Nội Dung
Hướng dẫn soạn Bài 9. Tùy bút và tản văn. Nội dung bài Soạn bài Trưa tha hương sgk Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều giúp các em học sinh học tốt môn ngữ văn 7, rèn luyện kĩ năng viết các kiểu văn bản: tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, nghị luận văn học và nghị luận xã hội.
THỰC HÀNH ĐỌC HIỂU
Trưa tha hương
Nội dung chính:
Thuật lại nỗi nhớ quê hương da diết của một người con lâu ngày rời xa quê hương. Chỉ với những âm thanh quen thuộc, đơn sơ, mộc mạc, đã gợi lại trong trái tim những kỉ niệm xưa cũ không thể nào quên.
1. Chuẩn bị
Câu hỏi trang 63 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Đọc trước tùy bút Trưa tha hương và tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Trần Cư.
Trả lời:
– Trần Cư (3/4/1918) tên thật là Trần Ngọc Cư, sinh tại Hải Phòng trong một gia đình đông con.
– Vào năm 1941, lần đầu tiên trong đời ông có bài đăng trên tờ Tin mới văn chương.
Câu hỏi trang 63 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Tìm hiểu điệu hát ru của miền Bắc.
Trả lời:
Hát ru của người Việt ở Bắc Bộ có nguồn gốc lịch sử lâu đời, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, ăn sâu vào tâm hồn người Việt.
Buổi ban đầu, tiếng hát ru có tính chất phản xạ, bản năng của người mẹ dùng để ức chế giấc ngủ và thể hiện tình cảm mẹ con thiêng liêng. Nhưng về sau, tiếng hát ru hình thành và trở thành một loại dân ca trữ tình nằm trong sinh hoạt văn hóa gia đình với chức năng giáo dục và thẩm mỹ sâu sắc.
Những bài Hát ru ở Bắc Bộ thường mang tính chất ngụ ngôn, nội dung lời ca khá phong phú, mang nhiều hình ảnh nỗi niềm khác nhau. Từ hình ảnh những con vật thân thuộc, gần với cuộc sống của người nông dân như con cò, con vạc, con tôm, con mèo, con chuột, cái bống… đến công việc làm ăn, đi chợ; từ các mối quan hệ giữa con người với con người đến lẽ sống ở đời, các hiện tượng thiên nhiên quen thuộc. Lời ca của những bài Hát ru thường thể hiện tâm lý hồn nhiên, chất phác phù hợp với tính hình ảnh, tính cụ thể trong việc lĩnh hội hình tượng nghệ thuật của trẻ thơ.
Hoặc:
Điệu hát ru của miền Bắc: đây là một loại hình âm nhạc truyền thống, đây là một loại hình văn hóa nghệ thuật dân tộc đặc biệt trong kho tàng dân gian Việt Nam. Hát ru là những bài hát với giai điệu nhẹ nhàng, êm dịu và đơn giản. Trong đó, thường sử dụng những hình ảnh ẩn dụ để chỉ con người như con cò, con vạc… Hát ru luôn để lại ấn tượng sâu sắc trong suốt cuộc đời của con người bởi nó thường được hát bởi người bà, người mẹ của chúng ta.
2. Đọc hiểu
Câu hỏi trang 63 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Chú ý tình huống, địa điểm, thời gian,…của câu chuyện.
Trả lời:
– Tình huống: nhân vật tôi nằm nghỉ trưa ở nhà người bạn, trong không gian vắng lặng buổi trưa có âm thanh tiếng ru quen thuộc.
– Không gian: tại Chúp, bên kia bờ Cửu Long Giang, ở nhà một người bạn Nam Kỳ.
– Thời gian: một buổi trưa lung linh nắng.
Câu hỏi trang 64 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Từ “nạo” trong câu: “Tiếng võng đưa kẽo kẹt như nạo vào hồn” diễn tả được điều gì?
Trả lời:
Diễn tả tiếng võng cọ vào tâm hồn cảm giác da diết bồi hồi.
Câu hỏi trang 65 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Tại sao tiếng hát ru lại khiến nhân vật “tôi” nhớ nhà?
Trả lời:
Vì nhân vật “tôi” như đã gặp linh hồn của đất nước.
Câu hỏi trang 65 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Tiếng hát ru đã giúp “tôi” nhận ra điều gì?
Trả lời:
“tôi” nhận ra ở giữa gia đình người cái hạnh phúc hằng ngày vẫn có ở chính trong gia đình “tôi”.
