nhau trong hội thi thổi cơm của các địa phương được nói tới trong văn bản.
Trả lời:
| Thi nấu cơm ở hội Thị Cấm (Từ Liêm – Hà Nội) | Thi nấu cơm ở hội làng Chuông (Hà Nội) | Thi nấu cơm ở hội Từ Trọng (Hoằng Hóa – Thanh Hóa) | Thi nấu cơm ở hội Hành Thiện (Nam Định) | |
| Giống nhau | – Nấu cơm trong điều kiện khó khăn. – Đội nào thổi cơm chín dẻo, ngon, xong trước thì thắng cuộc. |
|||
| Khác nhau | – Địa điểm: Từ Liêm – Hà Nội. – Nguồn gốc: diễn lại tích của Phan Tây Nhạc. – Thể lệ, cách thức: mỗi nhóm 10 người tự xay thóc giã gạo nấu cơm. Đội nào nấu được cơm chín ngon trước là thắng, cơm dùng để cúng thần. |
– Địa điểm: làng Chuông (Hà Nội). – Thể lệ, cách thức: chia ra làm cuộc thi của nam và cuộc thi của nữ. |
– Địa điểm: Hoằng Hóa – Thanh Hóa. – Thể lệ, cách thức: nấu cơm trên thuyền. |
– Địa điểm: Nam Định. – Thể lệ, cách thức: cuộc thi dành cho nam, mỗi đội 2 người, nấu cơm trong thời gian một tuần hương. |
Câu 4 trang 108 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Mục đích của văn bản Hội thi thổi cơm là gì? Phân tích một số nội dung cụ thể trong văn bản để thấy người viết đã đạt được mục đích đó.
Trả lời:
– Mục đích của văn bản nhằm chỉ ra sự khác biệt về luật lệ, đặc trưng của hội thi nấu cơm ở những địa điểm khác nhau.
– Để làm rõ điều đó, tác giả có sự đối chiếu về địa điểm, đối tượng và những thử thách được đưa ra ở mỗi địa điểm:
+ Địa điểm thi: hội Thị Cấm thi trên mặt đất; hội làng Chuông nữ thi trong vòng tròn, nam thi trên thuyền; hội Từ Trọng thi trên thuyền thúng; hội Hành Thiện thi trên sân đình.
+ Đối tượng dự thi: hội Thị Cấm và hội Từ Trọng cả nam lẫn nữ đều có thể tham gia; hội làng Chuông có phần thi riêng cho nam và nữ; hội Hành Thiện chỉ có nam được tham gia.
+ Thử thách: hội Thị Cẩm có thêm phần thi giã gạo; hội làng Chuông nữ phải cõng con và giữ con cóc trong vòng tròn, còn nam phải bơi thuyền rồi giữ thuyền khi nấu cơm; hội Từ Trọng người thi phải ngồi trên thuyền thúng bồng bềnh; hội Hành thiện nồi cơm được treo trên ngọn tre và đầu còn lại buộc vào đai lưng người dự thi.
Hoặc:
– Mục đích: giới thiệu về cuộc thi thổi cơm của các địa phương nổi tiếng.
– Người viết đã giới thiệu về thể lệ và cách thức tổ chức hội thi thổi cơm ở nhiều địa điểm khác nhau giúp người đọc có hình dung từ khái quát tới chi tiết về hội thi dân gian này.
Câu 5 trang 108 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Văn bản giúp em hiểu thêm điều gì về hội thi thổi cơm? Hãy chỉ ra luật thi và cách thi thổi cơm của một số địa phương được nêu trong văn bản mà em thấy thú vị.
Trả lời:
– Văn bản giúp em hiểu thêm về cách thức thực hiện và luật lệ trong hội thi thổi cơm ở các vùng.
– Em ấn tượng với luật thi và cách thi thổi cơm ở hội Từ Trọng ở Thanh Hóa. Bởi ở đó, người chơi phải ngồi trên thuyền thúng tại một đầm rộng và lộng gió, có lúc trời mưa ẩm ướt, rất khó để củi lửa cháy. Điều đó làm tăng thêm độ khó cho người thi, đồng thời thể hiện cách ứng phó trước tình huống đó của mỗi người tham gia.
Hoặc:
– Giúp em hiểu thêm về quy tắc, luật lệ của hội thi thổi cơm.
– Hội thi mà em thấy thú vị là: hội Từ Trọng (Hoằng Hóa – Thanh Hóa)
+ Luật thi: người dự thi ngồi trên thuyền thúng tại một đầm lầy, lộng gió; mỗi người một thuyền, kiềng, rơm ẩm, bã mía tươi và trang bị khác giống nhau
+ Cách thi: các thí sinh đưa thuyền rời bờ ra giữa đầm để thổi cơm; thuyền bồng bềnh, gió lộng, củi lửa lại khó cháy, thậm chí gặp mưa phần gió bấc.
Hoặc:
– Văn bản giúp em hiểu rằng hội thi thổi cơm trên đất nước ta rất đa dạng độc đáo và đặc biệt
– Em ấn tượng nhất với luật thi và cách thi ở hội làng Chuông (Hà Tây)
Cuộc thi của nữ:Người dự thi thực hiện trong một vòng tròn đường kính 1,5m. Quy ước là vừa thổi cơm vừa phải giữ một đứa trẻ chừng 7 – 8 tháng tuổi (không phải là con đẻ của người dự thi) và canh chừng một con cóc không để nó nhảy ra khỏi vòng tròn. Lửa lấy từ bùi nhùi rơm, nhóm củi, đặt bếp, trông đứa trẻ không được khóc và con cóc. Thời gian là cháy hết một nén hương. Cơm chín trước, dẻo ngon hơn là người thắng cuộc.
Cuộc thi của nam: Bếp đặt sẵn bên bờ một cái ao hay bờ đầm. Mỗi người dự thi một bếp. Sau hồi trống lệnh, các chàng trai bước xuống một cái thuyền nan, bơi bằng tay sang bờ bên kia, áp thuyền vào bờ và thực hiện hết thảy các việc trên thuyền bồng bềnh. Tay ướt vẫn phải đánh lửa, thổi nấu và giữ thuyền ổn định. Ai thổi được nồi cơm thơm dẻo ngon, xong trước là người thắng cuộc.
Câu 6 trang 108 Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Văn bản chỉ có một hình ảnh minh họa. Nếu vẽ minh họa thêm cho bài viết, em sẽ chọn nội dung nào? Vì sao em lại chọn nội dung đó để vẽ?
Trả lời:
Nếu vẽ hình minh họa cho bài viết, em cũng sẽ vẽ hình có nội sung tương tự như vậy. Bởi hoạt động chính của hội thi là việc thổi cơm của mỗi người thi, vì vậy ảnh minh họa lên thể hiện được hoạt động chính đó nhằm làm nổi bật lên nội dung chính của toàn văn bản.
Hoặc:
– Nếu vẽ minh họa thêm cho bài viết, em sẽ chọn nội dung cuộc thi của nữ của hội thi nấu cơm ở làng Chuông (Hà Nội) vì quy định của cuộc thi thể hiện sự tháo vát, tần tảo, đảm đang của người phụ nữ khi họ phải vừa nấu cơm vừa giữ trẻ vừa trông chừng một con vật.
– Nếu vẽ minh họa thêm cho bài viết, em sẽ chọn nội dung người cổ vũ hoặc ban giám khảo để minh họa để có thể hình dung rõ hơn về không khí của hội thi.
Bài trước:
👉 Soạn bài Ca Huế sgk Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Bài tiếp theo:
👉 Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 108 sgk Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều
Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Hội thi thổi cơm sgk Ngữ Văn 7 tập 1 Cánh Diều đầy đủ, ngắn gọn và dễ hiểu nhất. Chúc các bạn làm bài môn ngữ văn 7 tốt nhất!
“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com“