Câu hỏi trang 65 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Chú ý địa điểm và thời gian được nói tới trong các câu hát ru
Trả lời:
– Địa điểm: “nước non Cao Bằng”.
– Thời gian: “khi đi trúc mọc măng/ Khi về trúc đã cao bằng ngọn tre”.
Câu hỏi trang 66 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Nhân vật “tôi” thấy hình ảnh gì của quê hương qua tiếng hát ru?
Trả lời:
Hình ảnh: “Những làng tre xanh trên ruộng lúa, với các cô thôn nữ khăn mỏ quạ, những đêm trăng trai gái hát trống quân, những đêm trèo ngày vào đám, tất cả cuộc sống nhịp nhàng, đơn sơ, đầy thi vị ngoài đồng ruộng, trong thôn xóm, tất cả những cái gì rất đẹp của quê hương đều lần lượt hiện về trong lòng tôi vì câu hát”.
TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1 trang 66 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Bài tuỳ bút Trưa tha hương viết về chuyện gì? Đề tài và bối cảnh của câu chuyện có gì đặc biệt?
Trả lời:
– Viết về cảm xúc, tâm trạng nhớ nhà của nhân vật “tôi” khi nghe âm thanh tiếng ru của người xứ Bắc.
– Đề tài: sự thân thuộc của quê hương.
– Bối cảnh: căn nhà của người khác, trên quê hương của người khác.
Câu 2 trang 66 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Tiếng hát ru đã làm nhân vật “tôi” nhớ đến những gì?
Trả lời:
Tiếng hát ru làm nhân vật “tôi” nhớ nhà, nhận thấy những hạnh phúc giản đơn thường ngày ở gia đình mình khi xưa,…
Câu 3 trang 66 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Dẫn ra một số câu văn, đoạn thể hiện rõ tình cảm xúc động và những suy nghĩ sâu lắng của tác giả khi nghe tiếng hát ru.
Trả lời:
Đoạn văn thể hiện tình cảm xúc động: “Tôi bỗng nhớ nhà như một đứa trẻ. Và ngạc nhiên sao lại nằm ở đây, ở chốn rừng rú này. Thì ra tôi phải đi mất hàng ngàn cây số mới nhận thấy ở giữa gia đình người cái hạnh phúc hằng ngày vẫn có ở chính trong gia đình tôi.”
Câu 4 trang 66 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Qua một số câu văn cụ thể trong văn bản, phân tích đặc điểm của tuỳ bút: ngôn ngữ rất giàu hình ảnh và cảm xúc.
Trả lời:
Ngôn ngữ giàu hình ảnh và cảm xúc: “Những làng tre xanh trên ruộng lúa, với các cô thôn nữ khăn mỏ quạ, những đêm trăng trai gái hát trống quân, những đêm trèo ngày vào đám, tất cả cuộc sống nhịp nhàng, đơn sơ, đầy thi vị ngoài đồng ruộng, trong thôn xóm, tất cả những cái gì rất đẹp của quê hương đều lần lượt hiện về trong lòng tôi vì câu hát”
⇒ Hình ảnh làng quê Bắc Bộ hiện lên đầy sinh động, gần gũi, nên thơ, đan cài với cảm xúc nhớ nhung và tự hào của nhân vật.
Câu 5 trang 66 Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Bài tuỳ bút cho em hiểu thêm được gì về điệu hát ru miền Bắc?
Trả lời:
Điệu hát ru miền Bắc không đơn thuần chỉ để hát ru em, ru con mà còn là điệu hồn dân tộc, là kí ức tuổi thơ của biết bao con người.
Hoặc:
Bài tùy bút cho em hiểu thêm về điệu hát ru miền Bắc là: Điệu hát ru miền Bắc không đơn thuần chỉ để hát ru em, ru con ngủ mà nó còn là điệu hồn dân tộc, nó là kí ức tuổi thơ của biết bao con người. Nó nhắc nhớ người ta về cội nguồn dân tộc và nơi chôn rau cắt rốn của mình.
Bài trước:
👉 Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 62 sgk Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Bài tiếp theo:
👉 Soạn bài Viết bài văn biểu cảm về một con người hoặc sự việc sgk Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều
Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Trưa tha hương sgk Ngữ Văn 7 tập 2 Cánh Diều đầy đủ, ngắn gọn và dễ hiểu nhất. Chúc các bạn làm bài môn ngữ văn 7 tốt nhất!
“Bài tập nào khó đã có giaibaisgk.com“